Legionella - warto wiedzieć
13.06.2025
Czym jest LEGIONELLA ?
Legionella, to grupa bakterii Gram-ujemnych, która odpowiada za rozwijającą się chorobę, nazywaną legionellozą. Te mikroskopijne organizmy obecne są w naszym otoczeniu na co dzień, kolonizując zarówno wody słodkie, słone, przepływając przez kranowe instalacje dostarczające ciepłą oraz zimną wodę. Co więcej, mogą także stanowić istotny element w zbiornikach wodnych oraz glebie. Proces zainfekowania organizmu przez Legionellę polega na wdychaniu aerozolu zanieczyszczonego mikroorganizmami lub na mikroaspiracji skażonej wody. To kluczowy element do zrozumienia, jak choroba rozprzestrzenia się w naszym otoczeniu. Istotne jest podkreślenie, że Legionella nie przenosi się przez picie skażonej wody ani przez bezpośredni kontakt międzyludzki.
Legionella to rodzaj Gram-ujemnej pałeczki obejmujący gatunki wywołujące legionellozę.
Bakterie Legionella występują na całym świecie w:
- zbiornikach naturalnych: słodkowodnych (np. w rzekach, jeziorach), zwłaszcza w stojących,
- zbiornikach sztucznych (baseny, jacuzzi, fontannach, kutynach wodnych),
- wodnych systemach chłodzących (klimatyzacja, wieże chłodnicze) i systemach nawilżania powietrza,
- instalacjach wodno-kanalizacyjnych domów, hoteli, szpitali, domów opieki, jak również budynkach użyteczności publicznej,
- miejscach z dostępem do kurków i sitek prysznicowych.
Najbardziej prawdopodobnymi źródłami infekcji są natryski, wanny z hydromasażem, fontanny i zraszacze.
Kolonizacji bakterii sprzyjają takie warunki jak:
- temperatura w zakresie 25-45 °C (optymalna temperatura do ich rozwoju wynosi 38 °C),
- niskie stężenie dezynfektantów,
- zastoiny wody i czynniki biotyczne takie jak obecność innych mikroorganizmów, biofilmu.
Najczęściej namnażają się w stojącej wodzie (np. w sieciach wodociągowych), gdzie pojawiają się zanieczyszczenia (kamień wapienny, rdza, glony), stanowiące dla bakterii z rodzaju Legionella pożywkę.
Sposoby na zapobieganie kolonizacji bakterii z rodzaju Legionella:
- Regularne czyszczenie i dezynfekcja urządzenia natryskowego (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem), zgodnie z zaleceniami producenta.
- Regularne kontrole i czyszczenie systemów klimatyzacyjnych, zgodnie z zaleceniami producenta.
- Po nieużywaniu kranu ponad 2 tygodnie, zaleca się odkręcić wodę na przynajmniej 2 minuty zanim – po spuszczeniu z niej korzystać.
- Okresowe opróżnianie i płukanie urządzeń grzewczych, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować osiadające na dnie i ściankach zanieczyszczenia.
- W miarę możliwości, zachować temperaturę wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60°C