Lubuski Urząd Wojewódzki

Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą w Kościele konkatedralnym pw. św. Jadwigi Śląskiej w Zielonej Górze, którą celebrował ks. biskup Paweł Socha. Następnie delegacje złożyły kwiaty na grobie śp. ks. Kazimierza Michalskiego. Główna część uroczystości rocznicowych odbyła się na scenie letniej, przy Filharmonii Zielonogórskiej

– Zawsze jesteśmy wdzięczni i mamy ogromny dług wobec ludzi, dzięki którym żyjemy w wolnej, suwerennej i niepodległej Polsce. Była ona pragnieniem wielu pokoleń. Przy okazjach takich jak dzisiejsza spoglądamy na naszą historię przez pryzmat wydarzeń regionalnych, które działy się właśnie tutaj, u nas. Oddajmy dziś wspólnie hołd i szacunek wszystkim uczestnikom obrony Domu Katolickiego – mówił w czasie uroczystości wojewoda Władysław Dajczak.

Według źródeł historycznych w poniedziałkowy poranek 30 maja 1960 r. setki zielonogórzan stanęły w obronie Domu Katolickiego i ks. Kazimierza Michalskiego. Według wielu obserwatorów, w kulminacyjnym momencie protest w obronie Domu Katolickiego zgromadził około 5 tys. ludzi.

- Mieszkańcy Zielonej Góry potrafili powiedzieć nie komunistycznej władzy, potrafili pokazać, że są wartości których nie można łamać. Pokazali też, że można szybko zbudować i zintegrować wspólnotę, dla której wolność, wiara i prawa człowieka są najważniejsze. Gdy komunistyczna władza zamachnęła się na Dom Katolicki to wystąpili zdecydowanie przeciw niej. Ponieśli konsekwencje i zaznali wiele cierpienia  - byli wyrzucani z pracy i szkół, odbywali kary więzienia, dotknęły ich prześladowania. Dziś chcemy złożyć hołd i oddać szacunek uczestnikom Wydarzeń Zielonogórskich, którzy zwłaszcza młodym pokazują, że są wartości ważniejsze od wszystkiego – podkreślał wojewoda.

Na zakończenie uroczystości jej uczestnicy złożyli kwiaty pod Monumentem poświęconym Obrońcom Domu Katolickiego.

Wydarzenia Zielonogórskie 1960 roku

Dom Katolicki w Zielonej Górze był miejscem niezwykle ważnym dla mieszkańców miasta. Ks. Michalski podjął się obrony tej placówki. Poprosił parafian o podpisywanie petycji do Rady Państwa o cofnięcie decyzji o eksmisji. Rada odrzuciła petycję. O planowanej eksmisji informowano we wszystkich parafiach, a służby bezpieczeństwa szykowały się do przejęcia Domu Katolickiego 30 maja 1960 r.

Według wielu obserwatorów, w kulminacyjnym momencie protestu uczestniczyło w nim 5 tys. ludzi. Podczas zajść zatrzymano 333 demonstrantów. Represje były bardzo dotkliwe, a kary sięgały nawet do pięciu lat więzienia.

Wielu uczestników zajść, bez szansy na zatrudnienie i godne życie, musiało opuścić miasto. W przejętym przez władze Domu Katolickim utworzono siedzibę państwowej Filharmonii Zielonogórskiej, która funkcjonuje w tym budynku do dziś.

Protest w Zielonej Górze był jednym z największych tego typu wystąpień, jakie miały miejsce w PRL od czerwca 1956 do grudnia 1970 roku. Mimo to przez wiele lat wiedza o tym wydarzeniu nie była powszechna.