Służby specjalne

Nowa struktura walki z korupcją

Projekt ustawy zakłada likwidację CBA z dniem 1 maja 2026 r. i przekazanie jego zadań trzem instytucjom:

• Policji,
• Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
• Krajowej Administracji Skarbowej, która przejmie kontrolę i analizę oświadczeń majątkowych.

Nowe rozwiązania mają wzmocnić koordynację działań antykorupcyjnych oraz zapewnić ich większą skuteczność i przejrzystość. Środki budżetowe CBA zostaną podzielone proporcjonalnie do przejmowanych zadań. Funkcjonariusze i pracownicy cywilni otrzymają możliwość przejścia do nowych struktur lub skorzystania z nabytych uprawnień emerytalnych.

Wyniki audytów i konieczność reformy

Minister Tomasz Siemoniak podkreślił, że przedstawione zmiany są konsekwencją licznych nieprawidłowości ujawnionych w CBA:

Historia CBA to historia służby, która została upolityczniona. Jej kierownictwo było skazywane za nadużycia władzy, a w latach 2015–2023 Biuro kojarzyło się przede wszystkim z nadużywaniem kontroli operacyjnej wobec osób niewygodnych dla władzy. Audyty przeprowadzone w 2024 r. wykazały poważne patologie w funkcjonowaniu CBA.

Zmusiło nas to do skierowania 13 zawiadomień do prokuratury. Prace Komisji Śledczej ds. Pegasusa oraz działania prokuratury potwierdziły skalę nadużyć i fakt wykorzystywania narzędzi operacyjnych do walki z przeciwnikami politycznymi.

Integracja działań w nowoczesnym modelu

Koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak wskazał, że walka z korupcją powinna zostać przeniesiona do Policji i jej wyspecjalizowanej struktury:

W 2006 r. korupcja była bardziej izolowanym zjawiskiem. Dzisiaj jest ściśle związana z przestępczością zorganizowaną i innymi formami działalności kryminalnej. Logiczne jest, by umieścić ją w Policji, w Centralnym Biurze Zwalczania Korupcji, którego funkcjonariusze będą współdziałać z jednostkami zwalczającymi cyberprzestępczość i inne zagrożenia.

Segment badania oświadczeń majątkowych zostanie przekazany do Krajowej Administracji Skarbowej i poddany pełnej informatyzacji oraz uspójnieniu.

Koordynacja na najwyższym szczeblu

Koordynacja działań antykorupcyjnych – zgodnie z projektem ustawy – będzie należeć do ministra koordynatora służb specjalnych lub Prezesa Rady Ministrów. Ma to zagwarantować utrzymanie priorytetowego charakteru walki z korupcją w strukturach państwa.

Nowy porządek służb – bezpieczeństwo ponad podziałami

W interesie wszystkich obywateli jest, aby walka z korupcją była bezstronna i wolna od politycznych nacisków. Chcemy stworzyć system funkcjonalny, w którym Policja – mając odpowiednie uprawnienia – skutecznie zajmie się zwalczaniem korupcji. Nie potrzebujemy kolejnej służby specjalnej do tego celu – podkreślił minister.

Jeżeli Wysoka Izba, Senat i Prezydent przychylą się do tego projektu, Polska będzie dysponować czterema służbami specjalnymi skoncentrowanymi na bezpieczeństwie narodowym: Agencją Wywiadu, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służbą Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbą Wywiadu Wojskowego. Zadania z zakresu zwalczania korupcji i przestępczości kryminalnej zostaną przejęte przez Policję

- zaznaczył koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak.