Główny Inspektorat Ochrony Środowiska

Woda odgrywa bardzo ważną rolę w przyrodzie. Decyduje o istnieniu życia na Ziemi.

Nie każdy jednak wie, że jest zasobem wyczerpywalnym, który należy stale monitorować i racjonalnie nim gospodarować.

Podstawowym źródłem wody w przyrodzie są wody powierzchniowe np. jeziora i rzeki.

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska prowadzi monitoring jakości wód i dostarcza specjalistycznych badań, które stanowią podstawę do oceny stanu wszystkich komponentów środowiska.

Jak Główny Inspektorat Ochrony Środowiska bada jakość wód?

Z okazji dzisiejszego święta przedstawiamy garść najważniejszych informacji dotyczących monitoringu wód, który Główny Inspektorat Ochrony Środowiska realizuje w ramach państwowego monitoringu środowiska (PMŚ).

Monitoring wód jest prowadzony zgodnie z wymogami przepisów unijnych, m. in. Dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, zwanej Ramową Dyrektywą Wodną (RDW).

W polskim prawie podstawy monitoringu są określone w ustawie Prawo wodne i rozporządzeniach wykonawczych.  

Celem funkcjonowania monitoringu wód jest pozyskanie informacji o ich jakości na potrzeby zarządzania gospodarką wodną oraz oceny stopnia realizacji celów środowiskowych.

Monitoring jakości wód dzieli się na:

• monitoring wód powierzchniowych – wody śródlądowe, wody przejściowe i przybrzeżne;
• monitoring wód podziemnych;
• monitoring Morza Bałtyckiego.

Obecnie wody powierzchniowe w Polsce podzielone są na 4240 jednolitych części wód (jcwp), a ich badania prowadzone są w cyklach 6-letnich, zgodnie z planami gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy.

W obecnym cyklu 2022-2027 Główny Inspektorat Ochrony Środowiska planuje przebadać 3984 punkty pomiarowo-kontrolne, zlokalizowane na 3956 jcwp.

W zależności od kategorii i typu wód powierzchniowych badana jest różna liczba wskaźników charakteryzujących elementy biologiczne, fizykochemiczne i hydromorfologiczne (dla oceny stanu lub potencjału ekologicznego) oraz chemiczne (dla oceny stanu chemicznego).

Badania jakości wód powierzchniowych wykonuje Centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ, które pobiera próbki i oznacza ponad 120 różnych parametrów.

Wobec ograniczonych zasobów wodnych w naszym kraju pomyślmy o tym, jak możemy racjonalnie gospodarować tymi zasobami.

Oto kilka praktycznych rad, które odmienią Twoje myślenie o wodzie! Zachęcamy Cię już teraz do ich wykorzystania, bo każdy z nas ma wpływ na jakość wód.

• Oszczędzaj wodę: zamiast kąpieli w wannie wybierz prysznic. Zbieraj deszczówkę, która świetnie nadaje się np. do podlewania ogródka.
• Kontroluj zużycie wody pomogą Ci w tym np. perlatory do wody. Napraw cieknący kran. Czy wiesz, że kropla cieknąca z kranu co trzy sekundy w ciągu godziny zapełni aż 1/3 szklanki?
• Jeśli nie musisz nie koś trawy, albo koś rzadziej, ponieważ wysoka trawa efektywnie zatrzymuje wodę.
• Masz dom lub planujesz jego budowę? Zastosuj małą retencję np. ogrodowe stawy i duże zbiorniki opadowe.
• Ogranicz nawozy sztuczne, które uwalniają związki fosforu, które mogą przeniknąć z wodą opadową do wód.
• Chroń lasy, torfowiska i mokradła dzięki temu przyczynisz się do zwiększenia naturalnej retencji. Sadź drzewa, które wiążą wodę w glebie i obniżają temperaturę jej parowania.
• Zrezygnuj z tworzyw sztucznych w tym mikroplastików, które przedostają się do dróg wodnych, jezior i mórz. 

Szczegółowe informacje na temat systemu prowadzenia monitoringu wód powierzchniowych zawarte są na stronie GIOŚ w portalu jakości wód powierzchniowych. Znajdziesz je TUTAJ.