Pełnomocnik Rządu
do Spraw Polityki Demograficznej

Z powodu dużych trudności ze znalezieniem pracy na część etatu, wiele kobiet całkowicie wycofuje się z rynku pracy, tym samym pracodawcy tracą potencjonalnych pracowników, często o cennych kompetencjach. Rozpowszechnienie pracy na część etatu przyczyniłoby się do aktywizacji zawodowej kobiet, jednocześnie pozwoliłoby wielu firmom pozyskać wartościowych kandydatów i zwiększyć liczbę kobiet w zarządach, a co za tym idzie – potencjalnie podnieć wyniki.

Kobiety nieaktywne zawodowo – dlaczego warto je wspierać?

W Polsce tylko 63 proc. kobiet w wieku 15-64 lat jest aktywnych zawodowo. Odsetek pracujących kobiet w UE to średnio 68 proc., a w Szwecji współczynnik ten wynosi ponad 80 proc. – obliczenia IBS na podstawie danych Eurostatu. 

Wśród biernych zawodowo kobiet ponad 75 proc. deklaruje, że nie pracują ani nie poszukują pracy, ponieważ nie mogłyby wówczas wykonywać obowiązków rodzinnych. 37 proc. niepracujących kobiet w wieku 25–49 lat chciałoby pracować, ale nie szuka pracy, m.in. z powodu obowiązku opieki nad dziećmi – dane z raportu IBS.

Kobiety nieaktywne zawodowo, to ukryty potencjał polskiego rynku pracy. Są one równie ambitne jak mężczyźni i wiele z nich chciałoby pracować.

Firma doradcza McKinsey przeprowadziła badanie, z którego wynika, że kobiety są równie ambitne co mężczyźni – 68 proc. kobiet i 67 proc. mężczyzn chciałoby awansować na kolejny szczebel kariery zawodowej.¹

Z kolei z raportu przygotowanego przez Deloitte i Coca-Colę wynika, że 67 proc. kobiet uważa, że pracując zawodowo, dają pozytywny przykład swoim córkom. Kobiety te nie potrzebują być dodatkowo przekonywane do aktywności zawodowej, ale wymagają odpowiedniej pomocy – na którą same wskazują – czyli elastyczności pracodawców i możliwości rozwoju.²

Według eksperta prawa pracy, autorki bloga i podcastu HR na Szpilkach oraz założycielki Akademii Mistrzostwa Kadrowo-Płacowego i Zarządzania Zasobami Ludzkimi – Moniki Smulewicz, polski rynek pracy wydaje się ustabilizowany, a stopa bezrobocia wciąż utrzymuje się na niskim poziomie.

Zmusza to firmy do modyfikowania strategii personalnych - nasila się walka o talenty! Z drugiej strony – pracownicy oczekują elastyczności w zatrudnieniu. Pod tym pojęciem rozumie się zwykle elastyczny czas pracy, w tym pracę zdalną. Warto wiedzieć, że praca w niepełnym wymiarze czasu pracy także spełnia kryterium elastyczności! Jak pokazują badania, jest to niezwykle istotne dla kobiet, które pragną wrócić na rynek pracy, jednocześnie godząc role mamy i pracownika. Niestety, liczba ofert pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy sukcesywnie spada. Według Eurostatu, na koniec 2021 r. w Polsce nieco ponad 1 mln osób pracowało w niepełnym wymiarze godzin. Dekadę temu takich pracowników było ponad 1,2 mln! Chciałabym zwrócić szczególną uwagę na grupę kobiet, głownie mam, które chcą powrócić na rynek pracy. Jak pokazują badania prowadzone wśród pracodawców, ta grupa dysponuje unikalnymi, miękkimi kompetencjami – obecnie bardzo pożądanymi na rynku pracy. Zachęcam pracodawców do dokonania przeglądu etatów w firmach i rozważenia możliwości pozyskania do swojej organizacji talentów, które w niepełnym wymiarze godzin wnosiłyby do firm świeże pomysły, energię i unikalne kompetencje. Warto postawić na otwartość, by jasno i wprost komunikować potencjalnym pracownikom możliwości zatrudnienia na część etatu. - podkreśla Monika Smulewicz.

Warto zwrócić także uwagę na fakt, że wielu potencjalnych pracowników, podczas rozmowy kwalifikacyjnej, w obawie przed dyskwalifikacją, może bać się przyznać, że chętniej rozpoczęłoby pracę na część etatu, zamiast w pełnym wymiarze godzin. 

 

Dlaczego warto wdrożyć w firmie model pracy na część etatu?

W Polsce tylko co dziesiąta kobieta (i co 20. mężczyzna) pracuje na część etatu (dane z: Kobiety i mężczyźni na rynku pracy, Główny Urząd Statystyczny, 2016). Dla porównania: w niektórych krajach nordyckich co czwarta kobieta pracuje w niepełnym wymiarze w porównaniu do co siódmego lub co ósmego mężczyzny (dane OECD, 2015).³

 

Wdrożenie w firmie modelu pracy na część etatu zwiększa atrakcyjność ofert pracy i przyciąga więcej potencjalnych kandydatów. To sposób na pozyskanie wyjątkowych pracowników, a także na zwiększenie udziału kobiet w zarządach – badania dowodzą, że ma to wpływ na wyniki wielu przedsiębiorstw.

Eksperci z McKinsey wskazują, że równy udział kobiet i mężczyzn w stanowiskach przywódczych, a tym samym różnorodność stylów zarządzania w przedsiębiorstwach, może przyczynić się do efektywniejszego podejmowania decyzji i większej motywacji pracowników, a co za tym idzie – potencjalnie lepszych wyników firm.⁴
 

Jak twierdzą specjaliści z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, oferowanie pracy na część etatu powinno być dla biernych zawodowo kobiet zachętą do stopniowego wchodzenia na rynek pracy i przyzwyczajania się do nowej sytuacji życiowej. Jednocześnie pracodawcy powinni wskazywać pracownikom, że praca na część etatu jest etapem przejściowym w ich karierze, np. na czas opieki nad dzieckiem, nie zaś wyborem na całe życie.⁵