Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Szczecinie

5 listopada 2025 r. Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał wyrok w sprawie uznania rezerwatu przyrody "Gęsi Bastion pod Starą Rudnicą". NSA uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie (WSA) i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez WSA. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie (RDOŚ) oczekuje obecnie na uzyskanie odpisu uzasadnienia do wydanego przez NSA wyroku. Istotnym dla RDOŚ są uwagi Sądu zawarte w uzasadnieniu do wyroku. RDOŚ w Szczecinie w następnej kolejności oczekiwać będzie ponownego rozpoznania sprawy przez WSA w Szczecinie.

W obecnym stanie prawnym zarządzenie ustanawiające rezerwat przyrody "Gęsi Bastion pod Starą Rudnicą" nie zostało uchylone, co oznacza dalsze istnienie obszaru rezerwatu i obowiązywanie zarządzeń, zadań ochronnych i innych aktów prawnych, decyzji i umów z nim związanych. Rezerwat "czeka" więc na ponowne rozpatrzenie sprawy przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie.

Przypominając sprawę należy wspomnieć następujące okoliczności - 13 lipca 2023 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Szczecinie wydał zarządzenie uznające rezerwat przyrody "Gęsi Bastion pod Starą Rudnicą". Rezerwat obejmuje powierzchnię ponad 700 ha gruntów skarbu państwa leżących na tzw. Kostrzyneckim Rozlewisku stanowiącym użytek ekologiczny. Rezerwat nie objął swoją formą działek będących we władaniu osób prywatnych oraz działek we władaniu gminy Cedynia.

Na zarządzenie RDOŚ w Szczecinie zaskarżyły się do WSA Gmina Cedynia oraz Koło Łowieckie "Trop" ze Szczecina. W lutym 2024 r. WSA w Szczecinie wydał wyrok uchylający zarządzenie o ustanowieniu rezerwatu. Na wyrok sądu skargę kasacyjną do NSA złożył RDOŚ w Szczecinie. Wyrokiem dnia 5 listopada 2025 r. NSA uchylił zaskarżony wyrok WSA i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Rezerwat przyrody "Gęsi Bastion pod Starą Rudnicą" został powołany jako wyższa forma ochrony przyrody w sytuacji niedostatecznej i niewystarczającej ochrony użytku ekologicznego "Kostrzyneckie Rozlewisko", Cedyńskiego Parku Krajobrazowego, obszaru ptasiego Natura 2000 Dolina Dolnej Odry i obszaru siedliskowego Natura 2000 Dolna Odra, a także ochrony gatunkowej ptaków.

"Gęsi Bastion pod Starą Rudnicą" jest faunistycznym rezerwatem, którego celem jest zachowanie rozległego, okresowo zalewanego starorzecza stanowiącego cenne siedliska lęgowe, żerowiskowe oraz noclegowiska ptaków. Miejsce to ma status stanowisk bytowania, odpoczynku i lęgów funkcjonujących, ważnych od setek lat dla międzynarodowych i międzykontynentalnych szlaków przelotów i wędrówek ptaków, których korytarzem ekologicznym w tym regionie jest rzeka Odra i jej dolina, jako jeden z najważniejszych ekosystemów rzecznych Środkowej Europy.

Jak wykazały obserwacje i doniesienia medialne w 2022 r. i 2023 r. na terenach starorzecza rz. Odry i rozlewiska Odry, ochrona ptaków migrujących wymagała jeszcze wyższej i skuteczniejszej ochrony prawnej oraz ściślejszych zasad jej funkcjonowania. Pomimo nałożenia wielu form ochrony przyrody na teren o międzykontynentalnym węzłowym znaczeniu w ciągu korytarza ekologicznego doliny rz. Odry, obszar ten stał się miejscem nadmiernego, nieuzasadnionego pozyskiwania zasobów populacji ptactwa gatunków wędrujących, mającego wpływ na środowisko przyrodnicze w znacznych rozmiarach.

 

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Szczecinie, Regionalny Konserwator Przyrody w Szczecinie.