Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Otwocku

KOMUNIKAT XIX Międzyresortowej Komisji do Spraw Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy dotyczący konieczności stosowania wzoru na przeliczanie wyniku stężenia diizocyjanianu w powietrzu na stężenie grupy NCO.

W związku ze zmianami  do Załącznika nr 1: WYKAZ WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ CHEMICZNYCH I PYŁOWYCH CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA W ŚRODOWISKU PRACY rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. (Dz. U. 2018, poz.1286 ze zm.) dotyczącymi:

wprowadzenia nowej wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS i NDSCh) dla: Diizocyjanianów w przeliczeniu na grupę NCO usunięcia z wykazu wartości NDS i NDSCh dla:

- Diizocyjanian heksano-1,6-diylu [822-06-0];

- Diizocyjanian 2,2'-metylenodifenylu [2536-05-2];

- Diizocyjanian 2,4'-metylenodifenylu [5873-54-1];

- Diizocyjanian metylenodifenylu – mieszanina izomerów [26447-40-5];

- Diizocyjanian tolueno-2,4-diylu [584-84-9];

- Diizocyjanian tolueno-2,6-diylu [91-08-7];

- Diizocyjanian toluenodiylu – mieszanina izomerów (2,4- i 2,6-) [26471-62-5];

- Izocyjanian 3-izocyjanianometylo-3,5,5-trimetylocykloheksylu [4098-71-9];

- Metylenobis- (fenyloizocyjanian) [101-68-8],

Międzyresortowa Komisja ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy zaleca przeliczanie wskaźników narażenia podczas oznaczania stężenia diizocyjanianów w powietrzu na stanowiskach pracy.

Przy stosowaniu metod oznaczania, gdzie wynikiem oznaczenia jest stężenie diizocyjanianu w powietrzu (X w mg/m3) wynik należy przeliczyć na stężenie grupy NCO (XNCO w mg/m3 ) zgodnie ze wzorem (1): 

gdzie:

XNCO –  stężenie grup NCO, w miligramach na metr sześcienny;

X –  stężenie diizocyjanianu, w miligramach na metr sześcienny;

2- ilość grup NCO w diizocyjanianie;

MNCO– masa molowa grupy NCO, w gramach na mol;

MDI – masa molowa diizocyjanianu, w gramach na mol.

Komunikat przygotowano na wniosek Komitetu Technicznego 159 ds. Zagrożeń Chemicznych i Pyłowych PKN.

Zmiana rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. poz. 1286, z późn. zm.) w zakresie oznaczania krzemionki krystalicznej wynikała z konieczności pełnego wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2398 z dnia 12 grudnia 2017 r. zmieniającej dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy. W dyrektywie tej zawarto ogólne postanowienie dotyczące krzemionki krystalicznej, zatem wskazanie w przepisach krajowych jedynie kwarcu i krystobalitu zostało przez służby Komisji Europejskiej potraktowane jako niepełne wdrożenie w/w dyrektywy.

Należy wskazać, że Polskie Centrum Akredytacji akredytowało laboratoria badawcze w zakresie oznaczania frakcji respirabilnej krzemionki krystalicznej dla kwarcu i krystobalitu. Tylko nieliczne laboratoria podejmują się oznaczania trydymitu, jednakże ta działalność nie jest objęta zakresem udzielanej przez PCA akredytacji, w związku z czym nie może być stosowana do miarodajnych badań na stanowisku pracy.

Z uwagi na brak dostępnych dla laboratoriów, znormalizowanych metod badań w zakresie pozostałych odmian polimorficznych krystalicznej krzemionki, które mogą zostać akredytowane, a także, braku komercyjnie dostępnych materiałów odniesienia/wzorców niezbędnych do ustanowienia spójności pomiarowej i ważności wyników, Międzyresortowa Komisja ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy wskazuje, że do czasu opracowania i akredytacji metod oznaczania dla innych odmian polimorficznych krzemionki krystalicznej – ocenę narażenia zawodowego na tę substancję należy przeprowadzać w oparciu o sumę stężeń frakcji respirabilnej kwarcu [14808-60-7] i krystobalitu [14464-46-1].

Więcej informacji na stronie stronie Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego: https://www.ciop.pl/