Choroba Zalewu Wiślanego
16.05.2025
CHOROBA ZALEWU WIŚLANEGO
Choroba Zalewu Wiślanego (Haff disease) to schorzenie związane z uszkodzeniem komórek mięśni (rabdomioliza) po spożyciu niektórych gatunków ryb skażonych termostabilną toksyną (nie jest do końca pewne jaka to toksyna – podejrzewana jest palytoksyna, która nie ulega rozkładowi podczas obróbki termicznej).
Chorobę opisano po raz pierwszy w 1924 roku u osób przebywających w północnej części Zalewu Wiślanego. Najczęściej z wystąpieniem choroby wiązany jest węgorz, flądra, miętus.
Objawy choroby zależne są od dawki przyjętej toksyny i indywidualnej podatności. Obserwowane przypadki zachorowań wystąpiły po spożyciu dużej ilości ryb w krótkim czasie.
Uszkodzona tkanka mięśniowa uwalnia mioglobinę, która może spowodować uszkodzenie nerek, wątroby, serca czy układu nerwowego. Objawy choroby pojawiają się zazwyczaj w ciągu 24 godzin (najczęściej do 12 godzin) od spożycia dużej ilości skażonej toksyną ryby. Typowe objawy obejmują: intensywny ból mięśni, przeczulicę skóry, ciemny kolor moczu, zmniejszenie ilości oddawanego moczu, nadmierne pocenie, nudności i wymioty, ból w klatce piersiowej, duszność. W badaniach stwierdza się podwyższony poziom kinazy kreatyninowej, transaminaz, potasu, kreatyniny. Leczenie jest wspomagające (nie jest znana specyficzna odtrutka), obejmuje podawanie zwiększonych ilości płynów, wyrównywanie zaburzeń elektrolitowych, zapobieganie uszkodzeniu nerek i innych narządów, w ciężkich przypadkach konieczne są dializy.
Jeśli po spożyciu ryby wystąpi nagły, niewyjaśniony ból mięśni, ciemne zabarwienie moczu należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wczesne rozpoznanie i leczenie zapobiegają powikłaniom.