Lasy Państwowe Nadleśnictwo Człuchów

I. Rezerwaty

1. "Sosny" o powierzchni 1,55 ha, położony w oddziale 393g Leśnictwa Lipie, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Utworzony na podstawie Zarządzenia MLiPD z dn.18.05.1984 r. (M.P. nr 15 poz.108 z 1984 r.), zmieniony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 17.01.2018 r. (Dz.U. woj. pomorskiego, poz. 489) w celu zachowania cennego ekosystemu leśnego wraz z jego charakterystycznymi biocenozami oraz populacjami cennych gatunków roślin, grzybów i zwierząt.
2. "Jezioro Sporackie" o powierzchni 17,64 ha, położony w oddziale 36c,d,f,g,~a, 37h,i,~a, ~c Leśnictwa Polnica, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Utworzony na podstawie Zarządzenia MLiPD z dn. 23.10.1965 r. (M.P. nr 64 poz. 360 z 1965 r.), zmieniony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 06.06.2017 r. (Dz.U. woj. pomorskiego, poz. 2227) w celu ochrony zachowania ekosystemu jeziora lobeliowego oraz jego torfowiskowych i leśnych obrzeży wraz z charakterystyczną roślinnością oraz populacjami cennych gatunków roślin i zwierząt.

Rezerwat posiada otulinę o powierzchni: 51,49 ha.

3. „Jezioro Bardze Małe" o powierzchni 8,40 ha, położony w oddziale 50d,k Leśnictwa Jeziorno, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Utworzony na podstawie Zarządzenia MLiPD z dn. 03.12.1981 r. (M.P. nr 29 poz. 271 z 1981 r.), zmieniony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 03.12.2021 r. (Dz.U. woj. pomorskiego, poz. 4942) oraz Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 12.04.2023 r. (Dz.U. woj. pomorskiego, poz. 1769)   w celu zachowania ekosystemu jeziora lobeliowego wraz z jego torfowiskowymi obrzeżami.

Rezerwat posiada otulinę o powierzchni: 21,84 ha.

II. Użytek ekologiczny

1. „Mokradła żurawie” o powierzchni 2,05 ha, położony w oddziałach 219c Leśnictwa Leszczenica i 220c Leśnictwa Kątki, w powiecie człuchowskim, w gminie Przechlewo. Utworzony na podstawie Uchwały nr 249/XL/2006 r. Rady Gminy Przechlewo z dnia 03.04.2006 r. w celu zachowania pozostałości torfowiska wysokiego typu bałtyckiego.

 

III. Pomniki przyrody - pojedyncze drzewa

1. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 342b Leśnictwa Lipie, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Uchwały nr XII//135/2004 Rady Gminy w Człuchowie z dnia 12.02.2004 r.

2. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 342b Leśnictwa Lipie, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Uchwały nr XII//136/2004 Rady Gminy w Człuchowie z dnia 12.02.2004 r.

3. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 392h Leśnictwa Lipie, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Ogłoszenia Wojewody Słupskiego z dnia 29.11.1980 r.

4. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 398c Leśnictwa Lipie, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Uchwały nr XII//134/2004 Rady Gminy w Człuchowie z dnia 12.02.2004 r.

5. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 87d Leśnictwa Kątki, w powiecie człuchowskim, w gminie Przechlewo. Uznany na podstawie Uchwały nr 332/LIV/2010 Rady Gminy w Przechlewie z dnia 03.09.2010 r.

6. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 141a Leśnictwa Kątki, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Uchwały nr XII//132/2004 Rady Gminy w Człuchowie z dnia 12.02.2004 r.

7. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 141a Leśnictwa Kątki, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Uchwały nr XII//133/2004 Rady Gminy w Człuchowie z dnia 12.02.2004 r.

 

IV. Obszary chronionego krajobrazu

1.    "Okolice jezior Krępsko i Szczytno" o powierzchni na terenie nadleśnictwa 2483,40 ha. Utworzony w celu zachowania unikalnych krajobrazów Pomorza Środkowego w celu zabezpieczenia ich dla turystyki i wypoczynku.

2.    "Jezior Człuchowskich" o powierzchni na terenie nadleśnictwa 163,38 ha. Utworzony w celu zachowania unikalnych krajobrazów Pomorza Środkowego w celu zabezpieczenia ich dla turystyki i wypoczynku.

3.    "Doliny Rzeki Debrzynki" o powierzchni na terenie nadleśnictwa 333,33 ha. Utworzony w celu zachowania szczególnych wartości estetycznych krajobrazu, stanowiących o jego unikatowości w regionie Pomorza Środkowego.

Obszary chronionego krajobrazu „Okolice Jezior Krępsko i Szczytno” oraz „Zespół Jezior Człuchowskich” ustanowione zostały Uchwałą nr X/42/81 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Słupsku z dnia 8 grudnia 1981 r.

Aktualnie obowiązującym aktem prawnym dla obszaru „Okolice Jezior Krępsko i Szczytno”  jest Uchwała Nr 259/XXIV/16 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 25 lipca 2016 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu w województwie pomorskim.

Dla obszaru „Jezior Człuchowskich” obowiązującym aktem prawnym jest Uchwała Nr 244/XIX/20 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 24 lutego 2020 r. w sprawie obszaru chronionego krajobrazu Jezior Człuchowskich.

Natomiast obszar chronionego krajobrazu „Dolina Rzeki Debrzynki” powołano Uchwałą Nr XXXVI/266/97 Rady Miejskiej w Debrznie z dnia 24 października 1997 r. podtrzymaną Uchwałą nr 165/XII/19 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 30 września 2019 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Debrzynki.

 

V. Obszary Natura 2000

• obszary specjalnej ochrony siedlisk :

1. „Czerwona Woda Pod Babilonem” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 559,09 ha.
2. „Dolina Brdy i Chociny” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 4,86 ha. 
3. „Duży Okoń” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 8,79 ha. 
4. „Dolina Szczyry” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 141,51 ha.

Obszary zostały wyznaczone w celu ochrony siedlisk, gatunków ssaków, bezkręgowców oraz roślin.

 

Aktem prawnym dot. specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000 była Decyzja Komisji 2011/64/EU w sprawie przyjęcia na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG czwartego zaktualizowanego wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny z dnia 10.01.2011 r. Obszary wymienione są również w Decyzji Wykonawczej Komisji (UE) 2023/244 z dnia 26 stycznia 2023 r. w sprawie przyjęcia szesnastego zaktualizowanego wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny.

Krajowe odniesienie prawne dla formy ochrony SOO dla poszczególnych obszarów:

Kod i nazwa obszaru	Akt prawny
PLH220056 „CZERWONA WODA POD BABILONEM”	Rozporządzenie Ministra Klimatu                           i Środowiska z dnia 4 lutego 2021 r.                     w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Czerwona Woda pod Babilonem (PLH220056).
PLH220058 „DOLINA BRDY I CHOCINY”	Rozporządzenie Ministra Klimatu                            i Środowiska z dnia 4 lutego 2021 r.                      w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Dolina Brdy i Chociny (PLH220058)
PLH220059 „DUŻY OKOŃ”	Rozporządzenie Ministra Klimatu                              i Środowiska z dnia 4 lutego 2021 r. w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Duży Okoń (PLH220059)
PLH220066 „DOLINA SZCZYRY”	Rozporządzenie Ministra Klimatu                            i Środowiska z dnia 18 lutego 2022 r. w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Dolina Szczyry (PLH220066)

 

• obszar mający znaczenie dla Wspólnoty:

1. „Dolina Debrzynki” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 87,27 ha.  Utworzony w celu ochrony istotnego pod względem występowania siedlisk Natura 2000 odcinka niewielkiej rzeki Debrzynki, dopływu Gwdy.

Obszar został zatwierdzony na mocy Decyzji Komisji z dnia 10 stycznia 2011 r. przyjmującą na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG czwarty zaktualizowany wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składający się na kontynentalny region biogeograficzny.

Decyzją Wykonawczą Komisji (UE) 2023/244 z dnia 26 stycznia 2023 r. w sprawie przyjęcia szesnastego zaktualizowanego wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny (notyfikowana jako dokument nr C(2023) 607) obszar został powiększony i swym zasięgiem objął również grunty Nadleśnictwa Człuchów.

Krajowym odniesieniem prawnym w stosunku do ww. obszaru jest Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 października 2023 r. w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Dolina Debrzynki (PLH300047).

• obszary specjalnej ochrony ptaków :

1.      „Wielki Sandr Brdy” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 21,64 ha.  Utworzony w celu ochrony populacji dziko występujących gatunków ptaków, utrzymania i zagospodarowania ich naturalnych siedlisk zgodnie z wymogami ekologicznymi i w niepogorszonym stanie.

Aktem prawnym dotyczącym obszarów specjalnej ochrony ptaków jest: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z 30 dnia listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (wcześniej Dyrektywa 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dziko żyjących ptaków), zwana Dyrektywą Ptasią.

Obwiązującym aktem prawnym jest  Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków.

 

Szczegółowe informacje na temat obszarów, gatunków czy siedlisk objętych ochroną na danym obszarze znajdziemy w Standardowym Formularzu Danych (SDF).  Wszystkie dane dot. obiektów objętych ochroną prawną znajdziemy za pomocą centralnego rejestru form ochrony przyrody, dostępnego na stronie internetowej:

https://crfop.gdos.gov.pl/CRFOP/index.jsf

 

VI. Ochrona gatunkowa:

Na gruntach Nadleśnictwa Człuchów stwierdzono obecność wielu gatunków roślin i zwierząt chronionych. Oto tylko niektóre gatunki:

• roślin chronionych: bagnica torfowa, bagno zwyczajne, centuria pospolita, dziewięćsił bezłodygowy, lobelia jeziorna,

• zwierząt chronionych: wydra, bielik, bocian czarny, sowa uszata, traszka grzebieniasta, czerwończyk nieparek, jaszczurka zwinka, żmija zygzakowata, derkacz, kokoszka wodna, żaba śmieszka.

Na terenie nadleśnictwa zatwierdzone są dwie strefa ochrony całorocznej i okresowej miejsca rozrodu i regularnego przebywania: bielika oraz bociana czarnego.