Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Opolu

W dniach 8–10 maja 2025 r. w Poznaniu odbył się Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi – jedno z najważniejszych wydarzeń w ramach polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Trzy dni debat, paneli eksperckich, spotkań i wizyt terenowych poświęconych było wyzwaniom stojącym przed współczesną wsią – od depopulacji i transformacji gospodarczej, przez konflikty społeczne, po rolę młodzieży, miejsce kobiet w rozwijaniu współczesnej tożsamości wsi, lokalnych inicjatyw i dziedzictwa kulturowego. Niemal wszystkie obszary życia człowieka na wsi: od zdrowia, sportu, turystyki, poprzez produkcję, wykorzystanie nauki, nowoczesne technologie zostały omówione wśród grona ponad 4 500 uczestników Kongresu.

- Nie ma bezpieczeństwa żywnościowego bez rolników, nie ma rolnictwa bez zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich  – powiedział podczas uroczystego otwarcia Adam Nowak, wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi.

To trzydniowe wydarzenie o wyjątkowej randze, organizowane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zgromadziło w Poznaniu ministrów rolnictwa z 15 europejskich krajów.

Uczestnikiem i prelegentem Kongresu był również unijny komisarz ds. rolnictwa Christophe Hansen, który zaprezentował „Wizję dla rolnictwa i żywności” – dokument Komisji Europejskiej przedstawiony po raz pierwszy na forum UE 16 lutego br. w Brukseli. Wizja wskazuje możliwe scenariusze rozwoju europejskiego rolnictwa w kolejnych latach i otwiera pole do głębokiej, merytorycznej dyskusji.

- Wieś to nasza kultura, nasze dziedzictwo, a jednocześnie silny sektor gospodarczy. Zadaniem Wspólnej  Polityki Rolnej jest m.in. wspieranie inwestycji w obszary wiejskie. Chcemy, aby kolejne pokolenia mieszkały na wsi, ale aby tak się stało, musimy im zapewnić odpowiednie wsparcie i odpowiednie warunki – powiedział komisarz Christophe Hansen. 

Obecność Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych

W Kongresie uczestniczył dr Przemysław Rzodkiewicz, Główny Inspektor IJHARS wraz ze swoimi współpracownikami z całej Polski.

 - W naszej codziennej pracy zajmujemy się przeciwdziałaniem zafałszowaniom żywności, kontrolą jakości spożywczej, nadzorem nad systemem rolnictwa ekologicznego i znakowaniem produktów chronionych przepisami UE, kontrolujemy jakość spożywczą na granicy UE oraz potwierdzamy jakość produktów w wystawianych świadectwach jakości. Jakość spożywcza to mały, ale znaczący element całości zagadnień dotyczących odnowy wsi i rolnictwa, które poruszone zostały w trakcie trwania Kongresu. Udział w wydarzeniu był okazją do wyjścia z silosu i spojrzenia z szerszej perspektywy na nasze zadania i ich sens. – podsumował Główny Inspektor.

Rolnictwo jako fundament bezpieczeństwa i tożsamości

Podczas panelu "Produkcja żywności jako kluczowy element tożsamości wsi", eksperci i decydenci rozmawiali o przyszłości europejskiego i polskiego rolnictwa. Przemysław Rzodkiewicz, Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, moderując panel, podkreślił, że: produkcja żywności to nie tylko gospodarka – to kwestia bezpieczeństwa narodowego, tożsamości i przyszłości obszarów wiejskich.

Wśród prelegentów panelu prowadzonego w pierwszym dniu kongresu przez Przemysława Rzodkiewicza znaleźli się: Mirosław Maliszewski, przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej; Michał Kołodziejczak, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi; Lucjan Zwolak, zastępca dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa; Mieczysław Łuczak, prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej; Jarosław Maciejewski, II Wicewojewoda Wielkopolski oraz Wiesław Różański, prezes Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego .

W trakcie dyskusji podkreślono kluczową rolę dialogu społecznego oraz edukacji. Zauważono, że produkcja żywności jest podstawową funkcją wsi i musi być zabezpieczona, szczególnie w czasach kryzysu. Dyskutowano potrzebę ochrony prawnej rolników przed zarzutami o uciążliwości. Problemy te mają szersze konsekwencje, wpływają na bezpieczeństwo żywnościowe kraju i stabilność społeczną. "Wieś staje się coraz atrakcyjniejszym miejscem do życia, ale musimy umieć pogodzić potrzeby mieszkańców niezwiązanych z rolnictwem z funkcją produkcyjną wsi" – podkreślił moderator panelu, Przemysław Rzodkiewicz, Główny Inspektor IJHARS.

Młodzi – klucz do przyszłości wsi

Podczas Kongresu nie pominięto roli młodzieży w rozwoju obszarów wiejskich. Omawiano wyzwania młodych rolników w różnych częściach kraju, takie jak brak dostępu do ziemi, nowoczesnej edukacji czy infrastruktury. Nie wszędzie dostęp do tych zasobów jest równy, możliwy i łatwy. W kontekście zmian klimatycznych i globalnych kryzysów, młode pokolenie może wnieść innowacyjne i ekologiczne podejście do rolnictwa.

Minister Czesław Siekierski podkreślił, że 40% ludności Polski mieszka na wsi, a sektor rolny zatrudnia ponad 1,7 mln osób. Rolnictwo to nie tylko gospodarka, ale i polityka społeczna oraz strategia przetrwania.

Dziedzictwo kulinarne i lokalna tożsamość

W trakcie Kongresu odbyła się także wizyta w rodzinnej firmie Frąckowiak – producenta wielkopolskiego sera smażonego z oznaczeniem geograficznym ChOG. Uczestniczyli w niej m.in. Komisarze UE Christophe Hansen i Piotr Serafin, a także ministrowie Czesław Siekierski i Adam Szłapka. Spotkanie połączone z briefingiem prasowym stało się okazją do rozmów o wsparciu sektora rolno-spożywczego oraz roli tradycyjnej żywności w budowaniu marki regionalnej. Spotkanie było doskonałą okazją do poznania dziedzictwa smaków regionu Wielkopolski. (Wielkopolski ser smażony to produkt o chronionym oznaczeniu geograficznym (ChOG), który powstaje zgodnie z tradycyjną recepturą, przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Zgodność procesu produkcji z wymaganiami unijnymi oraz ze specyfikacją jakościową kontroluje IJHARS.)

Dzień Polski i spojrzenie w przyszłość

Odbyła się także debata o przyszłości polskiej wsi i najważniejszych kierunkach jej przemian. Stefan Krajewski, wiceminister rolnictwa podkreślił znaczenie oddolnych inicjatyw, wielofunduszowości oraz wsparcia lokalnych liderów.

- Zachowanie tożsamości wsi, wspieranie lokalnych liderów i zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego to fundament silnej i odpornej Polski  – zaznaczył minister Krajewski.

Wnioski i rekomendacje

Kongres pokazał, że przyszłość wsi nie zależy jedynie od technologii i funduszy, ale przede wszystkim od ludzi. Kluczowe rekomendacje to między innymi:

• wspieranie edukacji i aktywizacja młodzieży,
• promocja dialogu społecznego na obszarach wiejskich,
• ochrona funkcji produkcyjnych wsi i tożsamości rolniczej,
• wzmacnianie lokalnych liderów i organizacji,
• rozwój produkcji certyfikowanej żywności i promocja dziedzictwa kulturowego.

Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi zakończył się apelem o kontynuację wspólnego działania na rzecz zintegrowanego, zamożnego i odpornego obszaru wiejskiego w Polsce i Europie.