Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim

Profilaktyka raka piersi ratuje życie

Rak piersi to najczęściej diagnozowany nowotwór złośliwy u kobiet – zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Co roku dotyka tysiące Polek, jednak wczesne wykrycie zmian nowotworowych znacząco zwiększa szanse na pełne wyleczenie.

Dlatego tak ważna jest profilaktyka, czyli regularne badania lekarskie, badania obrazowe (USG, mammografia) oraz samobadanie piersi. Samobadanie to prosta i skuteczna metoda, którą każda kobieta może wykonywać samodzielnie – bezpłatnie i bez specjalistycznego sprzętu.

Kiedy wykonywać samobadanie piersi?

Raz w miesiącu – najlepiej 3–5 dni po zakończeniu miesiączki, gdy piersi są najmniej wrażliwe na dotyk i nieobrzmiałe.
Kobiety po menopauzie powinny wybrać stałą datę w miesiącu (np. pierwszy dzień miesiąca).

Jak prawidłowo wykonać samobadanie piersi? – Instrukcja krok po kroku

• Oglądanie piersi przed lustrem

Stań przed lustrem z opuszczonymi rękami:

• sprawdź, czy piersi nie zmieniły kształtu, rozmiaru lub położenia,
• zwróć uwagę na zaczerwienienia, wciągnięcie skóry brodawek, widoczne zgrubienia, obrzęki, „skórkę pomarańczową”.

Następnie unieś ręce do góry i powtórz obserwację. Przyjrzyj się także, czy obie piersi poruszają się symetrycznie.

• Badanie palpacyjne (dotykowe) piersi

Badanie wykonuj opuszkami trzech środkowych palców jednej ręki, badając przeciwną pierś. Możesz je przeprowadzić:

• pod prysznicem (na wilgotnej skórze łatwiej wyczuć zmiany),
• na leżąco (połóż się na plecach, podłóż poduszkę pod bark po stronie badanej piersi, rękę połóż za głową).

Trzy techniki samobadania piersi:

1. Ruchy spiralne (okrężne)

Zacznij od brodawki zataczając małe kółka w stronę zewnętrznej części piersi.

2. Ruchy góra–dół:

Przesuwaj palce pionowo – od góry piersi (okolice obojczyka) do jej dolnej krawędzi. Przesuwaj się w prawo lub lewo, aż zbadasz całą pierś i obszar pachowy.

3. Ruchy promieniste:

• Wyobraź sobie, że Twoja pierś to tarcza zegara – przesuwaj palce od brodawki w kierunku zewnętrznej krawędzi piersi. Powtarzaj ruchy co kilka stopni wokół całej piersi.

Wybierz jedną z technik lub łącz je, aby jak najlepiej zbadać całą powierzchnię piersi i okolicę pachową (gdzie znajdują się węzły chłonne).

• Sprawdzenie brodawek

Na koniec delikatnie ściśnij każdą brodawkę:

• sprawdź, czy nie wypływa z niej żadna wydzielina,
• wciągnięcie brodawki lub zmiana jej kształtu również powinny zostać skonsultowane z lekarzem.

Kiedy udać się do lekarza?

Skonsultuj się z lekarzem, jeśli zauważysz:

• guzek lub zgrubienie w piersi lub pod pachą,
• wyraźną zmianę kształtu, wielkości lub położenia piersi,
• wciągnięcie skóry lub brodawki,
• wydzielinę z brodawki,
• zmianę koloru, świąd, pieczenie lub ból piersi.

Nie każda zmiana oznacza raka, ale każda wymaga wyjaśnienia przez specjalistę.

Regularne samobadanie piersi zajmuje tylko kilka minut w miesiącu, a może uratować życie. Dziel się wiedzą z rodziną, przyjaciółkami i koleżankami z pracy – razem zwiększamy świadomość i szanse na zdrowie.

Źródło informacji:

https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/jak-prawidlowo-wykonac-samobadanie-piersi