Ochrona ludności
i obrona cywilna

Wojewodowie są w trakcie zbierania wniosków od jednostek samorządu terytorialnego i ich oceny. W ich wyniku zawierane będą umowy dotacyjne. MSWiA w porozumieniu z MON rozpoczęło też ocenę pierwszych wniosków otrzymanych z województw o inwestycje budowlane.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji pozostaje w kontakcie z urzędami wojewódzkimi oraz przekazuje wytyczne i wyjaśnienia co do dysponowania środków z Programu. 

Bezpieczna przyszłość dla Polek i Polaków

Program ochrony ludności i obrony cywilnej na lata 2025–2026 przynosi realne korzyści dla Polek i Polaków, wzmacniając poczucie bezpieczeństwa w każdym regionie. 

Nowoczesne obiekty ochrony zbiorowej, ulepszone systemy alarmowania i łączności oraz rozwój Korpusu Obrony Cywilnej to inwestycje, które zwiększają gotowość na wyzwania współczesności. 

Edukacja i szkolenia podnoszą świadomość, a wsparcie dla samorządów i organizacji pozarządowych buduje lokalną odporność. 

Dzięki tym działaniom Polska staje się krajem lepiej przygotowanym na przyszłość, zapewniając spokój i ochronę na co dzień. Miliardy z Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej skutecznie wzmocnią bezpieczeństwo w Polsce.

Podział środków z programu

Środki są rozdzielane na podstawie następujących kryteriów:
•    liczba mieszkańców,
•    stopień urbanizacji regionu,
•    realizacja zadań w ramach programu Tarcza Wschód – w tych przypadkach przewidziano zwiększone finansowanie.

W ramach Programu ochrony ludności i obrony cywilnej środki zostaną przeznaczone na następujące zadania:
•    obiekty zbiorowej ochrony,
•    zabezpieczenie logistyczne i zapewnienie mechanizmów ciągłości dostaw,
•    utrzymanie i rozwój podmiotów ochrony ludności, z uwzględnieniem współpracy cywilno-wojskowej,
•    edukacja i szkolenia,
•    system Bezpiecznej Łączności Państwa oraz systemy alarmowania, ostrzegania i powiadamiania,
•    Korpus Obrony Cywilnej.

Setki milionów złotych dla poszczególnych województw

W Programie ochrony ludności i obrony cywilnej na lata 2025-2026 przewidziano środki w wysokości 0,3% PKB. W 2025 r. to jest ponad 16,7 miliardów złotych, z tego ponad 5,1 miliarda złotych to dodatkowe środki na zadania związane z ochroną ludności i obroną cywilną. Z kolei w 2026 r. to będzie ponad 17,2 miliarda zł. Dzięki nim znacząco przyspieszymy proces modernizacji istniejącej infrastruktury, a także będziemy inwestować w nową. Chcemy skutecznie zbudować na dziesięciolecia kluczowe przedsięwzięcia dla bezpieczeństwa Polek i Polaków.

Każdemu województwu przyznano środki dostosowane do lokalnych potrzeb, które trafią też do gmin. Kwoty trafiły do woj.:

•    śląskiego – ponad 520 mln zł,
•    mazowieckiego (bez Warszawy) – ponad 450 mln zł,
•    wielkopolskiego – ponad 410 mln zł,
•    małopolskiego – niemal 390 mln zł,
•    dolnośląskiego – blisko 360 mln zł,
•    łódzkiego – ponad 280 mln zł,
•    pomorskiego – ponad 280 mln zł,
•    podkarpackiego – blisko 280 mln zł,
•    lubelskiego – prawie 280 mln zł,
•    kujawsko-pomorskiego – blisko 240 mln zł,
•    zachodniopomorskiego – ponad 200 mln zł,
•    warmińsko-mazurskiego – blisko 190 mln zł,
•    podlaskiego – ponad 160 mln zł,
•    świętokrzyskiego – około 130 mln zł,
•    lubuskiego – blisko 120 mln zł,
•    opolskiego – prawie 110 mln zł,
•    oraz do Warszawy jako odrębnej jednostki – ponad 210 mln zł,

Dodatkowo, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ma do dyspozycji blisko 490 mln zł na:
•    rozwój łączności państwowej,
•    przygotowanie Korpusu Obrony Cywilnej,
•    wydanie „Poradnika bezpieczeństwa” i związane z nim działania edukacyjne.

Akty wykonawcze do ustawy

Prace nad aktami wykonawczymi do ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej są na ukończeniu – od 1 stycznia 2025 r. wydano już 15 aktów wykonawczych. Są to:

•    Uchwała nr 72 Rady Ministrów z 27 maja 2025 r. w sprawie zatwierdzenia Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025-2026 (akt jednorazowy),
•    Zarządzenie nr 166 Prezesa Rady Ministrów z 27 grudnia 2024 r. w sprawie organizacji i trybu pracy Rządowego Zespołu Ochrony Ludności,
•    Rozporządzenie Rady Ministrów z 31 lipca 2025 r. w sprawie szczegółowych warunków wyznaczania budynków użyteczności publicznej, w których zapewnia się budowle ochronne,
•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 1 lipca 2025 r. w sprawie sposobu przygotowania obiektu zbiorowej ochrony do użycia, szczegółowych warunków eksploatacji budowli ochronnych, zapewnienia porządku w ich obrębie oraz ich niezbędnego wyposażenia,
•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 9 lipca 2025 r. w sprawie warunków organizowania oraz wymagań, jakie powinny spełniać miejsca doraźnego schronienia,
•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 lipca 2025 r. w sprawie Centralnej Ewidencji Obiektów Zbiorowej Ochrony,
•    Rozporządzenie Rady Ministrów z 30 maja 2025 r. w sprawie ewakuacji ludności oraz zabezpieczenia mienia,
•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 14 maja 2025 r. w sprawie alarmów i komunikatów ostrzegawczych,
•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 14 kwietnia 2025 r. w sprawie Centralnej Ewidencji Zasobów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej,
•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 18 marca 2025 r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania naboru ochotniczego do służby w obronie cywilnej,
•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 3 marca 2025 r. w sprawie elementów porozumienia o wykonywaniu zadań ochrony ludności lub obrony cywilnej oraz sposobu weryfikacji zdolności podmiotu, z którym ma być zawarte porozumienie, do wykonywania tych zadań,
•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 25 lutego 2025 r. w sprawie ćwiczeń z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej,
•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 21 lutego 2025 r. w sprawie kryteriów uznawania obiektów budowlanych albo ich części za budowle ochronne,
•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 6 lutego 2025 r. w sprawie programów szkoleń z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej oraz wymagań dla podmiotów prowadzących szkolenia,
•    Rozporządzenie Rady Ministrów z 23 stycznia 2025 r. w sprawie szczegółowej zawartości Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej.

Spis aktów można znaleźć m.in. na stronie Sejmu, link: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20240001907. 

Do wydania pozostały jeszcze m.in. dwa znaczące akty: o wymogach technicznych dla budowli ochronnych i w sprawie organizacji korpusu obrony cywilnej.