Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu

Światowy Dzień AIDS obchodzony jest corocznie 1 grudnia i stanowi okazję do zwiększania świadomości społecznej na temat wirusa HIV oraz choroby AIDS. To również dzień solidarności z osobami żyjącymi z HIV, ich rodzinami i bliskimi, a także upamiętnienia tych, którzy zmarli w wyniku powikłań związanych z zakażeniem. Inicjatywa została zapoczątkowana w 1988 roku przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) i jest jednym z najważniejszych dni w kalendarzu zdrowia publicznego na świecie.

Czym jest HIV i AIDS?
HIV (ang. Human Immunodeficiency Virus) to wirus, który atakuje układ odpornościowy człowieka, stopniowo osłabiając zdolność organizmu do walki z infekcjami. Zakażenie HIV nie oznacza automatycznie choroby AIDS. AIDS (ang. Acquired Immunodeficiency Syndrome) to końcowe stadium nieleczonego zakażenia HIV, w którym odporność organizmu jest tak osłabiona, że dochodzi do rozwoju tzw. chorób oportunistycznych – zakażeń i nowotworów, które u osób zdrowych występują bardzo rzadko.
Dzięki postępowi medycyny osoby zakażone HIV, które przyjmują odpowiednie leczenie, mogą dziś żyć długo i w pełni aktywnie, nie rozwijając AIDS. Regularna terapia antyretrowirusowa (ARV) pozwala utrzymać wirusa na niewykrywalnym poziomie, co oznacza, że osoba zakażona nie przekazuje wirusa dalej.

Drogi zakażenia i sposoby ochrony
Do zakażenia HIV może dojść poprzez kontakt z krwią, nasieniem, wydzieliną pochwową lub mlekiem matki osoby zakażonej. Najczęstsze drogi przenoszenia wirusa to:
•    kontakty seksualne bez zabezpieczenia z osobą zakażoną,
•    używanie wspólnych igieł i strzykawek,
•    zakażenie podczas transfuzji krwi (obecnie bardzo rzadkie dzięki badaniom dawców),
•    przeniesienie wirusa z matki na dziecko w czasie ciąży, porodu lub karmienia piersią.
Zakażeniu można skutecznie zapobiegać poprzez stosowanie prezerwatyw, unikanie ryzykownych zachowań seksualnych, korzystanie z jednorazowych igieł i narzędzi medycznych oraz regularne testowanie się w kierunku HIV. W wielu krajach dostępne są również leki profilaktyczne, takie jak PrEP (profilaktyka przedekspozycyjna), które dodatkowo zmniejszają ryzyko zakażenia.

Znaczenie diagnostyki i leczenia
Wczesne wykrycie zakażenia HIV ma kluczowe znaczenie dla skuteczności terapii. Test na HIV jest prosty, bezpieczny i bezpłatny – w Polsce można go wykonać anonimowo w punktach konsultacyjno-diagnostycznych (PKD).
Osoby, u których wykryto zakażenie, powinny jak najszybciej rozpocząć leczenie antyretrowirusowe. Terapia pozwala nie tylko chronić zdrowie pacjenta, ale także zapobiega dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa w społeczeństwie.

Społeczny wymiar Światowego Dnia AIDS
Światowy Dzień AIDS to nie tylko okazja do edukacji, ale także do walki ze stygmatyzacją i dyskryminacją osób żyjących z HIV. Pomimo postępów w medycynie i lepszej wiedzy społecznej, osoby zakażone wciąż często spotykają się z uprzedzeniami. Dlatego równie ważna jak profilaktyka jest empatia, zrozumienie i akceptacja.
Symbolem solidarności z osobami żyjącymi z HIV jest czerwona wstążka, noszona 1 grudnia na całym świecie.

Światowy Dzień AIDS przypomina, że zakażenie HIV to nie wyrok. Dzięki nowoczesnemu leczeniu i profilaktyce można skutecznie zapobiegać chorobie i żyć pełnią życia. Kluczem jest świadomość, odpowiedzialność i regularne badania. Edukacja społeczeństwa, walka z uprzedzeniami oraz wspieranie osób zakażonych to wspólne zadanie nas wszystkich – bo zdrowie i godność nie powinny znać granic ani barier.