Grzybobranie w Polsce: gdzie, kiedy i jak bezpiecznie zbierać grzyby
08.08.2025
W drugiej połowie lata, gdy pogoda sprzyja wzrostowi grzybów, a w lasach panują idealne warunki do ich rozwoju, tysiące osób w całej Polsce wyrusza na grzybobranie w poszukiwaniu borowików, podgrzybków, kurek czy maślaków. Grzybobranie to nie tylko tradycyjna forma spędzania czasu na łonie natury, ale również sposób na pozyskanie świeżych składników do domowej kuchni. Aby jednak zbierać grzyby mądrze i bezpiecznie, warto znać podstawowe zasady – zarówno te kulinarne, jak i prawne.
Kiedy warto wybrać się na grzyby?
Pierwsze większe zbiory można rozpocząć już w lipcu, ale to sierpień i wrzesień uznawane są za najlepsze miesiące na grzybobranie. Po kilkudniowych opadach deszczu, w połączeniu z ciepłymi dniami i wilgotnymi nocami, warunki w lesie stają się wręcz idealne.
Grzyby rosną najlepiej w temperaturze od 15 do 25°C, dlatego właśnie przełom lata i wczesnej jesieni to czas największego wysypu.
Gdzie nie wolno zbierać grzybów?
Nie wszędzie grzybobranie jest dozwolone. Warto wiedzieć, że zbieranie grzybów jest
zakazane w:
- Parkach narodowych – obowiązuje tam całkowity zakaz zbierania,
- Większości rezerwatów przyrody – każdy ma indywidualny regulamin, który zwykle wyklucza zbiór jakichkolwiek darów lasu,
- Terenach wojskowych i objętych zakazem wstępu,
- Młodnikach i uprawach leśnych – często wyłączone ze względów ochronnych.
Na pozostałych terenach Lasów Państwowych grzybobranie na własny użytek jest dozwolone, ale należy pamiętać o zasadach lokalnych – szczegółowe informacje znajdziesz na stronach poszczególnych nadleśnictw.
Jak bezpiecznie zbierać grzyby?
W Polsce rośnie wiele gatunków grzybów trujących i niejadalnych, dlatego podstawowa zasada brzmi: zbieraj tylko te grzyby, które znasz na 100%. Nigdy nie eksperymentuj ani nie próbuj niepewnych okazów – pomyłka może skończyć się poważnym zatruciem, a nawet śmiercią.
Kilka zasad, o których warto pamiętać:
- Unikaj grzybów blaszkowych, jeśli nie masz doświadczenia – są najczęściej mylone z trującymi.
- Nie zrywaj grzybów – odcinaj je nożykiem, by nie niszczyć grzybni.
- Nie zbieraj bardzo starych, zaczerwionych, nadgniłych grzybów – nawet jadalne mogą wtedy zaszkodzić.
- Zostaw w lesie grzyby, których nie rozpoznajesz.
Po powrocie z lasu grzyby należy dokładnie oczyścić – najlepiej jeszcze tego samego dnia. Świeże najlepiej od razu przyrządzić lub odpowiednio przetworzyć.
Grzyby można suszyć – to najlepsza metoda dla borowików, podgrzybków i koźlarzy. Można je także mrozić, ale najpierw należy je krótko obgotować. Dobrym rozwiązaniem jest też marynowanie – szczególnie sprawdza się w przypadku młodych maślaków, kurek i opieńków.
Pamiętaj: grzybów nie należy przechowywać w plastikowych torbach – szybko się zaparzają
i mogą wytwarzać toksyny.
Źródło informacji: