Łączy nas pamięć - rocznica powstania w getcie warszawskim
19.04.2020
List Ambasadora Marcina Czepelaka w związku z 77 rocznicą wybuchu powstania w getcie warszawskim
Szanowni Państwo,
19 kwietnia przypada 77 rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim. Zbudowane przez władze niemieckie na terenie okupowanego miasta getto służyło Trzeciej Rzeszy za narzędzie prowadzonej z premedytacją operacji wymordowania całej ludności żydowskiej w Europie. Tragiczne warunki panujące w getcie, głód i choroby zakaźne dziesiątkowały jego mieszkańców tak samo jak niemieckie obozy śmierci Auschwitz, Majdanek, Treblinka, czy Sobibór.
19 kwietnia 1943 roku garstka bohaterskich mieszkańców warszawskiego getta stanęła do walki przeciwko niemieckiemu okupantowi. Słabo uzbrojeni, głodni i wycieńczeni prześladowaniami obrońcy zdecydowali się stawić czoła nazistowskiej machinie zagłady. Ich walka, nie była walką o zwycięstwo, czy o przetrwanie. W obliczu olbrzymiej przewagi wojsk niemieckich była gestem rozpaczy i tragiczną w swoim osamotnieniu reakcją na nazistowskie ludobójstwo. Zapisała się na kartach historii jako symbolem walki o ludzką godność.
16 maja 1943 r. na rozkaz głównego oprawcy getta, generała SS Jurgena Stropa, została wysadzona w powietrze Wielka Synagoga, co było ostatnim akordem historii getta warszawskiego. Przypominając o historii getta i kwietniowego powstania chcę oddać hołd jego bohaterskim bojownikom oraz ofiarom nazistowskich zbrodni.
Co roku w Warszawie wolontariusze rozdają, będące symbolem pamięci o powstaniu, żółte żonkile wykonane z papieru. W ramach akcji „Łączy nas pamięć”, kontynuują w ten sposób tradycję składania tych kwiatów pod Pomnikiem Bohaterów Getta przez ostatniego przywódcę Żydowskiej Organizacji Bojowej Marka Edelmana. Wraz z innymi przedstawicielami władz RP, apeluję o pamięć o bohaterskim zrywie bojowników getta, którzy walczyli wbrew wszelkiej nadziei.
Wkrótce upamiętnienie uzyska też nową formę dzięki utworzeniu Muzeum Getta Warszawskiego, o czym już w listopadzie 2017 r. zdecydował ówczesny wicepremier i minister kultury Piotr Gliński. Siedzibą Muzeum będzie budynek dawnego Szpitala Dziecięcego Bersohnów i Baumanów w Warszawie. Obecnie przygotowano już kilka tymczasowych wystaw plenerowych, trwają prace nad utworzeniem wystawy stałej. Otwarcie Muzeum planowane jest na rok 2023, w 80-tą rocznicę wybuchy powstania w Getcie. W połączeniu z Muzeum Historii Żydów Polskich „Polin” obie instytucje będą badać i przypominać historię obecności i zagłady ludności żydowskiej na terytorium Polski.
Chwała Bohaterom!
Marcin Czepelak