Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Wieruszowie

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wieruszowie przypomina, że w trwającym sezonie letnim wzmaga się aktywność kleszczy oraz wzrasta liczba ukąszeń przez nie, co wiąże się z ryzykiem zakażenia chorobami odkleszczowymi takimi jak: borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu (KZM).

Miejsca występowania kleszczy

Do spotkania z kleszczem najczęściej dochodzi w miejscach porośniętych trawą lub krzewami. Zarośla stanowią idealne miejsce bytowania tych pajęczaków. Spacerując po lesie, łące, parku czy wypoczywając na rzeką albo jeziorem jesteśmy narażeni na spotkanie z kleszczem.

Jak chronić się przed kleszczami ?

Kleszcze dostają się na nasze ubranie lub skórę bezpośrednio z roślin. Przechodząc przez zarośla możemy zebrać kleszcza z liścia lub źdźbła trawy, dlatego  istotne jest właściwe ubranie.  Wybierając jasną odzież szybciej i łatwiej dostrzeżesz kleszcza natomiast zakładając bluzę z długim rękawem, kurtkę, długie spodnie, zakryte buty oraz kapelusz lub czapkę utrudnisz pasożytom dostęp do skóry.

Dodatkowym zabezpieczeniem są środki odstraszające kleszcze. Stosuj je jednak ostrożnie, zgodnie z zaleceniami producenta, które powinny być umieszczone na opakowaniu.

Po powrocie do domu, dokładnie obejrzyj skórę (także w zagłębieniach ciała, np. za uszami, w pachwinach, czy w zgięciach kolan). Nie zapomnij obejrzeć również skóry głowy. Ugryzienie kleszcza jest bezbolesne i nieproszony gość może pozostać niezauważony na naszym ciele nawet przez kilka dni.

Jak usunąć kleszcza?

Kleszcze usuwamy wyłącznie mechanicznie przy pomocy odpowiednich przyrządów np. kleszczołapek. Zabieg ten wykonujemy niezwłocznie po zauważeniu kleszcza, aby zminimalizować ryzyko zakażenia chorobą odkleszczową. Wyciągając kleszcza chwytamy go, jak najbliżej skóry, za przednią część ciała i pewnym ruchem pociągamy ku górze. Ranę po ukąszeniu dokładnie oczyszczamy środkiem dezynfekującym.

Miejsce po ukąszeniu obserwujemy przez kilkanaście dni, zwracamy również uwagę na ogólne samopoczucie. Jeżeli pojawią się niepokojące objawy tj. osłabienie, ból głowy, gorączka, ból mięśni lub pierścieniowate zaczerwienienie skóry wokół ukąszenia należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Kleszcze groźne dla zdrowia?

Choroby przenoszone przez kleszcze są ważnym i narastającym problemem epidemiologicznym i klinicznym na świecie i w Polsce. Do zachorowań najczęściej rozpoznawanych w Polsce należą borelioza oraz kleszczowe zapalenie mózgu.

Jednym z najczęstszych objawów boreliozy jest zaczerwienienie wokół miejsca wkłucia kleszcza rozszerzające się obwodowo (tzw. rumień wędrujący). Zaczerwienienie skóry w kształcie pierścienia lub owalnej plamy otaczające miejsce ukłucia przez kleszcza jest często obserwowane w ciągu pierwszych kilku dni do tygodnia. Jednak rumień po ukłuciu kleszcza nie występuje u wszystkich pacjentów z boreliozą – dotyka około 40-60% zakażonych. Oprócz zmiany skórnej we wczesnych stadiach boreliozy mogą pojawić się bardziej ogólne objawy, takie jak zmęczenie, zawroty i bóle głowy. Następnie ujawniają się różne inne objawy boreliozy, najczęściej w postaci porażenia nerwu twarzowego, bóle i problemy z sercem, zapalenie stawu (najczęściej kolanowego), aż po poważne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Każde podejrzenie zakażenia należy skonsultować z lekarzem. Boreliozę leczy się terapią antybiotykową wyłącznie pod kontrolą specjalisty. Jeżeli u chorego nie występuje typowy rumień wędrujący rozpoznanie boreliozy wykonuje się poprzez badanie krwi.

Kleszczowe zapalenie mózgu może przebiegać bezobjawowo, łagodnie lub ciężko prowadząc do kalectwa, a nawet śmierci. Objawy kleszczowego zapalenia mózgu występują dwuetapowo: w pierwszych tygodniach od ugryzienia mogą pojawić się objawy przypominające grypę (gorączka, bóle mięśni). Po kilku dniach od ustąpienia pierwszych symptomów dolegliwości wracają, dodatkowo towarzyszyć im mogą jeszcze inne tj. nudności, utrata przytomności czy zespół zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

Zabezpieczeniem przed kleszczowym zapaleniem mózgu jest szczepienie, które uodparnia nasz organizm na tę chorobę. Warto je wykonać zimą lub wczesną wiosną, przed pierwszym wzrostem aktywności kleszczy.

 

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wieruszowie informuje, że w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Wieruszowie nie wykonuje się badań kleszczy na obecność różnorodnych patogenów, wywołujących takie choroby jak borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu (KZM).

Badanie takie można wykonać we własnym zakresie w laboratoriach diagnostycznych. W celu przekazania kleszcza do badania, należy usunąć go z ciała i włożyć w szczelny pojemnik plastikowy lub szklany. Kleszcz może być żywy, martwy  lub w stanie zamrożonym.

Czas oczekiwania na wynik badania wynosi ok. 10 dni roboczych.

(Na terenie powiatu wieruszowskiego badanie kleszcza wykonuje 1-o laboratorium diagnostyczne. Badanie to jest w pełni odpłatne przez pacjenta).