Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Rzeszowie

Przeciętny ogród, ogród działkowy czy też podwórko stanowi dom dla wielu gatunków owadów. Zaskakującą informacją może być to, że tylko niewielka ich część jest szkodliwa dla roślin, bowiem w rzeczywistości większość z gatunków bytujących w ogrodach jest albo pożyteczna, albo neutralna.

Owady pożyteczne możemy podzielić na trzy grupy:

1. Zapylacze, które biorą udział w zapylaniu kwiatów naszego ogrodu i to dzięki nim uzyskujemy obfite plony (pszczoła miodna, murarki, trzmiele, motyle).

2. Drapieżniki, czyli owady, które eliminują te szkodliwe, polując na nie (biedronki, biegacze, kusaki, drapieżne pluskwiaki).

3. Parazytoidy, podobnie jak drapieżniki, również polują na owady, ale w nieco inny sposób –składają jaja na lub do wnętrza agrofagów, a kiedy się wylęgają, larwy żywią się swoimi żywicielami, doprowadzając je do szybkiej śmierci (błonkówki męczelkowate, gąsienicznikowate, czy muchówki rączycowate).

Większość ogrodników, jako te pożyteczne owady wspomni przede wszystkim pszczoły, jednak warto poznać inne, równie pożyteczne gatunki owadów w swoim ogrodzie.

Biedronka siedmiokropka

Znana jako „boża krówka”, biedronka siedmiokropka jest naprawdę żarłocznym drapieżnikiem. Zanim nabiorą jaskrawoczerwonych kolorów, zaczynają życie jako larwy krążące po roślinach i ucztujące na mszycach. Larwa biedronki może zjeść nawet 40 mszyc na godzinę, zaś biorąc pod uwagę cały aktywny cykl biedronki, w ciągu swojego życia zjada kilka tysięcy osobników tych uciążliwych agrofagów.

Złotook pospolity

Złotooki to drobne i delikatne, średniej wielkości owady z rzędu sieciarek. Ich cechą charakterystyczną są długie, przezroczyste skrzydła z widocznymi żyłkami. Najczęściej widujemy je jesienią, kiedy to w naszych domach, mieszkaniach czy altanach szukają schronienia na zimę. Postacie dorosłe tych owadów żywią się nektarem i pyłkiem kwiatowym, natomiast ich larwy, uzbrojone w charakterystyczne cęgi, skutecznie niszczą mszyce, przędziorki, jaja i larwy innych, drobnych owadów.

Muchówki z rodziny bzygowatych

Bzygi to średniej wielkości, szybko latające muchówki, potrafiące wręcz „zastygać w powietrzu”. Dorosłe owady odżywiają się pyłkiem kwiatowym, szczególnie roślin z rodziny astrowatych, baldaszkowatych i krzyżowych. Stadium drapieżnym są larwy bzygów, które odżywiają się różnymi gatunkami mszyc, drobnymi larwami innych owadów, czy też wciornastkami. W miarę rozwoju, ich zapotrzebowanie na pokarm znacznie wzrasta.

Modliszka zwyczajna

Modliszka zwyczajna to jedyny krajowy przedstawiciel z rodziny modliszkowatych. Gatunek ten preferuje ciepłe stanowiska, nasłonecznione polany, łąki czy murawy. Ostatnio jednak możemy zauważyć, że pojawia się nawet w centrum miast. Swoją nazwę zawdzięcza charakterystycznemu ułożeniu odnóży pierwszej pary - niczym do modlitwy, a jako owad drapieżny często zastyga nieruchomo w tej pozycji, w oczekiwaniu na swoją ofiarę. Pożywieniem modliszki są różne insekty, nie tylko te szkodliwe, bowiem modliszki są bezwzględne i zjadają również inne pożyteczne owady.

Chrząszcze z rodziny biegaczowatych

Biegaczowate to rodzina chrząszczy licząca w Polsce ponad 500 gatunków. Chrząszcze te są przede wszystkim drapieżne – zarówno larwy jak i postacie dorosłe odżywiają się zazwyczaj niewielkimi organizmami, takimi jak nicienie, gąsienice i jaja innych owadów, wciornastki, ślimaki. Są to chrząszcze aktywne głównie nocą, lecz niektóre z nich możemy napotkać w ciągu dnia i są zazwyczaj żywiej ubarwione. Biegaczowate występują licznie w wielu środowiskach – od leśnych, przez rolnicze i ogrody przydomowe czy działkowe.

Chrząszcze z rodziny omomiłkowatych

Jednym z najbardziej znanych przedstawicieli tej rodziny jest zmięk żółty- pospolity chrząszcz, który jest niezwykle pożyteczny niemal w każdym ekosystemie. Dorosłe osobniki żyją głównie wokół kwiatów z rodziny baldaszkowatych, gdzie odżywiają się pyłkiem oraz innymi, drobnymi owadami, takimi jak mszyce. Larwy natomiast bytują bliżej ziemi, polując na ślimaki i dżdżownice, szczególnie wiosną i jesienią, czyli poza okresem kwitnienia.

Fot. Monika Kucharska-Świerszcz