15 kwietnia - Światowy Dzień Trzeźwości
15.04.2025
Światowy Dzień Trzeźwości obchodzony jest corocznie 15 kwietnia, a jego celem jest zwrócenie uwagi społeczeństw na problem alkoholizmu wśród ludzi. Obchody tego dnia mają także uzmysłowić społeczeństwu jak bardzo szkodliwy wpływ na nasze zdrowie, życie zawodowe, rodzinne i społeczne ma alkohol.
Alkohol
Alkohol jest najczęściej używanym środkiem uzależniającym na świecie. Uzależnienie od alkoholu jest chorobą przewlekłą, na którą choruje się do końca życia. Alkohol etylowy zawarty we wszystkich napojach alkoholowych: piwie, winie, wódce, jest substancją psychoaktywną. Posiada zdolność szybkiego przenikania do mózgu i wywołuje zmiany, których rodzaj i nasilenie są związane z poziomem stężenia alkoholu we krwi. Już po kilku minutach od spożycia alkoholu jego poziom wzrasta. Do maksymalnego stężenia alkoholu we krwi dochodzi po upływie około 1-1,5 godziny od chwili jego spożycia. Alkohol ma działanie tłumiące (depresyjne) i przeciwbólowe. W pierwszej kolejności tłumione jest działanie mózgowych ośrodków kontroli, pojawia się uczucie rozluźnienia, lekkości, euforii. To właśnie wyraźny, błyskawicznie osiągany efekt euforyzujący odpowiada za popularność alkoholu.
Jakie objawy powinny zaniepokoić?
Na ostateczne rozpoznanie uzależnienia pozwala identyfikacja trzech lub więcej następujących cech lub objawów występujących łącznie przez pewien okres w ciągu ostatniego roku. Są to między innymi:
- silne pragnienie lub poczucie przymusu picia tak zwany „głód alkoholowy”,
- upośledzona zdolność kontrolowania zachowań związanych z piciem (trudności w unikaniu rozpoczęcia picia, trudności w zakończeniu picia do wcześniej założonego poziomu, nieskuteczność wysiłków zmierzających do zmniejszenia lub kontrolowania picia),
- fizjologiczne objawy zespołu abstynencyjnego pojawiającego się, gdy picie alkoholu jest ograniczane lub przerywane (drżenie mięśniowe, nadciśnienie tętnicze, nudności, wymioty, biegunki, bezsenność, rozszerzenie źrenic, wysuszenie śluzówek, wzmożona potliwość, zaburzenia snu, niepokój, drażliwość, lęki, padaczka poalkoholowa, omamy wzrokowe lub słuchowe, majaczenie drżenie),
- uporczywe picie alkoholu mimo oczywistych dowodów występowania szkodliwych następstw picia (picie alkoholu, mimo że charakter i rozmiary szkód są osobie pijącej znane lub można oczekiwać, że są znane).
Skutki jakie wywołuje spożywanie, nadużywanie alkoholu:
- przemoc i agresja, w tym rówieśnicza, przestępczość związana z użyciem siły – bójki, pobicia, rozboje,
- osłabienie wewnętrznych hamulców emocjonalnych (zachowania ryzykowne, niebezpieczne dla życia i zdrowia, przypadkowe kontakty seksualne, choroby przenoszone droga płciową, niechciane ciąże),
- zdarzenia drogowe, śmiertelne wypadki w ruchu drogowym, urazy, wypadki w pracy,
- zdrowotne – alkoholizm jest pierwotną przyczyną powstawania wielu innych chorób,
- szkody emocjonalne (zaniżone poczucie własnej wartości, myśli samobójcze, fobie),
- ekonomiczne (absencja w pracy, brak środków do życia).
Gdzie szukać pomocy?
Podstawową metodą leczenia uzależnienia od alkoholu jest psychoterapia indywidualna oraz grupowa. Pomoc można uzyskać również w punktach konsultacyjnych, telefonach zaufania, stowarzyszeniach i klubach abstynenckich oraz wspólnotach anonimowych alkoholików.
- 801 140 068 „Pomarańczowa Linia” – system pomocy rodzicom, których dzieci upijają się
- 800 120 002 Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”
- Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom https://kcpu.gov.pl/
- Lubuski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia: Gdzie się leczyć: https://www.nfz-zielonagora.pl/PL/490/Gdzie_sie_leczyc/
Materiały
Ulotka – Profilaktyka uzależnień – alkoholAkademia NFZ
Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom
Kampania na zdrowie
https://kampanianazdrowie.pl/kategoria/o-alkoholu/ Światowa