Błonica - dyfteryt
19.03.2025
Błonica, znana również jako dyfteryt, to poważna choroba zakaźna wywoływana przez bakterie Corynebacterium diphtheriae – maczugowce błonicy. Przed wprowadzeniem powszechnych szczepień w latach 50 XX wieku, w Polsce rejestrowano około 40 tysięcy przypadków błonicy rocznie, z czego 3 tysiące kończyły się zgonem. Dzięki masowym szczepieniom ochronnym, liczba zachorowań znacząco spadła i od 2001 r. nie odnotowano nowych zachorowań aż do teraz.
Kilka dnia temu doszło do potwierdzenia błonicy u dziecka, które wróciło z zagranicznej wycieczki. Z uzyskanych wiadomości wiemy, iż dziecko nie zostało zaszczepione przeciw błonicy.
W Polsce szczepienia przeciwko błonicy są obowiązkowe i obejmują dzieci oraz młodzież do ukończenia 19 roku życia. Szczepienie realizowane jest w postaci szczepionki skojarzonej przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP/DTaP), a w przypadku przeciwwskazań do szczepień przeciw krztuścowi, stosuje się szczepionkę DT (przeciw błonicy i tężcowi) lub monowalentną D (przeciw błonicy).
W obliczu pojawienia się przypadków błonicy w Polsce, eksperci podkreślają znaczenie szczepień ochronnych jako najskuteczniejszej metody zapobiegania tej groźnej chorobie. Warto pamiętać,
że mimo wieloletniego braku zachorowań w naszym kraju, błonica wciąż występuje na świecie.
Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z osobą chorą lub nosicielem, rzadziej przez kontakt z zakażonymi zwierzętami, takimi jak koty, psy i konie. Objawy pojawiają się początkowo w miejscu kolonizacji bakterii, czyli w gardle, na migdałkach podniebiennych, w krtani, rzadziej w nosie, na spojówkach i błonach śluzowych narządów płciowych.
W miejscach wniknięcia do organizmu bakterie wywołują martwicę tkanek, tzw. pseudobłony rzekome mające postać szarych, półprzezroczystych lub czarnych nalotów, krwawiących przy próbie oderwania. Razem z powiększającymi się szyjnymi węzłami chłonnymi i obrzękiem szyi mogą prowadzić do zwężenia światła gardła i krtani, oraz zgonu w wyniku niewydolności oddechowej lub zatrzymania krążenia. Maczugowce błonicy wydzielają silną toksynę błoniczą, która rozprzestrzeniając się w organizmie, może prowadzić do zaburzeń w funkcjonowaniu wielu narządów, tj. zapalenia mięśnia sercowego, martwicy cewek nerkowych. Mogą również wystąpić powikłania neurologiczne, takie jak porażenie podniebienia i tylnej ściany gardła, porażenie mięśni odpowiedzialnych za ruchy gałek ocznych, porażenia kończyn i mięśni twarzy.
Źródła informacji:
https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/blonica/
https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/blonica/?strona=2#co-to-jest-blonica
https://szczepienia.pzh.gov.pl/kalendarz-szczepien-2025/