Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim

Od 5 maja 2025 roku pacjenci w Polsce mogą bezpłatnie wykonać test na HIV w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej. To przełomowa zmiana w systemie ochrony zdrowia, która może znacząco wpłynąć na wczesne wykrywanie zakażeń i poprawę profilaktyki HIV w kraju. Do tej pory bezpłatne badania w kierunku HIV można było wykonać w PKD – Punktach Konsultacyjno – Diagnostycznych. 

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia, testy przesiewowe na HIV IV generacji stały się świadczeniem gwarantowanym w ramach POZ. Oznacza to, że lekarze rodzinni mogą zlecać te badania pacjentom.

Testy IV generacji to najnowocześniejsze i najbardziej czułe testy przesiewowe stosowane
w diagnostyce zakażeń wirusem HIV. Ich główną zaletą jest wykrywanie zarówno:

• przeciwciał anty-HIV (IgG i IgM) – czyli odpowiedzi układu odpornościowego na obecność wirusa,
• antygenu p24 – białka obecnego we wczesnej fazie zakażenia, zanim jeszcze pojawią się przeciwciała.

W Polsce liczba nowych zakażeń HIV rośnie. W 2024 roku odnotowano ponad 2 tysiące nowych przypadków, z czego większość w zaawansowanym stadium choroby.

Wprowadzenie bezpłatnych testów na HIV w poradniach POZ to znaczący krok w kierunku poprawy profilaktyki i leczenia HIV w Polsce. Dzięki łatwiejszemu dostępowi do diagnostyki, możliwe jest wcześniejsze wykrycie zakażeń, co przekłada się na skuteczniejsze leczenie
i ograniczenie transmisji wirusa.

Kto powinien rozważyć wykonanie testu w kierunku HIV:

Osoby aktywne seksualnie, które:

• mają wielu partnerów seksualnych,
• nie zawsze używają zabezpieczenia w formie bariery mechanicznej,
• miały kontakt z partnerem, którego status HIV jest nieznany.

Osoby, które chorowały na chorobę przenoszoną drogą płciową– np. rzeżączka, kiła, chlamydia.

Osoby, które przyjmowały narkotyki w formie iniekcji (np. dożylnej) lub dzieliły się sprzętem do iniekcji,

Partnerzy osób żyjących z HIV,

Osoby po incydentach medycznych charakterze ryzykownym, np. ukłucie igłą, kontakt z krwią.

Kobiety w ciąży – test na HIV jest zalecany w standardzie opieki okołoporodowej.

Osoby przyjeżdżające z krajów o wysokiej częstotliwości występowania HIV.

Źródła informacji:
https://aids.gov.pl/
https://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/hiv_aids/index.htm
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 września 2013 w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, t.j. Dz.U.2025.584