Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Łodzi

Zródło: kwartalnik mojaWieś mojeMiasto

Intruzi w walizkach, pasażerowie na gapę!
Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa ma w Polsce ponad stuletnią tradycję i odpowiada za kluczowe aspekty naszego bezpieczeństwa, zdrowia i życia. Zadania realizowane przez Inspekcję mają na celu zapewnienie wysokiego poziomu zdrowia roślin, eliminację zagrożeń wynikających ze stosowania środków ochrony roślin i nawozów oraz produkcję materiału siewnego w pełni spełniającego wymagania zdrowotne i jakościowe.
Inspekcja kontroluje eksport roślin, produktów roślinnych wysyłanych z kraju na cały świat ale również chroni granice przed „intruzami”. Wszyscy doskonale pamiętamy jak prasa w latach 50 XX w. donosiła o nocnym desancie „żuka z Colorado”. Stonka ziemniaczana, bo o niej mowa, była wówczas zmorą polskich rolników. Obawiano się klęski, jaką może spowodować szybko rozprzestrzeniająca się „zaraza”. Dziś doskonale wiemy, że owszem przyjechała do Europy, ale jako pasażer „na gapę”, przy okazji transportu różnorodnych towarów.

W obecnych czasach ryzyko transportu obcych gatunków wzrosło wielokrotnie z uwagi na globalizację oraz wzrost liczby podróży międzynarodowych i dynamiczny rozwój handlu. Jeśli chodzi o współczesne zagrożenia Komisja Europejska opublikowała wykaz 20 agrofagów kwarantannowych, których potencjalna obecność w naszym kraju, spowodowałaby ogromne straty gospodarcze, społeczne i środowiskowe. Należałoby tu wymienić m.in. agrofagi zagrażające naszym drzewostanom iglastym i liściastym jak Anoplophora spp. Buraphelenchus x., Xylella f. czy agrofagi kwarantannowe dia ziemniaków: Clavibacter sep. i Ralstonia sol.
Jednym z priorytetowych zadań inspekcji w przypadku stwierdzenia ogniska agrofaga jest jego skuteczna eliminacja i niedopuszczenie do jego rozprzestrzenienia się poza wyznaczoną strefę porażenia. Inspektorzy dysponują obecnie odpowiednimi narzędziami dzięki którym mogą skutecznie wykrywać inwazyjne gatunki. Do najważniejszych o których należy wspomnieć należy: monitoring (pułapki feromonowe), Plany Zarządzania Agrofagami, wykorzystanie urządzeń teledetekcyjnych (np. drony) czy psów tropiących.
W literaturze jest wiele doniesień na temat wielomilionowych strat gospodarczych, jakie w/w agrofagi spowodowały w gospodarkach niektórych krajów.

Żywność bez pozostałości środków ochrony roślin (ŚOR), produkcja bez GMO czyli bezpieczeństwo „od pola do stołu”

Inspekcja stoi na straży bezpieczeństwa żywności poprzez pro¬wadzenie systematycznych kontroli stosowania środków ochrony i pobierania prób płodów rolnych. W ramach krajowego monitoringu bezpieczeństwa żywności Inspektorzy pobierają próby w celu zbadania obecności ewentualnych pozostałości środków ochrony roślin (NDP) czy substancji niedopuszczonych do stoso¬wania w danej uprawie.

Środki ochrony roślin podlegają najostrzejszym regulacjom prawnym. Dopuszczone są do użycia dopiero wtedy, gdy wieloletnie badania potwierdzą, że przy prawidłowym zastosowaniu danego środka, jego pozostałości w roślinie są dla konsumenta bezpiecz¬ne. Bardzo ważna jest świadomość i wiedza którą można nabyć na szkoleniach z zakresu stosowania ŚOR. Błędy popełniane przez wykonawców zabiegów, brak świadomości i wiedzy, mogą być przyczyną obecności w płodach rolnych niepożądanych substancji, doprowadzić do zatruć zapylaczy i innych organizmów pożytecznych, a co gorsze doprowadzić do utraty zdrowia i życia ludzi! Ostatnie przypadki śmiertelnych zatruć środkami zawierającymi fosforek glinu pokazują jak bardzo potrzebna jest kampania informacyjna dot. bezpiecznego stosowania środków ochrony roślin. Środek „na kreta” okazał się śmiertelnie niebezpieczny w rękach amatorów, którzy najczęściej nabywali go na różnych portalach internetowych, nie przeczytali zapisów etykiety środka i zastosowali go nie mając odpowiedniego przeszkolenia i wiedzy o jego działaniu.

12 maja obchodzimy ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych Międzynarodowy Dzień Zdrowia Roślin. Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa świętuje ten wyjątkowy dzień pod hasłem: CHRONIĄC ROŚLINY, CHRONISZ ŻYCIE! Wszystkie działania podejmowane przez PIORIN mają na celu dobro konsumentów, producentów i w konsekwencji całego społeczeństwa, a także naszego środowiska naturalnego.

Autor: Barbara Sopata, Kierownik w Oddziale w Piotrkowie Trybunalskim, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Łodzi