Czujka na straży Twojego bezpieczeństwa - zadbaj o ochronę swojego domu
21.10.2025
Okres jesienno-zimowy to czas, w którym wzrasta liczba pożarów w budynkach mieszkalnych oraz przypadków zatruć tlenkiem węgla. Niestety, co roku dochodzi do wielu tragedii, którym można byłoby zapobiec. Dlatego Państwowa Straż Pożarna przypomina o konieczności zachowania ostrożności oraz o stosowaniu czujek dymu i tlenku węgla – niewielkich urządzeń, które mogą uratować życie.
Czad – cichy zabójca
Tlenek węgla (czad) to gaz powstający podczas niepełnego spalania paliw – węgla, drewna, gazu, oleju opałowego czy benzyny. Nie ma zapachu, barwy ani smaku, a jego obecności nie można wykryć zmysłami człowieka. Czad wiąże się z hemoglobiną znacznie szybciej niż tlen, co prowadzi do niedotlenienia organizmu i może zakończyć się śmiercią.
Najczęściej do emisji tlenku węgla dochodzi w wyniku:
- nieprawidłowej eksploatacji urządzeń grzewczych,
- braku odpowiedniej wentylacji,
- nieszczelnych lub zatkanych przewodów kominowych,
- zbyt szczelnych okien, które utrudniają dopływ powietrza.
Objawy zatrucia tlenkiem węgla
Pierwsze symptomy zaczadzenia mogą być mylone z przemęczeniem lub grypą. Do najczęstszych należą: bóle i zawroty głowy, senność, duszność, nudności, przyspieszone tętno oraz utrata przytomności. W przypadku podejrzenia zatrucia należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, opuścić budynek i wezwać pomoc – numer alarmowy 112.
Jak się chronić przed pożarem i czadem?
Najskuteczniejszym sposobem ochrony jest profilaktyka.
Państwowa Straż Pożarna przypomina o kilku podstawowych zasadach:
1. Regularne przeglądy i czyszczenie kominów – zgodnie z obowiązującymi przepisami (§ 34 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7.06 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (t.j.: Dz.U. 2023 poz. 822, ze zm.)) w obiektach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego przewody dymowe i spalinowe należy czyścić:
- cztery razy w roku w budynkach opalanych paliwem stałym,
- dwa razy w roku w budynkach opalanych paliwem ciekłym lub gazowym,
- co najmniej raz w roku przewody wentylacyjne.
2. Kontrola instalacji grzewczych, gazowych i wentylacyjnych – co najmniej raz w roku należy sprawdzać ich stan techniczny.
3. Prawidłowa wentylacja – nie wolno zaklejać kratek wentylacyjnych ani zasłaniać otworów nawiewnych.
4. Użytkowanie urządzeń zgodnie z zaleceniami producenta – nie wolno samodzielnie przerabiać pieców czy przewodów odprowadzających spaliny.
5. Montaż czujek dymu i tlenku węgla – te niewielkie urządzenia ostrzegają przed zagrożeniem zanim stanie się ono śmiertelne.
Dlaczego warto mieć czujkę?
Czujka dymu reaguje na pierwsze oznaki pożaru, a czujka tlenku węgla ostrzega przed obecnością czadu zanim jego stężenie stanie się niebezpieczne dla życia. Oba urządzenia są tanie, proste w montażu i mogą uratować życie całej rodziny. Warto je instalować szczególnie w pobliżu sypialni, łazienek z piecykiem gazowym oraz w pomieszczeniach, gdzie znajdują się urządzenia grzewcze.
Strażacy przypominają również o konieczności regularnej konserwacji czujek – wymianie baterii, testowaniu ich działania oraz wymianie urządzenia po upływie okresu użytkowania określonego przez producenta.
Bezpieczny dom to Twój obowiązek!
Zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, właściciele i zarządcy obiektów są zobowiązani do utrzymywania urządzeń grzewczych i kominowych w należytym stanie technicznym. Zaniedbanie tych obowiązków może prowadzić nie tylko do pożaru, ale i do tragicznych w skutkach zatruć.
Pamiętaj
Każdego roku w Polsce w mieszkaniach i domach dochodzi do kilkudziesięciu tysięcy pożarów i tysięcy zdarzeń związanych z emisją tlenku węgla. W wielu przypadkach przyczyną jest ludzka nieuwaga, brak przeglądów technicznych lub brak czujki.
Niech w Twoim domu czujka stanie się strażnikiem bezpieczeństwa.
W razie zagrożenia natychmiast wezwij pomoc, dzwoniąc pod numer 112.
Opracował: mł. bryg. Tomasz Suracki
Grafika: Komenda Główna PSP