Energetyki-czy warto pić?
02.10.2023
W Polsce napoje energetyzujące cieszą się bardzo dużą popularnością. Sięgamy po nie by zwiększyć koncentracje czy, jak zachęca popularna reklama - „dodać sobie skrzydeł”. Swoje właściwości zawdzięczają składnikom aktywnym takim jak kofeina, guarana, tauryna. Mogą zawierać witaminy z grupy B czy zioła typu żeń-szeń. Energii dodaje również duża ilości cukru. Substancje aktywne działają pobudzająco, lecz w dużych dawkach nie są obojętne dla zdrowia. Najwięcej wątpliwości budzi stężenie kofeiny. Czy wysoka zawartość kofeiny może szkodzić? Niebezpieczna dawka to ponad 600 mg na dobę – jest to około 6 puszek napoju energetyzującego. Spożycie kofeiny przez zdrowe osoby dorosłe nie powinno przekraczać 400 mg dziennie, natomiast u dzieci – nie powinno być wyższe niż 2,5 mg na kilogram masy ciała dziennie. Należy pamiętać, że dotyczy to wszystkich jej źródeł w diecie – a większość z nas na co dzień pija też kawę, herbatę, napoje typu cola czy jest miłośnikami słodkości zawierających kakao. Dodatkowym źródłem kofeiny w „energetyku” (do ok. 6%) jest również guarana – jej zadaniem jest spowolnienie wchłaniania kofeiny co wydłuża działanie pobudzające. Niestety producenci nie podają zawartości kofeiny w guaranie a to sprawia ze spożywamy jej więcej niż myślimy.
Zagrożenia wynikające z nadmiernego spożywania „energetyków”:
- zawierają składniki które potrafią uzależnić,
- w przypadku dzieci i młodzieży mogą powodować zaburzenia w rozwoju układu nerwowego,
- prowadzą do arytmii serca przez co zwiększają ryzyko zawału;
- podwyższają ciśnienie krwi i mogą wywołać udar - przy długotrwałym nadużywaniu zdrowa osoba może nabawić się nadciśnienia,
- nadmierne spożycie może doprowadzić do agresywnego zachowania oraz nadpobudliwości psychoruchowej - niepokoju, „gonitwy myśli” czy drżenia rąk.
- ze względu na dużą zawartość sprzyjają powstawaniu nadwagi i otyłości oraz próchnicy zębów,
- ich częste spożywanie może doprowadzić do zaburzenia pracy jelit i chorób żołądka
np. wrzodów, - zawarta w napojach tauryna powoduje ogólne osłabienie organizmu i depresję.
Zgodnie z nowelizacją Ustawy o zdrowiu publicznym wprowadzono ograniczenia w dostępie do napojów energetyzujących, które zawierają kofeinę i taurynę. Nowe przepisy będą obowiązywać od 1 stycznia 2024 r. – „Energetyki” będą mogły kupić tylko osoby powyżej 18. roku życia, nie będą zatem dostępne dla dzieci i młodzieży. Skutkuje to również ograniczeniem w dostępie do „energetyków” na terenie placówek oświatowych i w automatach.