Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Raciborzu

W woj. śląskim i warmińsko-mazurskim ruszyła Kampania edukacyjna dot. profilaktyki chorób odkleszczowych pod hasłem „Nie bądź atrakcyjny dla kleszczy”.

Idea Kampanii powstała w wyniku przeprowadzonej analizy epidemiologicznej zachorowań na choroby odkleszczowe. Z roku na rok wzrasta liczba zachorowań na boreliozę. W 2022 r. zapadalność na boreliozę zarówno w woj. śląskim jak i warmińsko-mazurskim była powyżej średniej krajowej. W woj. śląskim wynosiła 48,9, w woj. warmińsko-mazurskim 61,4, a w Polsce 45,4. Mając na uwadze rosnącą liczbę zachorowań na boreliozę, Śląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny i Warmińsko-Mazurski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny zainicjowali działania informacyjno-edukacyjne skierowane do ogółu społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem: kadry pedagogicznej, dzieci i młodzieży, rodziców i opiekunów, seniorów oraz rolników.

Celem kampanii jest propagowanie podstawowych zasad ochrony przed kleszczami, edukacja w zakresie prawidłowego usuwania kleszcza, zwiększenie społecznej świadomości w zakresie profilaktyki chorób przenoszonych przez kleszcze, zwiększenie wiedzy na temat szczepień ochronnych jako skutecznej metody profilaktyki kleszczowego zapalenia mózgu. Partnerami kampanii są Polskie Towarzystwo Higieniczne oraz Warmińsko-Mazurskie Stowarzyszenie Higieny i Zdrowia Publicznego w Olsztynie.

Choroby odkleszczowe stanowią niezwykle aktualny problem zdrowia publicznego. To grupa chorób zakaźnych przenoszonych przez zainfekowane kleszcze. Do zakażenia zwykle dochodzi na skutek ukłucia, w czasie którego do krwiobiegu wraz ze śliną lub wymiotami kleszcza dostają się groźne patogeny. Najczęściej występującymi chorobami odkleszczowymi są borelioza z Lyme oraz kleszczowe zapalenie mózgu.
Borelioza z Lyme jest przewlekłą wielofazową chorobą układową charakteryzującą się występowaniem objawów skórnych, stawowych, kardiologicznych i neurologicznych. Różnorodność objawów oraz podobieństwo do wielu innych schorzeń znacznie utrudnia rozpoznanie.
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) to ostra choroba wirusowa, która często wiąże się z  powikłaniami neurologicznymi.

Przed kleszczowym zapaleniem mózgu najskuteczniej chroni szczepienie. Na chwilę obecną nie ma szczepionki przeciw boreliozie.
Sezonowa aktywność kleszczy rozpoczyna się, w zależności od temperatury, w końcu marca i  trwa zazwyczaj do listopada. Jeszcze jakiś czas temu kleszcze można było spotkać wyłącznie na wilgotnych, porośniętych gęstą trawą łąkach lub w lasach. Obecnie jednak pajęczaki pojawiają się nawet w przydomowych ogródkach, miejskich parkach lub placach zabaw.

Najskuteczniejszą ochroną przed ukłuciem przez kleszcza jest przestrzeganie kluczowych zasad, takich jak: ubieranie odpowiedniej odzieży, stosowanie repelentów, obserwacja ciała po powrocie z miejsc narażenia na kontakt z kleszczami. W momencie za obserwowania kleszcza w skórze, należy szybko i prawidłowo usunąć go z powierzchni ciała.