Lubuski Urząd Wojewódzki

We wrześniu 1939 r. armie Niemiec i Związku Sowieckiego najechały Polskę, rozpoczynając drugą wojnę światową. Agresja była konsekwencją zawartego 23 sierpnia paktu Ribbentrop – Mołotow. Polscy jeńcy wojenni trafili m.in. do sowieckich obozów. Niemcy wraz ze Słowacją zaatakowali 1 września 1939 roku, a Sowieci – 17 września. Kraj został podzielony między okupantów, których celem było zniszczenie narodu polskiego i ostateczna likwidacja Rzeczypospolitej.    

Polacy na zajętych przez Sowietów ziemiach poddani byli licznym represjom. Tracili mienie, wolność i życie. Przedstawiciele polskich elit: żołnierze, policjanci, urzędnicy, padli ofiarą zaplanowanej serii zbrodni, której symbolem stał się Katyń.

Setki tysięcy mieszkańców zajętych ziem zesłano na Syberię. Wielu z sybiraków pozostało na nieludzkiej ziemi na zawsze. Wielu pozostałych przy życiu nie wróciło do Ojczyzny – zachowali oni jednak Polskę i polskość w sercach. Ci, którym dane było wrócić, powrócili do Polski innej niż ta, którą opuszczali. 

• Pierwsza z czterech masowych deportacji obywateli polskich z ziem wschodnich, które przeprowadzono po 17 września 1939 roku, odbyła się 10 lutego 1940 r. Do północnych obwodów Rosji i zachodnią Syberię trafiło wtedy około 140 tysięcy ludzi.

• Według różnych źródeł 1 mln 350 tys. Polaków lub nawet 2 mln osób zostało wywiezionych ze swoich domów w ramach masowych deportacji.

17 września Dniem Sybiraka

17 września - w rocznicę sowieckiej agresji na Polskę w 1939 r., która zapoczątkowała masowe wywózki obywateli polskich z Kresów do ZSRR - na mocy uchwały Sejmu obchodzimy Dzień Sybiraka.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 2013 roku ustanowił 17 września Dniem Sybiraka dla upamiętnienia wszystkich Polaków zesłanych na Syberię oraz inne tereny Rosji i Związku Sowieckiego.

- Sejm Rzeczypospolitej Polskiej upamiętnia tych, którzy tam zginęli, tych, którym udało się powrócić do Ojczyzny, tych, którzy osiedli w różnych częściach świata, oraz tych, którzy pozostali w miejscu swego zesłania, gdzie kultywowali polskość - napisano w uchwale.

Obchody Dnia Sybiraka w Gorzowie Wielkopolskim

W Gorzowie Wielkopolskim odbędą się uroczyste obchody Dnia Sybiraka połączone z Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, z udziałem wojewody lubuskiego Władysława Dajczaka.

Uroczystości odbędą się dzisiaj, tj. 17 września:

• godz. 10.00 – Msza Święta w Katedrze pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny,
• godz. 11.45 – Uroczysty apel z ceremoniałem wojskowym na Cmentarzu Komunalnym w Gorzowie Wielkopolskim /przemówienia, wręczenie odznaczeń państwowych,
• godz. 12.45 – Złożenie kwiatów: Pomnik Ofiar Stalinizmu, Krzyż Ofiar Katynia.

 

Fotografia pochodzi z zasobów Archiwum IPN, obrazuje wkroczenie wojsk radzieckich na tereny tzw. Zachodniej Białorusi.