Działania kontrolne w ramach projektu EABRACE - monitoring opiętka jesionowca w województwie podkarpackim
11.08.2025
Pracownicy Działu Nadzoru Fitosanitarnego Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Rzeszowie oraz Oddziału w Lubaczowie nieprzerwanie realizują zadania związane z monitoringiem zagrożeń fitosanitarnych w ramach międzynarodowego projektu EABRACE, którego głównym celem jest wczesne wykrywanie opiętka jesionowca (Agrilus planipennis) – groźnego, inwazyjnego agrofaga zagrażającego drzewostanom jesionowym w Europie. Projekt rozpoczął się w kwietniu 2025 r. we współpracy z Uniwersytetem Rolniczym im. H. Kołłątaja w Krakowie i potrwa do 2026 r. Obserwacje prowadzone są na terenie województwa podkarpackiego (nadleśnictwo Baligród, Jarosław oraz Lubaczów) a także lubelskiego (nadleśnictwo Tomaszów oraz Strzelce).
Obserwując rozwój sezonu wegetacyjnego, inspektorzy dostosowują harmonogramy
i metody pracy do zmieniających się warunków terenowych i biologicznych. Przełom drugiego i trzeciego kwartału to okres szczególnie wymagający – ze względu na wzmożoną aktywność owadów, rosnące ryzyko pojawienia się organizmów szkodliwych (w tym kwarantannowych), a także coraz trudniejsze warunki pracy w terenie.
Z każdym tygodniem wzrastają nie tylko temperatury i gęstość roślinności, ale również trudności związane z dostępem do miejsc, w których rozmieszczono pułapki. Pracownicy zmagają się z niełatwym terenem – błotem, stromymi zboczami, gęstą i wysoką roślinnością oraz obecnością dzikich zwierząt. Mimo to, działania prowadzone są systematycznie i zgodnie z harmonogramem, a każda kontrola pułapek to kolejny krok w stronę skutecznej ochrony fitosanitarnej.
Regularne kontrole, dokumentowanie obserwacji oraz dbałość o jakość zbieranych danych są kluczowe dla skutecznego monitorowania nie tylko A. planipennis, ale również innych gatunków owadów. Kontrole monitoringowe prowadzone przez inspektorów WIORiN w Rzeszowie stanowią fundament skutecznego systemu wczesnego ostrzegania przed zagrożeniami dla środowiska przyrodniczego i gospodarki leśnej na terenie UE.
Pesty na monitoringu – edukacyjny akcent w terenie
Podczas jednej z kontroli pułapek, pracownikom Działu Nadzoru Fitosanitarnego WIORiN w Rzeszowie towarzyszył PESTY – pluszowy ambasador kampanii #PlantHealth4Life.
Maskotka przemierza kraj w ramach działań edukacyjno-informacyjnych, promując wiedzę o agrofagach i zagrożeniach fitosanitarnych i roli, jaką pełni codzienna praca inspektorów. Obecność Pesty’ego nie tylko urozmaiciła pracę w terenie, ale także podkreśliła znaczenie inspekcyjnych działań na rzecz bezpieczeństwa roślin – zarówno na poziomie lokalnym, jak i międzynarodowym.