Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim

Ospa wietrzna i półpasiec są chorobami występującymi na całym świecie, powodowanymi przez ten sam wirus: Varicella-zoster virus. Ospa wietrzna występuje zwykle u dzieci. Najczęstszą drogą zakażenia jest bezpośredni kontakt z chorym lub droga kropelkowa.

Objawy ospy wietrznej ogólne 1–2 dni przed wysypką:

• gorączka (często 37,5–39°C),
• ból głowy,
• ogólne osłabienie, rozdrażnienie,
• ból gardła, brak apetytu.

 Wysypka

• Najpierw pojawiają się czerwone plamki, głównie na tułowiu, twarzy,
• Plamki przekształcają się w grudki, a następnie w pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym.
• Pęcherzyki pękają i zamieniają się w strupki – proces trwa kilka dni.
• Nowe zmiany mogą się pojawiać falami przez 3–5 dni, co oznacza, że na skórze są jednocześnie plamki, pęcherzyki i strupy.

 Inne objawy:

• intensywny świąd skóry,
• powiększone węzły chłonne,
• czasem ból brzucha lub wymioty,

Po przechorowaniu ospy wietrznej wirus odpowiedzialny za zakażenie pozostaje uśpiony
w zwojach nerwowych pacjenta. Może dojść do jego uaktywnienia na skutek osłabienia odporności i rozwoju półpaśca. Wirus może się uaktywnić nawet po wielu latach po przechorowaniu ospy wietrznej. Szczególnie narażone są osoby starsze i osoby z chorobami przewlekłymi. 

Objawy półpaśca:

Objawy początkowe (zwiastunowe) – przed wysypką:

• ból, pieczenie, swędzenie lub mrowienie skóry po jednej stronie ciała,
• bardzo silny ból, jeszcze zanim wystąpią jakiekolwiek zmiany skórne,
• złe samopoczucie, ból głowy, stan podgorączkowy.

Wysypka:

• Zwykle występuje po jednej stronie ciała;
• Pojawiają się czerwone plamki, przechodzące w grudki a następnie pęcherzyki z płynem surowiczym,
• Pęcherzyki pękają i zamieniają się w strupki.

Dodatkowe objawy:

• silny ból w miejscu wysypki – może trwać długo po wygojeniu zmian,
• nadwrażliwość skóry,
• utrudnione poruszanie się (jeśli wysypka jest w okolicy biodra, pleców),
• w przypadku zajęcia nerwu ocznego: obrzęk powiek, ból oka, pogorszenie widzenia.

 Możliwe powikłania:

• Neuralgia popółpaścowa – przewlekły, palący ból utrzymujący się nawet kilka miesięcy po chorobie,
• Zaburzenia widzenia (półpasiec oczny),
• Porażenie nerwu twarzowego (przy półpaścu usznym),
• Zapalenie płuc, mózgu, utrata słuchu.

Źródła informacji:

https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/ospa-wietrzna/

https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/polpasiec/