Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Sławnie

Legioneloza jest chorobą układu oddechowego, wywoływaną przez bakterie Legionella. Bakterie te mogą przeżyć w wodzie o bardzo różnej temperaturze (od 20-50°C). Ich rezerwuarem są zbiorniki wodne (naturalne i sztuczne), zawierające osad denny lub muł, a także wilgotna ziemia. Rozwojowi bakterii sprzyja obecność biofilmu i osadów w rurach oraz korozja instalacji.

Bakterie Legionella występują m.in. w sieciach kanalizacyjnych, urządzeniach kąpielowych, prysznicach, myjniach, klimatyzatorach.

Legioneloza jest chorobą zakaźną, ale nie zaraźliwą- nie przenosi się z człowieka na człowieka. Do zakażenia dochodzi najczęściej przez wdychanie powietrza, w którym znajduje się aerozol skażonej bakterią wody.

Objawy legionelozy:

• bóle mięśni,
• ból głowy,
• gorączka
• objawy zapalenia płuc (w tym m.in. suchy kaszel, zaburzenia oddychania).

Objawom tym mogą towarzyszyć zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego: bóle brzucha, wymioty, biegunka, a także zaburzenia świadomości.

Poza postacią płucną wyróżnia się również postaci pozapłucne: łagodną i ciężką. W postaci łagodnej (zwanej gorączką Pontiac) dochodzi do:

• nagłego wzrostu temperatury ciała,
• bólu głowy,
• mięśni,
• dreszczy,
• objawów zakażenia górnych dróg oddechowych.

Postaci ciężkiej towarzyszy zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego lub pojawia się sepsa.

Szczególnie narażone na zachorowanie są osoby:

• powyżej 60 roku życia,
• nadużywające alkoholu i palące papierosy,
• chore, z obniżoną odpornością (np. leczone onkologicznie, przewlekle sterydami, po przeszczepach), z przewlekłą niewydolnością oddechową, z chorobami sercowo-naczyniowymi, cukrzycą, z ciężką niewydolnością nerek, po operacjach,
• zawodowo przebywające długotrwale w środowisku z obecnym aerozolem wodnym.

Legionella najlepiej się rozwija w wodzie o temperaturze pomiędzy 25 a 45 °C. W wodzie o temperaturze 55°C żyje około 20 minut, przy 60°C - już tylko 2 minuty, a przy około 70°C – ginie.

Aby ochronić się przed zakażeniem, należy:

• Regularnie czyścić i dezynfekować urządzenia natryskowe w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem) zgodnie z zaleceniami producenta,
• Po nieużywaniu kranu ponad 2 tygodnie, spuszczać przez kilka minut gorącą wodę we wszystkich kranach i prysznicach, po uprzednim zdemontowaniu napowietrzaczy, perlatorów i słuchawek prysznicowych,
• Okresowo opróżniać i przepłukiwać urządzenia grzewcze, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować osiadające na dnie i ściankach zanieczyszczenia,
• Zachowywać temperaturę wody w urządzeniach grzewczych (bojlery, zasobniki itp.) na poziomie 60°C,
• Przeprowadzać okresowe czyszczenie i dezynfekcję instalacji klimatyzacyjnych zgodnie z zaleceniami producenta.

Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) pomaga rządom państw Unii Europejskiej zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób, w tym wywołanych przez pałeczki Legionella. Na swojej stronie internetowej ECDC w zakładce „Accommodation site list” umieszcza informacje o potwierdzonych miejscach, gdzie doszło do zakażeń ww. bakteriami.

https://www.ecdc.europa.eu/.../threats.../accommodation-site