Ministerstwo Inwestycji
i Rozwoju - archiwum

Czym jest planowanie przestrzenne

Przestrzeń naszego kraju jest dobrem wspólnym, ale ograniczonym. Trzeba więc korzystać z niej racjonalnie. By dobrze gospodarować przestrzenią, trzeba znać wszystkie jej elementy (naturalne i wytworzone przez człowieka) oraz występujące między nimi relacje. Taka wiedza pozwala rozwijać, ulepszać i chronić polską przestrzeń i zaspokajać potrzeby jej użytkowników (np. mieszkańców, przedsiębiorców, państwa).

Planowanie przestrzenne można więc zdefiniować jako usystematyzowane działania, których celem jest efektywne wykorzystanie przestrzeni, godzące interesy różnych jej użytkowników oraz realizujące cele społeczne i gospodarcze.

Ważnym aspektem planowania przestrzennego jest również wykorzystanie i zabezpieczenie środowiska naturalnego i zabudowanego w taki sposób, by możliwe było zaspokojenie potrzeby obecnych i przyszłych pokoleń.

Kto zarządza polską przestrzenią

Zarządzanie przestrzenią – czyli realizowanie polityki przestrzennej – odbywa się w Polsce na poziomie gminy zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ustawa ukierunkowuje przeznaczanie terenów na określone cele oraz ustala zasady ich zabudowy i zagospodarowania.

Zmiany w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadzone ustawą o rewitalizacji (PDF 268 KB)

Aktualnie w ministerstwie trwają prace nad nowelizacją ustawy, dzięki której zasady gospodarowania przestrzenią, np. minimalizowanie zabudowy nowych terenów, będą dostosowane do potrzeb jej użytkowników. Podstawowym celem zmian jest porządkowanie polskiej przestrzeni m.in. dzięki eliminowaniu możliwości chaotycznej zabudowy i stopniowemu przywracaniu ładu przestrzennego.

Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju

W ministerstwie powstał też najważniejszy dokument strategiczny w Polsce, dotyczący zarządzania przestrzenią – Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030. Wskazuje on na konieczne zmiany w planowaniu przestrzennym. W dokumencie:

• przedstawiono wizję zagospodarowania przestrzennego kraju do 2030 roku,
• określono cele i kierunki polityki przestrzennego zagospodarowania kraju,
• wskazano zasady, według których działalność człowieka powinna być realizowana w przestrzeni.

Badanie statystyczne – Lokalne planowanie i zagospodarowanie przestrzenne  

Badanie statystyczne "1.02.04(017) Lokalne planowanie i zagospodarowanie przestrzenne", realizowane jest przez Główny Urząd Statystyczny na zlecenie ministra odpowiedzialnego za gospodarkę przestrzenną w ramach Programu badań statystycznych statystyki publicznej. Jest to badanie stałe, prowadzone raz do roku. Po raz pierwszy badanie zostało przeprowadzone w 2005 r. (zebrane dane dotyczyły stanu na 31 grudnia 2004 r.). Na podstawie danych statystycznych z badań przeprowadzonych w kolejnych latach, opracowywane są analizy stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach. Takie podejście umożliwia śledzenie zachodzących zmian na obszarach o różnej specyfice i intensywności zagospodarowania przestrzennego oraz procesów inwestycyjnych. Pełne dane statystyczne oraz analizy za lata 2004-2015 dostępne są na życzenie w Departamencie Polityki Przestrzennej. 

Dane z badania 1.02.04(017) Lokalne planowanie i zagospodarowanie przestrzenne za 2018 (ZIP 17 MB)

Dane z badania 1.02.04(017) Lokalne planowanie i zagospodarowanie przestrzenne za 2017    (ZIP 16 MB)

Dane z badania 1.02.04(017) Lokalne planowanie i zagospodarowanie przestrzenne za 2016 (ZIP 17 MB)

Dane z badania 1.02.04(017) Lokalne planowanie i zagospodarowanie przestrzenne za 2015 (ZIP 14 MB)

Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach - 2017 (ZIP 39 MB)

Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach - 2015  (ZIP 25 MB)

Wdrażanie dyrektywy INSPIRE

Dyrektywa INSPIRE

W 2007 roku Komisja Europejska przyjęła Dyrektywę INSPIRE, której celem jest ułatwienie dostępu do danych przestrzennych. Zakres danych objętych dyrektywą dotyczy 34 tematów, takich jak: działki katastralne, obszary chronione, użytkowanie terenu, zagospodarowanie przestrzenne.

Dyrektywa określa podstawowe zasady funkcjonowania infrastruktury w zakresie: metadanych, zbiorów danych przestrzennych i usług z nimi związanych. Reguluje zasady udostępniania i wspólnego korzystania z zasobów Infrastruktury. Ponadto ustala mechanizmy koordynujące, monitorujące i raportujące wdrażanie INSPIRE w Unii Europejskiej.

Przepisy krajowe

Zapisy Dyrektywy INSPIRE do polskiego systemu prawnego przeniosła ustawa o infrastrukturze informacji przestrzennej. Ustawa ta określa krajowe zasady funkcjonowania infrastruktury, organy odpowiedzialne za poszczególne jej elementy, jak np. prowadzenie geoportalu, będącego centralnym punktem dostępu do danych i usług oraz określa który organ jest odpowiedzialny za każdy z tematów infrastruktury informacji przestrzennej.

W rozumieniu ustawy, zagospodarowanie przestrzenne to zagospodarowanie terenu, w jego obecnym lub przyszłym wymiarze funkcjonalnym, lub przeznaczenie społeczno-gospodarcze terenu, w tym mieszkaniowe, przemysłowe, handlowe, rolnicze, leśne, wypoczynkowe, wynikające z dokumentów planistycznych.

Minister Inwestycji i Rozwoju, jako minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, jest organem wiodącym w temacie „Zagospodarowanie przestrzenne”.

Specyfikacja danych

Specyfikacja określa jakiego rodzaju informacje są zaliczane dla tematu "Zagospodarowanie przestrzenne", w jaki sposób powinny być zorganizowane te dane, np. poprzez określenie możliwych do stosowania nazw, warstw mapy jakie powinny być dostarczone. Zawarte w specyfikacjach danych dla poszczególnych tematów wytyczne ujęto w sposób formalny w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1253/2013. Specyfikacja w wersji angielskojęzycznej dostępna jest na oficjalnej stronie Dyrektywy INSPIRE. Zapoznaj się z jej tłumaczeniem na język polski (PDF 43 MB).

Działania organu wiodącego w kraju

Profil metadanych zagospodarowania przestrzennego

W 2017 roku opracowano profil metadanych zagospodarowania przestrzennego, rozszerzający zakres wymagany przez Dyrektywę INSPIRE o elementy związane ze specyfiką tematu i danymi które on obejmuje. Profil dostępny jest w narzędziach do edycji i walidacji metadanych opracowanych przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii (GUGiK).

Aby utworzyć metadane w edytorze GUGiK po naciśnięciu przycisku Plik -> Nowy, należy z rozwijanej listy wybrać profil „Zagospodarowanie przestrzenne”. Utworzone metadane można sprawdzić pod względem ich poprawności w edytorze GUGiK w trakcie wypełniania metadanych oraz w walidatorze GUGiK. Aby sprawdzić metadane w walidatorze należy wczytać plik, który chcemy sprawdzić oraz z rozwijanej listy dostępnych profili wybrać „Zagospodarowanie przestrzenne”.

Dodatkowe informacje o profilu oraz materiały instruktażowe:

• Specyfikacja profilu (PDF 2 MB)
• Podręcznik wypełniania metadanych (PDF 2 MB)
• Film instruktażowy (MP4 86 MB)
• Przykładowe pliki metadanych (ZIP 34 KB)

Standard baz danych planistycznych

W grudniu 2017 roku zakończono prace nad „Opracowaniem Standardów zbiorów danych planistycznych”. Opracowanie miało na celu opracowanie specyfikacji baz danych dla dokumentów planistycznych opracowywanych w Polsce, z uwzględnieniem wymagań wynikających z prawa oraz z wytycznych zawartych w Specyfikacji danych dla tematu „Zagospodarowanie przestrzenne”.

W dalszym etapie prac przeprowadzony zostanie pilotaż z wybranymi jednostki samorządu terytorialnego. Celem pilotażu jest sprawdzenie opracowanego Standardu w warunkach praktycznych, w procedurze sporządzania rzeczywistych dokumentów planistycznych. Wyniki pilotażu wpłyną na docelową formę i zakres Standardu.

Główna Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna

Główna Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna doradza Ministrowi Inwestycji i Rozwoju w sprawach planowania i zagospodarowania przestrzennego. Komisja rozpatruje sprawy z inicjatywy ministra lub - po uzgodnieniu z ministrem - na własny wniosek, wyrażając stanowiska w formie pisemnych uchwał stanowiących załącznik do protokołu z posiedzenia komisji. Przewodniczący komisji i jej członkowie są powoływani i odwoływani przez ministra. Komisja funkcjonuje na podstawie art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Członkowie Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej:

• dr arch. Tomasz Sławiński - przewodniczący GKU-A, architekt, urbanista, członek Zarządu Głównego Towarzystwa Urbanistów Polskich, SARP, SPiU, specjalista w dziedzinie urbanistyki oraz planowania regionalnego. Autor kilkudziesięciu planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, planów obszaru metropolitalnego Warszawy i strategii rozwoju Warszawy oraz strategii rozwoju i planu zagospodarowania województwa mazowieckiego. Autor licznych prac naukowych z dziedziny historii, architektury, urbanistyki i planowania przestrzennego oraz wielu tekstów publicystycznych.
• arch. Jacek Banduła - architekt, urbanista, autor ponad stu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, b. wiceprezes i rzeczoznawca Polskiej Izby Urbanistów, Wiceprezes Krakowskiego Oddziału Towarzystwa Urbanistów Polskich.
• prof. dr inż. arch. Marek Budzyński - architekt, urbanista, profesor nauk technicznych, nauczyciel akademicki. Zawodowo związany z Politechniką Warszawską, generalny projektant m.in. Ursynowa Północnego, Gmachu Sadu Najwyższego, Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, Opery i Filharmonii Podlaskiej. Laureat Honorowej Nagrody SARP (1993). W 2014 odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
• dr inż. arch. Aleksander Chylak - architekt, urbanista, starszy wykładowca na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Autor kilkudziesięciu uchwalonych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego okolic m.in. Warszawy, Siedlec, Łowicza. Członek Kolegium Sędziów Konkursowych O.W. SARP. Autor wielu prac naukowych. Laureat ponad 30 nagród i wyróżnień.
• inż. Andrzej Dobrucki - były Prezes Krajowej Rady Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, członek honorowy Polskiej Izby Projektowania Budowlanego. Inżynier, posiada 40-letnie doświadczenie w branży budowalnej. Laureat wielu nagród m.in. Złotej Odznaki za Zasługi dla Budownictwa, Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski.
• arch. Stratos Gafos - czynny zawodowo architekt, współwłaściciel Pracowni Architektury Stratos Gafos Sp. z o.o.
• prof. dr hab. inż. arch. Zbigniew J. Kamiński - architekt, urbanista, Dziekan Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej 2012-2016. Specjalizuje się w dziedzinie planowania przestrzennego, jak również w zagadnieniach metropolitarnych. Główny konsultant i koordynator Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego 2004 i 2016. Członek TUP, członek SARP, Przewodniczący Komisji UiA Oddz. PAN w Katowicach, członek Rady Społeczno-Gospodarczej przy Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
• arch. Jan Kempa - architekt, urbanista, członek SARP oraz Rady Mazowieckiej Okręgowej Izby Architektów, b. wiceprezes Izby Architektów. Znawca zagadnień konserwatorskich w urbanistyce i architekturze. 
• mgr Bartłomiej Kolipiński - magister ekonomii, urbanista, członek Zarządu Głównego Towarzystwa Urbanistów Polskich. Były Prezes OW TUP. Współautor strategii rozwoju i planu zagospodarowania województwa mazowieckiego. Autor licznych opracowań i ekspertyz z zakresu prawnych i metodycznych aspektów planowania przestrzennego. 
• mgr Ryszard Kowalski - ekonomista, praktyk i teoretyk w dziedzinie mieszkalnictwa, współrealizator osiedla mieszkaniowego, autor wielu publikacji i wykładów dot. polityki przestrzennej i mieszkaniowej. Od września 2002 roku Prezes Zarządu Związku Pracodawców - Producentów Materiałów dla Budownictwa.
• prof. dr hab. arch. Tomasz Ossowicz - architekt, planista, profesor zwyczajny na wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. Autor oraz współautor licznych studiów rozwoju przestrzennego miast i regionów (m.in. Wrocławia, Poznania, Wałbrzycha, Karkowa, Bydgoszczy, LGOM) oraz współautor miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego we Wrocławiu i Zielonej Górze.
• prof. dr hab. arch. Aleksander Noworól - architekt i urbanista, profesor zwyczajny na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie, członek Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów. Wybitny specjalista w dziedzinie rozwoju terytorialnego, autor oraz współautor ponad 100 publikacji związanych z rewitalizacją i zarządzaniem rozwojem terytorialnym.
• dr arch. Natalia Przesmycka - p.o. Kierownika Katedry Architektury, Urbanistyki i Planowania Przestrzennego na Wydziale Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej, czynny zawodowo architekt, specjalizuje się również w urbanistyce. Autorka ponad 30 publikacji naukowych.
• prof. dr hab. arch. Krzysztof Skalski - architekt, urbanista, członek TUP oraz Międzynarodowego Komitetu Naukowego Cittaslow we Włoszech. Wieloletni dyrektor studiów operacyjnych rewitalizacji w  Programach OPAH w Bretanii (Francja). Specjalizacja w obszarach zdegradowanych  centrów małych i średnich miast historycznych, blokowisk i w polityce  mieszkaniowej. Autor ponad 100 opracowań z zakresu rewitalizacji miejskich obszarów zdegradowanych. Nauczyciel akademicki.
• dr hab. arch. Michał Stangel - urbanista, profesor Politechniki Śląskiej, prodziekan ds. nauki na Wydziale Architektury. Zajmuje się problematyką projektowania urbanistycznego, rewitalizacji, przestrzeni publicznych oraz stref okołolotniskowych. Stypendysta Fundacji Bauhaus-Dessau oraz Fulbrighta w Massachusetts Institute of Technology. Laureat 30 konkursów urbanistyczno-architektonicznych (m.in. I miejsce w międzynarodowym konkursie Nowa Huta Przyszłości) oraz nagrody Ministra Infrastruktury i Budownictwa (za plan miejscowy Nowego Centrum Tczewa). Autor trzech książek (dostępnych na politechnikaslaska.academia.edu/MichalStangel).
• prof. dr hab. arch. Bolesław Stelmach - architekt, członek SARP oraz Izby Architektów, Dyrektor Narodowego Instytutu Urbanistyki i Architektury (utworzonego przy Ministerstwie Kultury i Dziedzicowa Narodowego), założyciel biura Stelmach i Partnerzy. Autor licznych realizacji na terenie całego kraju oraz wielu publikacji z zakresu architektury. Laureat Honorowej Nagrody Stowarzyszenia Architektów Polskich.
• arch. Mariusz Ścisło - prezes Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP; posiada wieloletnie doświadczenie w projektowaniu i realizacji obiektów użyteczności publicznej, sportowo-rekreacyjnej, biurowej, obiektów i osiedli mieszkaniowych. Autor licznych opracowań studialno-urbanistycznych.
• dr hab. Przemysław Śleszyński - geograf, kierownik Zakładu Geografii Miast i Ludności oraz profesor Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN; członek komitetów problemowych i naukowych PAN: Badań nad Migracjami, Nauk Demograficznych, Nauk Geograficznych (sekretarz naukowy), Przestrzennego Zagospodarowania Kraju; Zastępca Przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Geograficznego i Przewodniczący Komisji Geografii Osadnictwa i Ludności PTG. Specjalizuje się w zagadnieniach geografii społeczno-ekonomicznej (m.in. demograficznych i urbanizacyjnych), rozwoju regionalnego, planowania przestrzennego i gospodarki przestrzennej; autor licznych publikacji w tym zakresie, w tym ponad 20 monografii.
• dr hab. Marcin Wiącek - doktor habilitowany nauk prawnych Uniwersytetu Warszawskiego; od ponad 10 lat pracuje w Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Biuro Orzecznictwa), członek Rady Legislacyjnej XII Kadencji, były kierownik aplikacji legislacyjnej prowadzonej przez Rządowe Centrum Legislacji. Specjalizuje się w prawie konstytucyjnym, legislacji i prawie administracyjnym. 

Projekty realizowane w ramach PO WER 2014-2020

1. "Zainspiruj naszą przestrzeń – programy szkoleniowe i publikacje dla planistów – etap I"

Celem projektu jest stworzenie narzędzi mających wpływ na zwiększenie potencjału instytucjonalnego administracji publicznej w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz usprawnienie procesów inwestycyjno-budowlanych. Cel ten będzie realizowany poprzez opracowanie programu szkolenia ukierunkowanego na podnoszenie kompetencji w zakresie planowania przestrzennego oraz opracowanie i wydanie jedenastu publikacji skierowanych do osób zaangażowanych w kształtowanie polskiej przestrzeni. Wydane publikacje będą rozdystrybuowane do jednostek samorządu terytorialnego, a ich elektroniczne wersje zostaną zamieszczone na stronie internetowej Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju.

Beneficjent: Departament Polityki Przestrzennej w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju.

Okres realizacji projektu: od 17 sierpnia 2015 r. do 31 grudnia 2019 r.

Całkowita wartość projektu: 2 345 234,10 zł  

Dofinansowanie z UE ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego: 1 976 563,30 zł

Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z zamieszczonymi materiałami zarówno pracowników administracji publicznej wykonujących zadania z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego, jak i wszystkie osoby zaangażowane w kształtowanie polskiej przestrzeni.

Program szkoleniowy dla pracowników administracji samorządowej z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego

W ramach projektu opracowany został program szkolenia ukierunkowanego na podnoszenie kompetencji w zakresie planowania przestrzennego, w szczególności w kontekście niskoemisyjności oraz prognozowania realnego zapotrzebowania na tereny i formy zagospodarowania.

Opracowany program wykorzystany zostanie do przeszkolenia pracowników administracji publicznej wykonujących zadania z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego w celu podniesienia ich wiedzy z zakresu technik sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy.

Program szkolenia podzielony został na 2 bloki tematyczne.

Skrypt - program szkoleniowy dla pracowników administracji samorządowej z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego (PDF 8 MB)

I. Wspieranie niskoemisyjności w planowaniu przestrzennym

1. Budowa miast zwartych i przeciwdziałanie rozlewaniu się zabudowy (PDF 4 MB)
2. Przeciwdziałanie występowaniu jednorodności funkcji w zabudowie, korzyści różnicowania zabudowy pod względem funkcji (PDF 5 MB)
3. Negatywne skutki chaotycznego rozpraszania zabudowy (PDF 5 MB)
4. Tworzenie systemów zieleni, w tym obszarów przewietrzania (PDF 5 MB)
5. Woda w przestrzeni miast. Zastosowanie błękitnej infrastruktury w gospodarowaniu wodami i planowaniu przestrzennym (PDF 3 MB)
6. Budowa zrównoważonego i kompleksowego systemu transportowego, w tym transportu publicznego (PDF 4 MB)
7. Stosowanie regulacji w celu osiągnięcia niskoemisyjnego zaopatrzenia budynków w energię i ciepło (PDF 2 MB)
8. Adaptacja do zmian klimatu a planowanie przestrzenne (PDF 5 MB)
9. Działania "miękkie" o charakterze edukacyjno-informacyjnym kierowane do społeczności lokalnych (PDF 1 MB)

II. Prognozowanie realnego zapotrzebowania na tereny i formy jego zagospodarowania

1. Bilansowanie terenów przeznaczonych pod zabudowę według obowiązujących przepisów; przedstawienie wybranych przykładów (PDF 2 MB)
2. Określenie potrzebnej, całkowitej chłonności obszarów zainwestowania gminy (PDF 913 KB)
3. Określenie chłonności obszarów istniejącej zabudowy i obszarów przeznaczonych do zabudowy w planach miejscowych (PDF 729 KB)
4. Określenie potrzeb w zakresie wyznaczenia nowych obszarów rozwojowych (PDF 754 KB)
5. Propozycje dotyczące ogólnych zasad bilansowania terenów przeznaczonych do zabudowy (PDF 1 MB)

Publikacja „Delimitacja krok po kroku”

W ramach projektu opracowany został podręcznik pt. „Delimitacja krok po kroku. Metoda wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na potrzeby Gminnych Programów Rewitalizacji”.

W publikacji omówiono istotne z praktycznego punktu widzenia metody i rozwiązania przydatne przy prowadzeniu analizy i diagnozy kondycji gminy, wyznaczaniu na jej terenie obszarów zdegradowanych oraz podejmowaniu decyzji o zasięgu obszaru rewitalizacji. W opracowaniu wskazano jak połączyć wymogi wynikające z zapisów ustawy z szeroką wiedzą dotyczącą doboru metod badawczych i wskaźników użytecznych dla rzetelnego rozpoznania problemów społecznych, gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno–funkcjonalnych oraz technicznych. Ponadto zawarto w nim wskazówki odnośnie systemu monitorowania gminnego programu rewitalizacji i uwagi związane z wyznaczaniem specjalnej strefy rewitalizacji.

Podręcznik ma być wsparciem dla wszystkich podmiotów zajmujących się rewitalizacją w praktyce. Ma stanowić pomoc w zrozumieniu i zaplanowaniu odpowiednich działań na pierwszym etapie procesów rewitalizacyjnych – a w konsekwencji przełożyć się na wysoką jakość i skuteczność rewitalizacji prowadzonej w Polsce.

Delimitacja krok po kroku (PDF 8 MB)

Publikacja „Teledetekcja w planowaniu przestrzennym”

W ramach projektu opracowana została publikacja dotycząca możliwości wykorzystania teledetekcji w planowaniu przestrzennym. Książka przedstawia stosowane obecnie technologie oraz ich możliwe pola zastosowań zarówno w pracy nad dokumentami planistycznymi jak i zarządzaniu przestrzenią w ogóle. W kolejnych rozdziałach czytelnik dowie się co to jest teledetekcja i jakie możliwości oferuje. Może zapoznać się z krajowymi i międzynarodowymi projektami badawczymi dotyczącymi teledetekcji oraz przykładami wdrożeń w jednostkach samorządu terytorialnego. Publikacja prezentuje rolę teledetekcji w obserwacji terenu i znaczenie pozyskiwanych danych w monitorowaniu zagospodarowania przestrzennego, podejmowaniu decyzji dotyczących przestrzeni i udziału w nich społeczeństwa oraz szeroko rozumianego zarządzania przestrzenią.

Teledetekcja w planowaniu przestrzennym (PDF 6 MB)

Publikacja „Przestrzeń do dialogu. Praktyczny podręcznik o tym, jak prowadzić partycypację społeczną w planowaniu przestrzennym”

W ramach projektu opracowana została publikacja pt. „Przestrzeń do dialogu. Praktyczny podręcznik o tym, jak prowadzić partycypację społeczną w planowaniu przestrzennym”. W publikacji szeroko omówiono rolę partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym oraz zasady i metody prowadzenia zaawansowanego procesu konsultacji społecznych. Przedstawione zagadnienia zostały wzbogacone o dobre praktyki w tym obszarze, uwzgledniające doświadczenia osób sporządzających dokumenty planistyczne. Ponadto w opracowaniu wskazano korzyści z prowadzenia partycypacji społecznej na różnych etapach postępowania planistycznego, formy konsultacji społecznych, a także problemy we wdrażaniu partycypacji i sposoby ich rozwiązywania.

Przestrzeń do dialogu. Praktyczny podręcznik o tym, jak prowadzić partycypację społeczną w planowaniu przestrzennym (PDF 7 MB)

Publikacja "Niskoemisyjność w planowaniu przestrzennym"

W ramach projektu opracowana została publikacja pt. "Niskoemisyjność w planowaniu przestrzennym", w której omówiono zagadnienia dotyczące rozwoju gospodarki niskoemisyjnej w aspekcie planowania przestrzennego. W kolejnych rozdziałach niniejszego opracowania tematyka gospodarki niskoemisyjnej została omówiona w trzech skalach: urbanistycznej, lokalnej oraz w skali mikro. W podręczniku poruszono także istotne kwestie na poziomie globalnym dotyczące wdrażania koncepcji gospodarki cyrkularnej oraz problemy istotne w skali lokalnej, czyli analizę czynników lokalizacyjnych uciążliwych zakładów produkcyjnych i usługowych. Wszystkie omawiane zagadnienia zostały uzupełnione przykładami z Polski, Europy oraz świata.

Niskoemisyjność w planowaniu przestrzennym (PDF 7 MB)

Publikacja „Gminny Program Rewitalizacji. Praktyczny poradnik dla mieszkańców i władz lokalnych”

W ramach projektu opracowana została publikacja pt. „Gminny Program Rewitalizacji. Praktyczny poradnik dla mieszkańców i władz lokalnych”. Głównym celem publikacji jest przedstawienie zagadnień związanych z kompleksowym podejściem do projektów rewitalizacyjnych oraz opracowaniem gminnego programu rewitalizacji, o którym mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji. Publikacja została podzielona na część ogólną i szczegółową, co umożliwia przybliżenie podstawowych zagadnień z zakresu rewitalizacji osobom dotychczas niezwiązanym z tym tematem, jak i przekazanie informacji o rozszerzonym zakresie dla osób zajmujących się tematem rewitalizacji zawodowo. Ponadto publikacja wzbogacona jest o przykłady z zakresu dobrych praktyk, godne powielenia i adaptacji na potrzeby innych programów rewitalizacyjnych.

Gminny Program Rewitalizacji. Praktyczny poradnik dla mieszkańców i władz lokalnych (PDF 6 MB)

2. "Wspólna przestrzeń – wspólne dobro – system monitorowania zmian w zagospodarowaniu przestrzennym – etap I"

Projekt ma na celu opracowanie założeń modelu i organizacji systemu monitorowania zagospodarowania przestrzennego, opracowanie wariantowej propozycji jego implementacji oraz systemu narzędzi pomiarowych, a także koncepcji narzędzi TIK z uwzględnieniem zastosowania technik satelitarnych. Ponadto projekt zakłada opracowanie i zamieszczenie na stronie internetowej Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju publikacji elektronicznych poświęconych analizie systemowej budowy systemu monitorowania zagospodarowania przestrzennego, specyfikacji danych dla kategorii istniejącego zagospodarowania przestrzennego oraz modelowi systemu monitorowania zagospodarowania przestrzennego.

Beneficjent: Departament Polityki Przestrzennej w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju

Okres realizacji projektu: od 30 września 2015 r. do 31 grudnia 2020 r.

Całkowita wartość projektu: 829 137,79 zł

Dofinansowanie z UE ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego: 698 797,33 zł

GOSPOSTRATEG

Projekt NEWURBPACT

Projekt pn. „Nowy model urbanizacji w Polsce – praktyczne wdrożenie zasad odpowiedzialnej urbanizacji oraz miasta zwartego” (NEWURBPACT) realizowany jest w ramach strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych „Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków” GOSPOSTRATEG.

Głównym celem projektu jest wypracowanie wzorcowych rozwiązań na rzecz odpowiedzialnej urbanizacji w kraju oraz przygotowanie ich do wdrożenia do zasadniczego nurtu polityk państwa w obszarze planowania i zagospodarowania przestrzennego, rewitalizacji, gospodarki nieruchomościami i mieszkalnictwa.

Rozwiązania te mają służyć podniesieniu jakości i znaczenia planowania przestrzennego oraz wzmocnienia jego roli jako instrumentu zarządzania i kształtowania procesów urbanizacji w Polsce, w tym zwłaszcza w zakresie przeciwdziałania zjawiskom niekontrolowanej suburbanizacji i kurczenia się miast, które stanowią jedno z głównych wyzwań dla zrównoważonego rozwoju miast oraz ich obszarów funkcjonalnych.

Beneficjent: Konsorcjum w składzie: Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju (Lider konsorcjum), Instytut Rozwoju Miast i Regionów oraz Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

Okres realizacji projektu: od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2021 r.

Całkowita wartość projektu: 6 097 070 zł  

Projekt współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu „Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków” GOSPOSTRATEG.