Urzędowy wykaz nazw państw i terytoriów niesamodzielnych
Wykaz jest publikacją opracowaną przez Komisję jako realizacja zapisu § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 marca 2000 r. w sprawie trybu i zakresu działania Państwowej Rady Geodezyjnej i Kartograficznej i Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasad wynagradzania ich członków wprowadzonego nowelizacją rozporządzenia z 2009 roku.
W Urzędowym wykazie nazw państw i terytoriów niesamodzielnych umieszczono 195 państw uznawanych przez Rzeczpospolitą Polską (tj. 193 państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych, Kosowo i Watykan) i 69 terytoriów niesamodzielnych. Załącznikiem do wykazu jest lista trzech terytoriów o nieustalonym lub spornym statusie międzynarodowym. Podano poprawną pisownię nazw krajów i ich stolic, którą Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG) zaleca do powszechnego użytku w polskich tekstach – w encyklopediach, przewodnikach turystycznych, podręcznikach, pracach pisanych w celu otrzymania stopnia naukowego, w prasie i mediach elektronicznych, a zwłaszcza na mapach. Publikacja uwzględnia uchwały Komisji podjęte do dnia 14 czerwca 2023 roku.
Zawarte w wykazie nazwy państw, terytoriów i ich stolic uzyskały akceptację Ministerstwa Spraw Zagranicznych; z MSZ pochodzą przypisy wyjaśniające status lub nazwy państw i terytoriów. Przymiotniki od nazw państw i terytoriów oraz nazwy mieszkańców podano zgodnie z opinią wydaną przez Zespół Ortograficzno-Onomastyczny Rady Języka Polskiego. Również z językoznawcami konsultowana była podana w wykazie odmiana nazw.
Dla każdego państwa podano następujące informacje:
- skróconą polską nazwę państwa w mianowniku, dopełniaczu i miejscowniku
- oficjalną (rozwiniętą) polską nazwę państwa w mianowniku, a w przypadku nazw, których odmiana może sprawiać kłopoty, również w dopełniaczu i miejscowniku
- nazwę języka lub języków urzędowych danego państwa
- skróconą nazwę państwa w języku (językach) urzędowym
- pełną oficjalną nazwę państwa w języku (językach) urzędowym
- przymiotnik od polskiej nazwy państwa (w mianowniku liczby pojedynczej rodzaju męskiego)
- polskie nazwy obywateli państwa w rodzaju męskim i żeńskim liczby pojedynczej oraz w liczbie mnogiej rodzaju męskiego
- nazwę stolicy (lub stolic) państwa używaną w języku polskim
- nazwę stolicy (lub stolic) w języku (językach) urzędowych
Terytoria niesamodzielne
Hasła w wykazie nazw terytoriów niesamodzielnych mają układ analogiczny do wykazu nazw państw. Obok nazwy hasłowej określono położenie danego terytorium (część świata, a w wyjątkowych
wypadkach ocean). Następnie podano jego przynależność polityczną (formę zależności i nazwę państwa) – informacja ta pochodzi z Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W wielu wypadkach od nazwy terytorium nie tworzy się przymiotników lub nazw mieszkańców, a niektóre terytoria niesamodzielne nie mają stolicy. W tych wypadkach hasła skrócono, opuszczając puste pozycje.
Terytoria o nieustalonym lub spornym statusie międzynarodowym
W załączniku umieszczono trzy terytoria o szczególnym statusie międzynarodowym. W bieżącym wydaniu zrezygnowano z uwzględnienia terytoriów separatystycznych, które jednostronnie proklamo-wały niepodległość, a które nie są uznawane przez Rzeczpospolitą Polską. Hasła mają układ podobny do haseł terytoriów niesamodzielnych. Pod nazwą hasłową określono status danego terytorium.
Zgodnie z § 3 ust. 3 wyżej wymienionego rozporządzenia urzędowy wykaz nazw państw i terytoriów niesamodzielnych publikowany jest w celu stosowania przez podmioty wykonujące zadania publiczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.