Lasy Państwowe Nadleśnictwo Szczebra

Ochrona przyrody

W Nadleśnictwie Szczebra występują następujące formy ochrony przyrody wymienione w Ustawie o ochronie przyrody z dnia 16.04.2004 r.:

1. Rezerwaty przyrody
   Na terenie Nadleśnictwa Szczebra znajdują się 2 rezerwaty przyrody: 
   1. Brzozowy Grąd - Rezerwat powołany Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 14.01.1963r. (M. P. z 1963 r. Nr 14, poz. 81) zmieniony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku z dnia 9 sierpnia 2022r. w sprawie rezerwatu przyrody „Brzozowy Grąd” (Dz. Urz. z 2022 r. poz. 3495). Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych obuwika pospolitego (Cypripedium calceolus). Jest to rezerwat florystyczny, objęty ochroną częściową. Rezerwat posiada plan ochrony zatwierdzony rozporządzeniem Wojewody Podlaskiego Nr 9/08 z 14.08.2008 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 204 poz. 2043), który obowiązuje do 05.09.2028 r. 
   2. Jezioro Kalejty - Powołany Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 11.08.1980 r. (M. P. z 1980, Nr 19, poz. 94) zmieniony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku z dnia 1 sierpnia 2016 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Jezioro Kalejty” (Dz. Urz. z 2016 r. poz. 3211). Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie wartości przyrodniczych jeziora Długiego Augustowskiego (dawna nazwa: Kalejty) oraz swoistych cech krajobrazu. Jest to rezerwat krajobrazowy, objęty ochroną częściową o typowym dla Puszczy Augustowskiej naturalnym układzie biotopów las –jezioro. Rezerwat posiada zadania ochronne zatwierdzone zarządzeniem Nr 5/2020 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku z 21.01.2020 r., które obowiązują do 21.01.2025 r. 

2. Obszary chronionego krajobrazu
   Na terenie Nadleśnictwa Szczebra występują dwa obszary chronionego krajobrazu:
   
   1. Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina Rospudy"
   Został powołany rozporządzeniem Nr 6/91 Wojewody Suwalskiego z 2.05.1991 r. (Dz. Urz. Woj. Suw. Nr 17, poz. 167), zmiana: rozporządzenie Nr 82/98 Wojewody Suwalskiego z dnia 15.06.1998 r. (Dz. Urz. Woj. Suw. Nr 36, poz. 194). Zasady postępowania w obszarze reguluje rozporządzenie Nr 17/05 Wojewody Podlaskiego z 25.02.2005 r (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 54, poz. 730). Obecnie UCHWAŁA NR XII/90/15 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO z dnia 22 czerwca 2015 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Dolina Rospudy". W skład obszaru wchodzi 7783,89 ha gruntów Nadleśnictwa Szczebra.
   
   2. Obszar Chronionego Krajobrazu „Puszcza i Jeziora Augustowskie"
   Został powołany rozporządzeniem Nr 6/91 Wojewody Suwalskiego z 2.05.1991 r. (Dz. Urz. Woj. Suw. Nr 17, poz. 167), zmiana: rozporządzenie Nr 82/98 Wojewody Suwalskiego z dnia 15.06.1998 r. (Dz. Urz. Woj. Suw. Nr 36, poz. 194). Zasady postępowania w obszarze reguluje rozporządzenie Nr 21/05 Wojewody Podlaskiego z 25.02.2005 r (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 54, poz. 734). Obecnie UCHWAŁA NR XII/89/15 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO z dnia 22 czerwca 2015 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Puszcza i Jeziora Augustowskie". W skład obszaru wchodzi 8101,87 ha gruntów Nadleśnictwa Szczebra.
3. Pomniki przyrody
   Na terenie Nadleśnictwa Szczebra występują:
   - 2 pojedyncze drzewa (sosny)
   - 3 grup drzew (sosny, dęby, cisy)
   - 1 aleja drzew (poza gruntami LP)
   - 1 głaz narzutowy (poza gruntami LP)
4. Sieć obszarów Natura 2000:
   - Puszcza Augustowska - PLB200002. Obszar obejmuje zwarty kompleks Puszczy Augustowskiej, leżący na styku Równiny Augustowskiej i Kotliny Biebrzańskiej o powierzchni 134377,70 ha. W skład obszaru wchodzi 16344,27 ha gruntów Nadleśnictwa Szczebra. Brak planu ochrony.
   - Ostoja Augustowska - PLH200005. Ostoja o powierzchni 107068,70 ha obejmuje swym zasięgiem prawie całą polską część Puszczy Augustowskiej. W skład obszaru wchodzi 16344,27 ha gruntów Nadleśnictwa Szczebra. Obszar Ostoja Augustowska posiada plan zadań ochronnych zatwierdzony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku z 31.12.2013 r. (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego z 2014 r. Poz. 137). Zmienione zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku z dnia 4 listopada 2020 r. zmieniającym zarządzenie w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Ostoja Augustowska PLH200005 (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego 2020.4651).
   - Dolina Górnej Rospudy - PLH200022. Obszar o powierzchni 4070,70 ha. W skład obszaru wchodzi 201,30 ha gruntów Nadleśnictwa Szczebra. Obszar Dolina Górnej Rospudy posiada plan zadań ochronnych zatwierdzony zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku z 09.12.2013 r. (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego z 2013 r. Poz. 4472). Zmienione zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku z dnia 08.09.2017r. zmieniającym zarządzenie w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Dolina Górnej Rozpudy PLH200022 (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego z 2017r. Poz. 3414). PZO jest aktem prawa miejscowego i jego zapisy są realizowane w PUL.
    
5. Strefy ptaków – w Nadleśnictwie Szczebra występuje 7 stref ochrony całorocznej i okresowej występowania i gniazdowania ptaków – 4 bielika oraz 3 bociana czarnego.
6. Gatunki roślin, grzybów i zwierząt podlegających ochronie prawnej

W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Szczebra możliwe jest występowanie:
106 gatunków roślin objętych ochroną: 41 – ścisłą, 65 – częściową,
4 gatunki porostów objętych ochroną częściową,
2 gatunki grzybów objętych ochroną częściową.