W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

IV. Szczyt Głów Państw i Szefów Rządów Rady Europy

17.05.2023

W dniach 17-18 maja br. odbył się IV szczyt Głów Państw i Szefów Rządów Rady Europy w Reykjaviku. To dopiero czwarty szczyt w 74-letniej historii Organizacji. Poprzednie wydarzenie tej rangi miało miejsce w Warszawie w 2005 r. IV szczyt potwierdził wiarygodność i znaczenie RE jako największej europejskiej organizacji ochrony praw człowieka, promocji demokracji i rządów prawa i stanowił bezpośrednią odpowiedź na rosyjską agresją na Ukrainę, wykluczenie Rosji z Organizacji w marcu 2022 roku oraz próbę zdefiniowania priorytetów RE na najbliższe lata.

Wystąpienie Prezdenta RP - p. Andrzeja Dudy.

Motywem przewodnim Szczytu było zjednoczenie 46 państw członkowskich wokół wartości Rady Europy, wizji jej przyszłości oraz wokół wsparcia dla Ukrainy, w tym w odniesieniu do zapewnienia odpowiedzialności za zbrodnie popełnione w Ukrainie przez Rosję.  Zaakcentowano to, że w momentach kryzysowych, takich jak wojna w Ukrainie, należy skoncentrować się na przestrzeganiu wartości, które legły u podstaw utworzenia Organizacji w 1949 roku tj. praw człowieka, demokracji i rządów prawa.

W Szczycie wzięła udział delegacja RP z Prezydentem RP Andrzejem Dudą na czele. Prezydent RP występując podczas sesji otwarcia w elitarnym gronie przywódców państw G7 przypomniał, że Rada Europy jest wspólnotą wartości i naszym obowiązkiem jest ich obrona. Rada Europy powinna być bardziej zjednoczona niż dotychczas, by wzmocnić naszą tożsamość i jedność. Prezydent Duda podkreślił znaczenie pomocy dla Ukrainy, którą my – wolny świat – powinniśmy wspierać, gdyż bez tego wsparcia wszelkie deklaracje polityczne są nieważne.  

Dokument końcowy Szczytu, w tym deklaracja polityczna wraz z aneksami zawierały szereg kwestii istotnych z punktu widzenia przyszłości organizacji.
Jednym z kluczowych elementów Szczytu, stanowiącym o jego istotnej wartości dodanej, było ustanowienie rejestru szkód wyrządzonych przez Rosję w Ukrainie. Rejestr, przyjęty w formule Poszerzonego Porozumienia Częściowego (do którego przystępować mogą państwa i podmioty spoza RE – obecnie obok zdecydowanej większości państw członkowskich, w tym Polski, także USA, Japonia oraz UE) stanowić będzie pierwszy etap budowy międzynarodowego mechanizmu kompensacyjnego.
Wśród istotnych dokumentów przyjętych podczas Szczytu należy także wskazać deklarację nt. sytuacji ukraińskich dzieci porwanych i wywiezionych do Rosji. Zawiera ona wezwanie do wsparcia władz Ukrainy w działaniach na rzecz natychmiastowego powrotu dzieci porwanych i nielegalnie deportowanych przez wojska rosyjskie. W deklaracji znalazły się także nawiązania do wzmocnionej międzynarodowej współpracy na rzecz wymiany informacji o ukraińskich dzieciach przebywających w innych państwach oraz na rzecz reformy systemu ochrony praw dziecka w Ukrainie.
Podczas Szczytu przyjęto także dokument zatytułowany „Reykjavik Principles for Democracy”, zawierający zestaw pryncypiów i podstawowych zasad stanowiących o przestrzeganiu demokratycznych wartości RE w obliczu rosnącej liczby zagrożeń dla demokracji. Mowa jest w nim m.in. o znaczeniu wolności wypowiedzi, zgromadzeń i stowarzyszeń, niezależnych instytucjach, skutecznym i niezawisłym wymiarze sprawiedliwości, walce z korupcją, demokratycznej partycypacji społeczeństwa obywatelskiego i ludzi młodych. 
Państwa członkowskie RE zaakceptowały także deklarację dotyczącą kluczowego znaczenia systemu konwencyjnego Rady Europy dla ochrony praw człowieka, podkreślając bezwarunkowe zobowiązanie do poszanowania wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Zaaprobowano wreszcie tekst deklaracji dotyczącej Rady Europy i środowiska naturalnego, wskazując na powiazanie skutecznej realizacji praw człowieka z czystym, zdrowym i zrównoważonym środowiskiem naturalnym. Problematyka środowiska naturalnego stanowiła jeden z priorytetów prezydencji islandzkiej Komitetu Ministrów RE.

Wśród innych zagadnień zawartych w końcowej dokumentacji Szczytu, znalazły się  m.in. odniesienia do znaczenia przystąpienia UE do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka; konieczności wypracowania nowych standardów ochrony praw człowieka w erze cyfrowej; w tym szczególnie w kontekście sztucznej inteligencji; promocji praw społecznych w Europie; niezależności mediów i współpracy ze społeczeństwem obywatelskim państw członkowskich. 

{"register":{"columns":[]}}