Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Warszawie

Nadzór fitosanitarny ma na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się agrofagów szkodliwych dla roślin, które mogą powodować straty w rolnictwie i środowisku. Działania te obejmują kontrolę przesyłek roślinnych w obrocie krajowym oraz w ramach eksportu i importu, a także nadzór nad przestrzeganiem przepisów przez podmioty profesjonalne.

 

1. Kontrola fitosanitarna towarów eksportowanych z Polski

• Kontrola przesyłek materiałów roślinnych przeznaczonych na eksport, w tym pobieranie próbek do badań.  
• Wydawanie świadectw fitosanitarnych eksportowych i reeksportowych.

 

2. Kontrola fitosanitarna towarów znajdujących się w obrocie na terytorium Polski

• Kontrola materiałów roślinnych znajdujących się w obrocie na rynku krajowym, zarówno pochodzących z Polski, innych państw członkowskich UE, jak i państw trzecich.
• Weryfikacja dokumentów, paszportów roślin, etykiet, zaświadczeń oraz oznakowań.
• Kontrola miejsc obrotu materiałami roślinnymi, m.in. w zakładach przetwórczych, pakowalniach, centrach dystrybucyjnych, sklepach, giełdach i targowiskach.

 

3. Kontrola fitosanitarna podmiotów wpisanych do urzędowego rejestru podmiotów profesjonalnych

• Kontrola podmiotów zarejestrowanych w urzędowym rejestrze podmiotów profesjonalnych, w tym producentów upoważnionych do samodzielnego wydawania paszportów roślin.
• Nadzór nad tymi podmiotami przeprowadzany jest co najmniej raz do roku przez WIORiN w celu weryfikacji przestrzegania wymogów, w szczególności dotyczących:
• Realizacji obowiązku identyfikowalności, dokumentowania oceny i monitorowania punktów krytycznych.
• Oceny przeprowadzanej przez podmiot w najbardziej odpowiednim czasie w zakresie możliwości wykrycia agrofagów lub objawów ich występowania.

W przypadku podejrzenia zagrożenia dla zdrowia roślin (np. wystąpienia agrofaga kwarantannowego dla UE lub RNQP), mogą być pobierane próbki do badania laboratoryjnego przez WIORiN.

 

4. Kontrola występowania agrofagów szkodliwych podlegających obowiązkowi zwalczania (tzw. kwarantannowych)

• Kontrola roślin, gleby i innych podłoży w miejscach uprawy, składowania i obrotu materiałem roślinnym.
• Pobieranie próbek do badań laboratoryjnych i ocena stanu zagrożenia roślin przez agrofagi kwarantannowe.
• Prowadzenie ewidencji występowania agrofagów i ustalanie koniecznych działań kwarantannowych w przypadku ich wykrycia.
• Kontrola wykonania przez podmioty obowiązków kwarantannowych oraz przeprowadzanie poszukiwań nowych agrofagów, które mogą stanowić zagrożenie dla roślin lub środowiska naturalnego.

 

5. Kontrola nad prowadzeniem prac naukowo-badawczych z wykorzystaniem agrofagów kwarantannowych

• Nadzór nad warunkami prowadzenia prac naukowo-badawczych z wykorzystaniem agrofagów kwarantannowych oraz materiałów roślinnych, których import do UE jest zabroniony.
• Potwierdzanie dokumentów uprawniających do przemieszczania agrofagów kwarantannowych lub zakazanych materiałów roślinnych na terytorium UE.

 

6. Kontrola graniczna importu roślin i produktów roślinnych

• Przesyłki roślinne przywożone na terytorium Polski podlegają kontroli dokumentacji fitosanitarnej, identyfikacyjnej oraz zdrowotności przeprowadzanej przez inspektorów ochrony roślin lub służby celno-skarbowej.
• Rośliny i produkty roślinne mogą być wprowadzone na terytorium Polski, jeżeli są wolne od organizmów kwarantannowych, spełniają wymagania dla stref chronionych i pochodzą z podmiotów wpisanych do urzędowego rejestru podmiotów profesjonalnych.
• Z niektórych roślin (np. durian, daktyle, banany, kokosy, ananasy) zwolnione są z obowiązku zaopatrzenia w świadectwo fitosanitarne, ale podlegają kontroli dokumentacji i monitorowaniu zdrowotności.

 

7. Kontrola drewnianych materiałów opakowaniowych (DMO)

• Drewniane materiały opakowaniowe używane w handlu międzynarodowym muszą być poddane odpowiednim zabiegom fitosanitarnym, co potwierdza się umieszczeniem specjalnego znaku IPPC.
• Kontrolowane są opakowania drewniane pod kątem zgodności z Międzynarodowym Standardem nr 15, który określa wymagania sanitarno- fitosanitarne dla materiałów drewnianych.

W przypadku niezgodności, towar może zostać odesłany, poddany odkażeniu, oczyszczeniu lub zniszczeniu.

 

8. Kontrola przesyłek tranzytowych

• Przesyłki przewożone tranzytem przez terytorium UE podlegają kontroli dokumentacji fitosanitarnej i zgodności z wymaganiami zdrowotności, o ile nie istnieje ryzyko rozprzestrzeniania się szkodników.
• Przesyłki tranzytowe muszą być zgłoszone do systemu TRACES NT, z wyraźnym wskazaniem, że towar jest przeznaczony do przewozu tranzytem przez terytorium UE.