Film „Paszporty Paragwaju” w reżyserii Roberta Kaczmarka
09.10.2020
Film dokumentalny wyprodukowany przez Instytut Pamięci Narodowej, opowiada mało znaną historię grupy polskich dyplomatów, którzy podczas II wojny światowej zajmowali się podrabianiem paszportów krajów Ameryki Łacińskiej w celu ratowania Żydów.
W latach 1942–1943 w poselstwie RP w Bernie, Szwajcarii, funkcjonowała nieformalna grupa złożona z polskich dyplomatów oraz działaczy organizacji żydowskich, którzy współdziałali na rzecz pozyskiwania i szmuglowania paszportów państw Ameryki Południowej. Fałszywe dokumenty trafiały do Żydów w okupowanej Europie, umożliwiając im w większości przypadków uniknięcie wywiezienia do niemieckich obozów zagłady. Posiadacze tych paszportów trafiali do obozów dla internowanych w Niemczech oraz do okupowanej Francji. Część z nich doczekała końca wojny. Rodziny wielu ocalonych dopiero dziś dowiadują się, komu tak naprawdę ich bliscy zawdzięczają życie. Do grupy działającej przy polskim poselstwie w Bernie należeli: Aleksander Ładoś – od kwietnia 1940 r. poseł pełnomocny w Bernie; jego współpracownik Konstanty Rokicki – konsul w Bernie; Stefan Jan Ryniewicz – sekretarz i kierownik Wydziału Konsularnego w Bernie; Juliusz Kühl – sekretarz poselstwa. Ze strony organizacji żydowskich ogromną rolę odegrali: Adolf H. Silberschein – działacz syjonistyczny, poseł na Sejm RP i Chaim Eiss – rabin oraz działacz Agudat Israel.
Film z napisami w języku hiszpańskim można obejrzeć na kanale YouTube Instytutu Pamięci Narodowej - IPNtv.
Źródło: Instytut Pamięci Narodowej