Wirusowe zapalenie wątroby typu A
Wirusowe zapalenie wątroby typu A
Choroba wywołana wirusem HAV należącym do rodziny Picornavirdae rodzaju Hepatovirus. Ciężkość przebiegu choroby wzrasta wraz z wiekiem, wśród 90% dzieci przebieg jest bezobjawowy. Początek choroby jest nagły, w okresie prodromalnym (ok. 1 tydzień) występują objawy grypopodobne i dyspeptyczne (uczucie pełności, nudności, wymioty). Następnie występuje żółtaczka utrzymująca się od jednego do kilku tygodni, towarzyszy jej na ogół powiększenie wątroby, wzrost stężenia bilirubiny i aminotransaminaz. Leczenie pozostaje objawowe, w niektórych przypadkach konieczna jest hospitalizacja. W przypadku narażenia na kontakt z osobą chorą stosuje się szczepienie poekspozycyjne.
Okres wylęgania
- 15-50 dni, średnio 30 dni od dnia kontaktu lub spożycia zanieczyszczonej żywności.
Jak dochodzi do zakażenia?
Źródłem zakażenia jest chory człowiek, który wydala wirus HAV głównie z kałem, dlatego
do zakażenia dochodzi poprzez:
- niezachowanie higieny rąk (np. przeniesienie wirusa poprzez nieumyte po wyjściu
z toalety ręce), - spożywanie skażonych nie umytych pokarmów ( warzywa, owoce, owoce morza
i skażonej wody,
kontakty seksualne z osobą zakażoną lub chorą.
Jak zapobiegać?
Najlepszą metodą zapobiegania są szczepienia ochronne, zalecane, odpłatne. Skuteczność szczepień przeciwko WZW A jest wysoka i dotyczy zarówno profilaktyki przed, jak i poekspozycyjnej. Szczepionka podawana jest w 2 lub 3 dawkach w zależności czy jest to szczepionka monowalentna czy skojarzona. Szczepienia p/WZW A zaleca się:
- osobom podróżującym do krajów w których zakażenia wirusem HAV występują endemicznie;
- osobom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, usuwaniu odpadów komunalnych i płynnych nieczystości czy przy konserwacji urządzeń służących temu celowi;
- dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym oraz młodzieży, które nie chorowały
na wirusowe zapalenie wątroby typu A;
- w zależności od sytuacji epidemiologicznej, osobom z grup ryzyka, w których obserwuje się zwiększoną liczbę zachorowań w szczególności narażonym w związku z ryzykownymi zachowaniami.
Ponadto należy zachować higienę osobistą, myć produkty spożywcze a w razie wystąpienia skażenia wody zastosować chlorowanie.
Źródło:
1.Baumann-Popczyk A., Sadkowska-Todys M., Zieliński A., w: Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka. Wydanie VII
2.https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/wzw-a/?strona=2#co-to-jest-wzw-a
3. https://szczepienia.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2024/02/30.-wzwA-scaled.jpg