Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego

Jesteś uprawniony do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej i prowadzisz działalność rolniczą sprawdź, czy Twoje świadczenie będzie wypłacane w pełnej wysokości.

1.    Komu zostanie zawieszona część uzupełniająca świadczenia w przypadku niezaprzestania prowadzenia działalności rolniczej?

Jeśli pobierasz emeryturę rolniczą i prowadzisz działalność rolniczą Twoje świadczenie będzie wypłacane w pełnej wysokości.

Natomiast jeśli jesteś pełnoletni i pobierasz rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną i prowadzisz działalność rolniczą, wypłata części uzupełniającej Twojego świadczenia może zostać zawieszona w całości lub w części. W przypadku świadczeń przyznanych przed 1.01.1991 r. zawieszenie wypłaty części świadczenia stanowiącej 95% emerytury podstawowej, a w przypadku renty rodzinnej – części stanowiącej 85% emerytury podstawowej.

2.    Kiedy uznamy, że zaprzestałeś prowadzenia działalności rolniczej?

Pojęcie zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej zostało uregulowane przepisami ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników . 

Uznamy, że zaprzestałeś prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli Ty i  Twój małżonek nie jesteście właścicielami (współwłaścicielami) lub posiadaczami gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzicie także działu specjalnego. Gospodarstwo rolne to użytki rolne o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha fizyczny lub 1 ha przeliczeniowy.

3.    W jaki sposób mogę zaprzestać prowadzenia działalności rolniczej?

Jeśli chcesz spełnić warunek zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej powinieneś przenieść własność i posiadanie gospodarstwa rolnego na inną osobę. Najczęściej spotykanymi formami przeniesienia własności gospodarstwa rolnego są:

a)    umowa darowizny, którą nieodpłatnie przeniesiesz na rzecz obdarowanego własność i posiadanie gospodarstwa rolnego,
b)    umowa o dożywocie, którą nieodpłatnie przeniesiesz własność gospodarstwa rolnego i zapewnisz sobie pomoc i opiekę od osoby, która przejmuje własność gospodarstwa rolnego, tzw. dożywotnie utrzymanie,
c)    umowa sprzedaży, którą przeniesiesz własność gospodarstwa rolnego na rzecz nowego właściciela, który przejmie gospodarstwo za ustaloną cenę.

Jeżeli chciałbyś wyzbyć się własności gospodarstwa rolnego, a nie masz nabywcy, możesz, po spełnieniu odpowiednich warunków, za odpłatnością przekazać je na Skarb Państwa poprzez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.

Przejęcie gospodarstwa następuje na wniosek właściciela gruntów, ale tylko wtedy, gdy rolnik lub jego małżonek ma ustalone prawo do rolniczych świadczeń rentowych, a nie zawarł umowy z następcą i nie ma możliwości sprzedaży nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego co najmniej po cenie odpowiadającej ich oszacowaniu według przepisów o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Przejęcie gospodarstwa rolnego i ustalenie odpłatności następuje w drodze decyzji administracyjnej.

Ważne

Uznamy, że zaprzestałeś prowadzenia działalności rolniczej także wówczas, gdy:

1)    wydzierżawisz grunty, na podstawie umowy pisemnej, którą w przypadku renty przyznanej na stałe, powinieneś zawrzeć co najmniej na 10 lat, a w przypadku renty okresowej, co najmniej na okres wskazany w decyzji Prezesa Kasy o przyznaniu tej renty. Umowę tę musi potwierdzić wójt lub burmistrz właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotu dzierżawy.

Gruntów nie możesz wydzierżawić:

• małżonkowi,
• osobie, która pozostaje z Tobą we wspólnym gospodarstwie domowym albo jest małżonkiem tej osoby.

2)    grunty są trwale wyłączone z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów – dotyczy również  zalesionych gruntów rolnych;
3)    grunty i działy specjalne należą do małżonka, z którym zawarłeś związek małżeński po ustaleniu prawa do renty;
4)    posiadasz własność (udział we współwłasności), która nie została ustalona odpowiednimi dokumentami urzędowymi, pod warunkiem, że grunty będące przedmiotem tej własności (współwłasności) nie znajdują się w posiadaniu Twoim albo małżonka.

4.    Pobieram okresową rentę rolniczą. Jestem właścicielem gospodarstwa rolnego, którego nie chcę sprzedawać, ani się go wyzbywać. Co mogę zrobić, aby renta była wypłacana w pełnej wysokości?

Warunek zaprzestania prowadzenia działalności zostanie spełniony jeśli wydzierżawisz gospodarstwo rolne na określony czas innej osobie fizycznej lub prawnej.

Grunty rolne możesz wydzierżawić m.in. dzieciom (własnym, drugiego małżonka, przysposobionym) lub małżonkowi dziecka (zięciowi, synowej) albo wnukowi, przy czym osoby te nie mogą pozostawać z Tobą we wspólnym gospodarstwie domowym. 

Ważne

Jeśli przekażesz gospodarstwo rolne w formie aktu notarialnego osobie niepełnoletniej, zawiesimy Ci wypłatę części uzupełniającej renty rolniczej w całości do czasu osiągnięcia przez tę osobę 18 lat.

W przypadku pobierania renty okresowej, umowę dzierżawy musisz zawrzeć co najmniej na okres, na jaki przysługuje Ci to świadczenie. Natomiast, jeśli jesteś uprawniony do renty rolniczej przyznanej na stałe, umowę dzierżawy powinieneś zawrzeć na co najmniej 10 lat.

Pamiętaj, aby umowa dzierżawy, oprócz warunków, które określa kodeks cywilny, spełniała warunki określone ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników. Umową dzierżawy właściciel gospodarstwa rolnego nie wyzbywa się jego własności tylko oddaje w posiadanie innej osobie na określony czas. Wobec tego umowa ta nie musi mieć formy aktu notarialnego, natomiast dla celów ubezpieczenia społecznego rolników powinna mieć formę pisemną. Dodatkowo umowa musi być opatrzona pieczęcią wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, jego podpisem i datą jej potwierdzenia.

5.    Pobieram rentę rodzinną. Na jakich zasadach powinienem zawrzeć umowę dzierżawy?

Umowy dzierżawy przez osoby uprawnione do rent rodzinnych okresowych i stałych, powinny być zawierane na analogicznych zasadach jak w przypadku rent rolniczych z tytułu niezdolności do pracy, tj. jeśli renta rodzinna przyznana jest na określony w decyzji okres, to umowa dzierżawy nie może być zawarta na okres krótszy. W takich przypadkach nie jest istotne czy okres, na który została przyznana renta rodzinna wynika z kontynuowania nauki czy niezdolności do pracy. 

6.    Jestem rencistą. Zaprzestałem prowadzenia działalności rolniczej. O czym powinienem informować KRUS?

Powinieneś informować KRUS o każdym przypadku ustania umowy dzierżawy lub zmiany osoby dzierżawcy z jakichkolwiek powodów przed zakończeniem okresu, na który została zawarta ta umowa.  

To w Twoim interesie jest, aby stosowny dokument świadczący o przekazaniu gospodarstwa rolnego został dostarczony do jednostki organizacyjnej KRUS wypłacającej świadczenie (akt notarialny, umowa dzierżawy, decyzja administracyjna). 

Dokument ten zostanie przez nas uznany za wniosek o podjęcie wypłaty części uzupełniającej renty rolniczej. 

7.    Kiedy w przypadku niezaprzestania prowadzenia działalności rolniczej mogę mieć podjętą wypłatę części uzupełniającej świadczenia rentowego?

Pomimo, że nie zaprzestałeś prowadzenia działalności rolniczej, w ściśle określonych przypadkach wypłata części uzupełniającej świadczenia rentowego może zostać podjęta w 100%, 50% lub 75%.

Część uzupełniająca renty rolniczej będzie wypłacana w 100%, gdy prowadzisz działalność rolniczą z małżonkiem, który podlega ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z mocy ustawy.

Część uzupełniająca renty rolniczej zostanie podjęta w 50% gdy:

• pobierasz okresową rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy, jednak nie dłużej niż przez 2 lata,
• jesteś całkowicie niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, jednak nie dłużej niż do 2 lat od tego wypadku.

Część uzupełniająca renty rolniczej zostanie podjęta w 75%, gdy:

• nie zawarłeś umowy z następcą i nie masz możliwości sprzedaży nieruchomości, które wchodzą w skład gospodarstwa rolnego co najmniej po cenie, która została oszacowana przez Skarb Państwa według obowiązujących przepisów albo:
• trwają czynności, które zmierzają do wywłaszczenia tych nieruchomości, ich wykupu na cel uzasadniający wywłaszczenie albo do trwałego wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów, lub
• nieruchomości te są położone w strefie ochronnej lub na innym obszarze specjalnym utworzonym na podstawie odrębnych przepisów w związku z wprowadzeniem ograniczeń w użytkowaniu gruntów albo w celach ochronnych.

8.    Jestem rencistą i podjąłem działalność rolniczą. Czy zostanie mi zawieszona część uzupełniająca tego świadczenia?

Nie zostanie zawieszona Ci przez okres 1 roku wypłata części uzupełniającej renty rolniczej gdy podejmiesz działalność rolniczą na gruntach:

• nabytych w drodze dziedziczenia, lub
• wcześniej wydzierżawionych co najmniej na 10 lat w przypadku rent stałych a w przypadku rent okresowych na okres wynikający z decyzji Prezesa Kasy, jeżeli dzierżawa ustała wcześniej z przyczyn od Ciebie niezależnych, lub
• odzyskanych w wyniku rozwiązania – z przyczyn od Ciebie niezależnych - umowy, na podstawie której uprzednio zbyłeś te grunty, albo w wyniku uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej. 

Ważne

Okres 12 miesięcy liczony jest od miesiąca, który następuje po miesiącu, w którym wymienione wyżej okoliczności zaistniały. Jeżeli po tym okresie nie udowodnisz, że zaprzestałeś prowadzenia działalności rolniczej na tych gruntach lub nie zajdą okoliczności pozwalające na wypłatę części uzupełniającej renty rolniczej, część uzupełniająca zostanie zawieszona w całości lub w określonej części.

9.    Czy mogę odwołać się od decyzji zawieszającej wypłatę części uzupełniającej renty rolniczej?

Od wydanych przez Kasę decyzji w sprawach dot. zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej przysługuje Ci odwołanie do Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od daty doręczenia decyzji.