Jak zostać rodzicem zastępczym w Holandii?
Każdy co do zasady może zostać rodzicem zastępczym w Holandii. Liczy się to, że jest się w stanie zaoferować dziecku stabilizację, ciepło i bezpieczeństwo. Mimo to, należy spełnić pewne wymagania:
- mieć co najmniej 21 lat,
- mieć stabilną sytuację życiową,
- przedstawić zaświadczenie o braku przeciwwskazań z Rady ds. Ochrony Dzieci (Raad voor de Kinderbescherming) – o takie zaświadczenie wnosi do Rady organizacja opieki zastępczej po otrzymaniu zgody.
Krok po kroku
- Zawnioskuj o pakiet informacyjny
Jeśli chcesz zostać rodzicem zastępczym, w pierwszej kolejności złóż wniosek o pakiet informacyjny: https://www.pleegzorg.nl/pleegouder-worden
- Przyjdź na wieczór informacyjny
W pakiecie informacyjnym przeczytasz, kiedy w Twojej okolicy organizowane są wieczory informacyjne. Po wzięciu udziału w takim wieczorze podejmujesz decyzję, czy chcesz się zarejestrować jako kandydat na rodzica zastępczego.
- Weź udział w programie wprowadzającym
Po rejestracji bierzesz udział w programie wraz z większą grupą, jak również przeprowadzanych jest kilka osobistych rozmów u Ciebie w domu. Na tej podstawie stwierdzasz, czy rzeczywiście chcesz zostać rodzicem zastępczym, a organizacja opieki ocenia, czy się do tego nadajesz. Stosuje ona 6 kryteriów (zobacz niżej).
- Podejmij decyzję
Jeśli chcesz zostać rodzicem zastępczym i nie ma ku temu przeciwwskazań, trafiasz na listę dostępnych rodziców zastępczych.
- Czekaj na dopasowanie
Teraz pozostaje już tylko czekać na właściwe dopasowanie. Dla jasności – to nie dziecko przydziela się rodzinie zastępczej, lecz rodzinę dziecku!
Kto może zostać rodzicem zastępczym?
Organizacja opieki zastępczej korzysta z poniższych sześciu kryteriów:
- Owartość i przejrzystość w kontaktach interpersonalnych
Rodzice zastępczy są w stanie utrzymywać pozytywne kontakty z członkami własnej rodziny, sąsiadami i ludźmi w swoim otoczeniu, lekarzami, czy nauczycielami, jak również z przybranymi dziećmi i ich rodzinami.
Ważne jest, by rodzice zastępczy wyrażali swoje uczucia. Również bardzo ważne jest, by potrafili wymieniać informacje z ludźmi myślącymi inaczej od nich samych, na przykład osobami, które ze względu na swoje doświadczenia, wiek, kulturę, normy i wartości inaczej patrzą na otaczający nas świat.
- Współpraca niczym w drużynie i podział obowiązków
Rodzice zastępczy dzielą obowiązki rodzicielskie z rodzicami i rodziną dziecka. Nie zawsze odbywa się to w drodze bezpośrednich kontaktów, pod uwagę należy brać uczucia dziecka względem swojej rodziny. Rodzice zastępczy dzielą opiekę i plany odnośnie do dzieci również z organizacją opieki zastępczej. Są oni więc w stanie współpracować jak drużyna i pomóc dziecku, by wszystkie ważne osoby znalazły swoje miejsce w jego życiu.
- Pomoc w rozwijaniu pozytywnego obrazu siebie
Dzieci zaniedbane, będące ofiarą przemocy lub wykorzystywania seksualnego często przypisują sobie samym winę za problemy w ich rodzinie. Oddzielenie dziecka od rodziców prowadzi do wytworzenia negatywnego obrazu własnej osoby. Dziecko czuje się zagubione: Kim właściwie jestem? Gdzie jest mój dom? Rodzice zastępczy mogą pomóc dzieciom w zrozumieniu tego, co przeszły w taki sposób, by dziecko rozwijało pozytywne myślenie o samym sobie. Poza tym ważne jest, by rodzice zastępczy potrafili sobie radzić z poczuciem krzywdy, które dziecko odczuwa po traumatycznych wydarzeniach z przeszłości.
- Pomoc w bezbolesnej zmianie zachowania
Dzieci będące ofiarami przemocy zostały poważnie skrzywdzone przez czyny dorosłych. Nauczyły się, że bicie rzeczywiście wywołuje ból, lecz zazwyczaj jest lepsze niż nieotrzymywanie uwagi w ogóle. Dzieci te często oczekują, że rodzice zastępczy również będą stosować wobec nich przemoc fizyczną. Jeśli tak się dzieje, czyni to jeszcze większe spustoszenie w psychice dziecka. Ogromne znaczenie ma, by rodzice zastępczy przerwali ten krąg przemocy. Poświęcając dziecku należytą uwagę pomagają mu zmienić swoje zachowanie.
- Świadomość wpływu rodzicielstwa zastępczego na własne życie
Nowy członek rodziny wywiera wpływ na wszystkich pozostałych jej członków – zmienia podział czasu i obowiązków, przestrzeni i wzajemnych zobowiązań, jak i wydatków z domowego budżetu. Rodziny zastępcze muszą wykazać gotowość do akceptacji skutków wynikających z przyjęcia nowego członka rodziny. Wskazują one również, jak planują sobie radzić z możliwymi napięciami w „nowej” rodzinie.
- Bezpieczne środowisko życiowe
Dzieci przybrane zazwyczaj wiele przeszły i odczuwają skutki oddzielenia od rodziców biologicznych. Rodzice zastępczy posiadając stabilną sytuację rodzinną, potrafią stworzyć dziecku bezpieczne środowisko życiowe tak, by czuło się bezpieczne i chronione.
Staranne przygotowanie do rodzicielstwa zastępczego
Zostanie rodzicem zastępczym jest poważnym wyborem życiowym. Proces przygotowawczy i sprawdzający jest określony na poziomie krajowym, a opis jego szczegółowego przebiegu znaleźć można pod tym linkiem w języku niderlandzkim: https://www.pleegzorg.nl/pleegouder-worden
„Sieciowa” opieka zastępcza
Wyżej opisaną procedurę przygotowania i wyboru stosuje się do osób, które chciałyby przyjąć nieznajome dziecko do swojej rodziny. Poza tym w Holandii zyskuje na popularności tzw. „sieciowa” opieka zastępcza, w ramach której dziecko umieszczane jest u rodziny bądź osób znajomych (nauczycieli, sąsiadów, rodziców partnera dziecka). Już ponad jedna trzecia dzieci przybranych w Holandii mieszka u kogoś ze swojego otoczenia. Również „sieciowa” rodzina zastępcza musi odbyć program przygotowawczy.