Posiedzenie podkomisji INF04S: lokalizacja stacji bazowych i bezpieczeństwo PEM w Polsce
20.11.2025
Podkomisja stała ds. praw budownictwa, gospodarki przestrzennej, mieszkaniowej i poczty (INF04S) poświęciła ostatnie posiedzenie praktykom i zasadom lokalizacji stacji bazowych telefonii komórkowej (SBTK) oraz bezpieczeństwu związanym z polem elektromagnetycznym (PEM). W spotkaniu wzięli udział między innymi mec. Roberto Romański z Departamentu Telekomunikacji w Ministerstwo Cyfryzacji oraz dyrektor Łukasz Marciniak z Departamentu Planowania Przestrzennego w Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Marek Lipski, główny specjalista inżynieryjno-techniczny z Instytutu Łączności - Państwowego Instytutu Badawczego.
Stacje bazowe i zasady lokalizacji
Mec. Roberto Romański przypomniał, czym są stacje bazowe i jakie są najczęściej stosowane rodzaje konstrukcji. Podkreślił, że „komórka” to nie telefon, a obszar pokryty sygnałem sieci komórkowej. Wyjaśnił, od czego zależy pojemność radiowego systemu telekomunikacyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem pojedynczej komórki.
Lokalizacja SBTK uzależniona jest od wielu czynników: ukształtowania terenu, dostępności energii elektrycznej i dróg dojazdowych, możliwości przyłączenia do sieci szkieletowej oraz położenia względem istniejącej lub planowanej siatki stacji. Mec. Romański zwrócił uwagę, że w Polsce istnieją obszary trudniejsze inwestycyjnie, w tym strefy przygraniczne, parki narodowe i obszary Natura 2000. Podkreślił również różnice w wymaganiach zasięgowych dla różnych usług, co tłumaczy zjawisko zmiennego odbioru sygnału w tym samym miejscu.
Dodatkowo omówiono tzw. „zakaz dla zakazów” wprowadzony przez Megaustawę – miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego nie mogą wprowadzać ograniczeń lokalizacji SBTK jako inwestycji celu publicznego.
Procedury budowlane i uproszczone tryby inwestycji
Dyrektor Łukasz Marciniak wskazał, że sposób realizacji inwestycji SBTK zależy od trybu budowlanego. W przypadku tradycyjnej budowy wymagane jest pozwolenie na budowę, natomiast w trybie uproszczonym konieczne jest jedynie zgłoszenie lub – w niektórych sytuacjach – inwestycja może być realizowana bez formalnego zgłoszenia.
Bezpieczeństwo pola elektromagnetycznego (PEM)
Duże zainteresowanie członków podkomisji wzbudziły kwestie bezpieczeństwa instalacji emitujących PEM. Marek Lipski przedstawił obowiązujące przepisy dotyczące dopuszczalnych wartości PEM w miejscach dostępnych dla ludności oraz aktualny stan wiedzy naukowej na temat oddziaływania PEM na ludzi.
- Obowiązujące normy w Polsce są zgodne z regulacjami Unii Europejskiej i opierają się na naukowych badaniach.
- Średni poziom natężenia PEM w Polsce wynosi ok. 2% dopuszczalnej wartości maksymalnej, przy czym stosowany jest 50-krotny margines bezpieczeństwa.
- Operatorzy raportują uruchamiane stacje do systemu SI2PEM.gov.pl, który zawiera również pomiary natężenia PEM w blisko 2 mln punktów w całym kraju.
System SI2PEM udostępnia także adres mailowy pomoc-si2pem@il-pib.pl, gdzie samorządy mogą uzyskać wsparcie przy spotkaniach z mieszkańcami dotyczącymi budowy stacji bazowych. Eksperci Instytutu Łączności prezentują wówczas bezstronnie aspekty działania sieci komórkowej, stacji bazowych i aktualne doniesienia naukowe w zakresie wpływu PEM na ludzi.
Wnioski
Spotkanie podkomisji INF04S pokazało, że proces lokalizacji stacji bazowych w Polsce jest starannie regulowany, uwzględnia zarówno aspekty techniczne, planistyczne, jak i bezpieczeństwo ludzi. Wprowadzane regulacje oraz monitoring PEM poprzez system SI2PEM zapewniają przejrzystość inwestycji i ochronę społeczeństwa, a jednocześnie umożliwiają rozwój nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej w kraju.
Całość posiedzenia podkomisji dostępna jest na stronach Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.
Projekt SI2PEM finansowany ze środków Ministerstwa Cyfryzacji. Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Cyfryzacji.