W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Zdrowie roślin

zdr

Czy agrofagi zagrażają naszym systemom żywnościowym?

Rośliny mają fundamentalne znaczenie dla życia człowieka. Dostarczają bowiem tlenu, żywności, ubrań, schronienia i leków — i potrzebują naszej ochrony.

Przedostanie się do Europy nowych, szkodliwych dla roślin agrofagów i ich rozprzestrzenienie się w uprawach może mieć bardzo poważne konsekwencje. Przykładowo, bakteria Xylella fastidiosa zawleczona do Włoch z Kostaryki w 2008 roku wraz z roślinami kawy, zaatakowała i zniszczyła następnie miliony drzew oliwnych.

Do agrofagów zaliczamy przede wszystkim chwasty, ślimaki, owady, roztocza, nicienie, grzyby, bakterie i wirusy. Co roku do Europy przedostaje się przy tym szereg nowych agrofagów, najczęściej wraz z towarami będącymi przedmiotem handlu międzynarodowego. Niektóre z nich zadomowiają się, stwarzając szkody w uprawach roślin.

Na zdrowie roślin wpływ mają także zmiany klimatyczne. Mogą one bowiem prowadzić do zmian w biologii agrofagów, jak i w fizjologii roślin - zwiększając ich wrażliwość na szkodniki i choroby. Do zmian klimatycznych mogą przyczyniać się też same agrofagi, powodując obumieranie drzew, jak miało to miejsce np. we Włoszech, ograniczając w ten sposób wiązanie dwutlenku węgla z atmosfery.

Unia Europejska przyjęła zatem szereg rozwiązań zapobiegających introdukcji potencjalnie niebezpiecznych agrofagów. Najważniejsze z nich to zakaz wwozu towarów roślinnych mogących przenosić agrofagi czy też objęcie takich towarów wymaganiami kwarantannowymi — dotyczy to w szczególności roślinnego materiału rozmnożeniowego — aby mieć gwarancję, że towary takie są wolne od agrofagów. Wprowadzono także systemy certyfikacji fitosanitarnej i „paszportowania roślin”, dzięki czemu możliwe jest wprowadzanie do Unii Europejskiej i przemieszczanie na jej terytorium wyłącznie zdrowych roślin. Jeśli pomimo tego nowy agrofag przedostanie się na terytorium Unii Europejskiej — podejmowane są działania w celu jego eliminacji.

— Dzięki ścisłej kontroli i ochronie zdrowia roślin, w oparciu o badania naukowe, możemy nadal cieszyć się zdrową żywnością, roślinami, lasami i ogrodami — podkreśla Giuseppe Stancanelli, specjalista EFSA ds. zdrowia roślin.

Panel Zdrowia Roślin w ramach EFSA prowadzi ocenę ryzyka stwarzanego przez agrofagi, z wykorzystaniem w tym celu szerokiego wachlarza ekspertyz i najnowszej wiedzy naukowej, udzielając w ten sposób wsparcia tak Komisji Europejskiej, jak i państwom członkowskim.

Inne działania w powyższym zakresie dotyczą: skanowania horyzontalnego — przewidywania przyszłych zagrożeń ze strony agrofagów, poprzez śledzenie informacji w światowych mediach i literaturze naukowej; monitorowania agrofagów — wspierania państw członkowskich w planowaniu kontroli występowania agrofagów poprzez przekazywanie im odpowiednich narzędzi, jak wytycznych do kontroli oraz narzędzi statystycznych; priorytetyzacji szkodników — wesparcia krajów członkowskich w sporządzaniu strategii ochrony roślin poprzez wskazanie 20 agrofagów, które stanowią największe zagrożenie; roślin wysokiego ryzyka — opracowania listy roślin objętych zakazem wwozu do Unii Europejskiej do czasu wykonania pełnej oceny ryzyka i określenia bezpiecznych warunków importu.

Materiały

https://campaigns.efsa.europa.eu/EUChooseSafeFood/#/topic/pl/plant-health

Wideo

{"register":{"columns":[]}}