Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

Pomorze Zachodnie to miejsce, które obfituje w zabytki z okresu gotyku, zwłaszcza architektury sakralnej. Katedra Św. Jakuba w Szczecinie z wieżą o wysokości 110,18 m jest drugą pod względem wysokości świątynią w Polsce. Jadąc do stolicy Pomorza Zachodniego drogą krajową nr 10, omijamy Stargard ekspresową obwodnicą, ale warto zjechać do tego miasta ze względu na jego zabytki. Nad miastem górują dwa kościoły – kolegiata Najświętszej Marii Panny, jedna z najbardziej okazałych świątyń gotyckich w całym kraju, oraz kościół pod wezwaniem św. Jana z wieżą o wysokości 99 m. Centrum miasta otoczone jest zachowanymi częściowo murami obronnymi z kilkoma bramami wjazdowymi, w tym unikatową Bramą Młyńską nad korytem Kanału Młyńskiego (jedyna brama wodna na Pomorzu Zachodnim). 

Interesujące zabytki znajdziemy jednak nie tylko w większych miastach. Czasami warto zjechać z głównych dróg, aby odwiedzić mniejsze miejscowości. Tuż przy przebiegającej wzdłuż granicy polsko-niemieckiej drodze krajowej nr 31 znajduje się rozpalająca wyobraźnię wielu miłośników historii kaplica templariuszy w Chwarszczanach, jedna z niewielu pozostałości po tym zakonie na terenie Polski. Jadąc dalej w kierunku północnym, dojedziemy do Chojny. W centralnym punkcie miasta wznosi się wysoki na 102,6 m kościół Mariacki. Świątynia ta była odbudowywana przez bardzo długi czas ze zniszczeń II wojny światowej i swój obecny kształt odzyskała dopiero w XXI wieku. Drogę krajową nr 31 z drogą ekspresową S3 łączy droga krajowa nr 26. Największą miejscowością na tej trasie jest Myślibórz. Od 2021 roku nie trzeba już przejeżdżać przez centrum miasta dzięki obwodnicy. Ale warto w celach turystycznych odwiedzić miasto z dobrze zachowanym zabytkowym centrum, do którego dostaniemy się, przejeżdżając pod średniowieczną bramą Nowogródzką (pod którą jeszcze kilka lat temu przechodziła droga krajowa). Ciekawym miejscem jest również dawny klasztor cysterski w Kołbaczu. Możemy dostać się do tego miejsca, zjeżdżając z S10 na węźle Kobylanka na drogę wojewódzką nr 120. 

Pomorze Zachodnie to również doskonałe miejsce do zabrania na wakacyjny wyjazd rowerów i skorzystania z uroków wycieczek jednośladem. Dobrym miejscem, aby rozpocząć planowanie eskapad rowerowych, jest prowadzona przez Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego strona internetowa z mapą tras. 

Niektóre z tych tras zostały wybudowane w miejscach zlikwidowanych przed wieloma laty linii kolejowych. Bardzo interesująca trasa zaczyna się od miejscowości Góralice położonej przy DK26 i biegnie w kierunku granicy polsko-niemieckiej. Po 40 km malownicza trasa pokonuje Odrę dawnym mostem kolejowym w Siekierkach, który został specjalnie przystosowany do ruchu pieszo-rowerowego. Most ten ma ciekawą historię, gdyż po odbudowie ze zniszczeń II wojny światowej nigdy nie służył do obsługi regularnych połączeń i był utrzymywany do zakończenia zimnej wojny jako dodatkowy szlak transportowy armii ZSRR stacjonującej w NRD. Teraz pod nazwą Most Europejski służy już tylko i wyłącznie pokojowym celom, a z platform widokowych rozpościera się malowniczy widok na dolinę Odry. 

Dla osób, które wolą jazdę po pętli, wręcz stworzona jest trasa wzdłuż Zalewu Szczecińskiego. Przechodzący częściowo po polskiej i niemieckiej stronie granicy szlak ma długość blisko 300 km, ale przechodzi przez Szczecin, Świnoujście i Międzyzdroje, także nie trzeba tej pętli pokonywać w ciągu jednego dnia. W Świnoujściu czeka nas dodatkowa atrakcja – prom lub przejazd przez tunel autobusem dostosowanym do przewozu rowerów. Samym tunelem rowerem nie przejedziemy, ponieważ służy on tylko samochodom. Trasa biegnie w większości odrębnymi ścieżkami, na niektórych odcinkach po drogach lokalnych o mniejszym ruchu. Najbardziej malownicze są jednak odcinki poprowadzone na koronach wałów przeciwpowodziowych, z których rozpościera się widok na zalew szczeciński. 

Dla fanów morza dostępna jest droga rowerowa R10. Jest to trasa wzdłuż wybrzeża Bałtyku biegnąca od Świnoujścia aż do Helu. Na wielu odcinkach jedziemy dedykowanymi ścieżkami rowerowymi. Szczególnie urokliwa pod tym względem jest trasa na wschód od Kołobrzegu, gdzie z jednej strony jest morze, a z drugiej Ekopark – siedlisko wielu gatunków ptactwa. 

Wnętrze regionu kryje obszar, w którym zlokalizowany jest szereg jezior. Pojezierze Drawskie to zarówno spływy kajakowe rzeką Drawa, ale też możliwość żeglowania po jeziorach – w tym największym jeziorem Drawsko z wieloma zatokami i wyspami. Ruch po tym obszarze rozprowadza droga krajowa nr 20 biegnąca od Stargardu na zachodzie przez Chociwel, Drawsko, Pomorskie, Złocieniec i Czaplinek do Szczecinka. Zjeżdżając z DK20 na DW163, możemy odwiedzić ruiny średniowiecznego zamku Drahim położonego na przesmyku między dwoma jeziorami. Warto tu podkreślić, że dzięki kolejnym obwodnicom przejazd tą trasą jest coraz płynniejszy (ostatnio oddana obwodnica Szczecinka, w realizacji obwodnice Stargardu i Złocieńca). 

Dla fanów militariów warta odwiedzenia jest miejscowość Borne Sulinowo. Kiedyś była to biała plama na mapach, dawny garnizon armii niemieckiej, a po II wojnie światowej – miejsce stacjonowania armii radzieckiej i jedno z miejsc przechowywania broni atomowej. Dzisiaj to już w pełni zasiedlona miejscowość. O przeszłości, oprócz wielu powojskowych obiektów, przypomina odbywający się co roku w wakacje zlot pojazdów militarnych. 

Miłośnikom dawniejszej historii z pewnością przypadnie do gustu centrum Słowian i Wikingów w Wolinie. Jest to odtworzona osada z czasów, gdy Wolin był bardzo ważnym ośrodkiem handlowym w obrębie basenu Morza Bałtyckiego. Co roku, na przełomie lipca i sierpnia, odbywa się tu również festiwal Słowian i Wikingów, jedna z największych imprez historycznych w tej części Europy. Można wówczas przenieść się w czasie o tysiąc lat i odbyć rejs repliką łodzi wikingów. Warto wspomnieć, że miejsce to znajduje się bardzo blisko drogi ekspresowej S3 i dostaniemy się tu, zjeżdżając na węźle Wolin Wschód. Centrum zlokalizowane jest na wyspie, do której dostaniemy się od strony wschodniej dwoma niewielkimi, przedwojennymi mostami. Kiedyś była to część przeprawy na wyspę Wolin, a jej zasadniczą część stanowił nieodbudowany po wojnie most zwodzony. W latach 50. ubiegłego wieku połączenie z wyspą Wolin – most z przęsłem obrotowym – wybudowano bardziej na północ (obecnie jest to obiekt w ciągu drogi gminnej). Należy podkreślić, że budowa drogi ekspresowej S3 znacząco przyczyniła się do poszerzenia naszej wiedzy o przeszłości tego miejsca dzięki ratowniczym badaniom wykopaliskowym, zarówno przy budowie obwodnicy Wolina na początku XXI wieku, jak również przy prowadzonej w ostatnich latach budowie S3, w ramach której powstał drugi most na cieśninie Dziwna. 

Na północ od Szczecina znajdują się Police. Jest to miejsce, które obecnie jest jednym z głównych centrów przemysłu chemicznego w kraju. Na południe od obecnych zakładów chemicznych w zalesionym terenie kryją się pozostałości jednej z największych w przedwojennych Niemczech fabryk benzyny syntetycznej. Na obszarze około półtora tysiąca hektarów znajdowały się potężne instalacje przemysłowe, w których z siedmiu ton węgła powstawała jedna tona paliwa (łącznie wyprodukowano tu 1,5 mln ton paliwa). Obiekt, w którym pracowały tysiące robotników przymusowych, był wielokrotnie bombardowany w czasie II wojny światowej. Po wojnie wszelkie nadające się do wykorzystania elementy wywiozły wojska radzieckie. Pozostałości dawnej fabryki do dzisiaj jednak imponują, zwłaszcza olbrzymie elewatory węglowe i ściany zbiorników na benzynę. Podziemne korytarze zasiedliły nietoperze, dla ochrony których stworzono rezerwat. Funkcjonuje tu niewielkie muzeum i organizowane są wycieczki z przewodnikiem. W pobliżu tego obiektu będzie przebiegała w przyszłości Zachodnia Obwodnica Szczecina w ciągu S6 z tunelem pod Odrą. Ze względu na ochronę nietoperzy oraz ewentualne zagrożenia wynikające z wejścia w ten teren i napotkania niezinwentaryzowanych obiektów, nowa S6 będzie w całości od północy omijała teren dawnej fabryki.