Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego

Zima wielu osobom kojarzy się z czasem odpoczynku. Pola przykryte śniegiem, brak prac polowych – to sprawia wrażenie, że rolnik ma wreszcie chwilę na złapanie oddechu po intensywnym sezonie. Nic bardziej mylnego. Gospodarstwo żyje swoim rytmem przez cały rok, a zimowe obowiązki są często cięższe, bardziej powtarzalne i wykonywane w trudniejszych warunkach niż te letnie.

W centrum tego wysiłku znajdują się plecy – cichy, lecz nieustannie przeciążany mechanizm, bez którego praca rolnika nie jest możliwa.

Zimowa codzienność rolnika – praca, której nie widać

Choć pola śpią, rolnik nie ma przerwy. Zmienia się tylko charakter prac: z polowych na gospodarskie, konserwacyjne, porządkowe i opiekuńcze. To właśnie one, wykonywane dzień po dniu w zimnie, pośpiechu i zmiennych warunkach, powodują największe obciążenie kręgosłupa.

Dlaczego plecy zimą pracują dużo ciężej?
Zimno usztywnia mięśnie

Niska temperatura sprawia, że mięśnie stają się mniej elastyczne, a więzadła sztywnieją. To idealne warunki do powstawania nagłych skurczów, „strzałów” w kręgosłupie czy przeciążeń
nawet podczas prostych czynności.

Śliski i nierówny teren

Lód, ubity śnieg, błoto po roztopach – każdy krok wymaga zwiększonej stabilizacji. Mięśnie pleców pracują dodatkowo, by utrzymać równowagę i zapobiec upadkom.

Najbardziej obciążające zimowe obowiązki

Odśnieżanie

Jedna z najczęstszych przyczyn zimowych kontuzji. Mokry śnieg potrafi ważyć ogromnie dużo, a każde wyrzucenie łopatą to skręt tułowia i uniesienie ciężaru – najbardziej ryzykowny zestaw 
ruchów dla kręgosłupa.

Obsługa zwierząt

Zadawanie pasz i słomy, rozrzucanie ściółki, czyszczenie boksów, pchanie wózków po śliskich posadzkach – to praca w zgięciu, skręcie, na pochyłych powierzchniach – plecy pracują bez 
przerwy.

Naprawy i konserwacja maszyn

Zima to czas nadrabiania zaległości: spawania, wymiany części, przygotowywania sprzętu na kolejny sezon. Prace te często odbywają się w niewygodnych pozycjach: na kolanach, pod maszyną, w pochylonej postawie, w niskiej temperaturze otoczenia.

Prace związane z ogrzewaniem budynków

Pozyskiwanie i rąbanie drewna, przenoszenie worków z węglem, układanie opału, palenie w piecu – choć nie kojarzą się z pracami rolniczymi, są obowiązkami bardzo obciążającymi kręgosłup zimą.

Rola NFZ w prewencji bólu pleców u rolników zimą

Choć rolnicy są wyjątkowo narażeni na urazy kręgosłupa, wiele osób nie korzysta z dostępnych w ramach NFZ form wsparcia. Tymczasem system zdrowia oferuje kilka ważnych narzędzi, które mogą zapobiegać zimowym kontuzjom.

Rolnik, mimo że jest objęty ubezpieczeniem zdrowotnym przez KRUS, ma dostęp do programów profilaktycznych NFZ oraz działań edukacyjnych, które mogą pomóc w zapobieganiu przeciążeniom kręgosłupa i innym problemom zdrowotnym.

Udział w programie „Moje Zdrowie”

„Moje Zdrowie” to program profilaktyczny NFZ dostępny dla osób w wieku 20 lat i więcej, które są ubezpieczone w NFZ. Rolnik może wypełnić ankietę profilaktyczną przez Internetowe Konto 
Pacjenta (IKP) lub w przychodni POZ. W wyniku badania otrzymuje Indywidualny Plan Zdrowotny, który zawiera zalecenia dotyczące m.in. aktywności fizycznej, stylu życia, badań profilaktycznych. Program ten nie wymaga skierowania — wystarczy ankieta. W planie zdrowotnym rolnik może dostać zalecenia np. na temat ćwiczeń wzmacniających mięśnie pleców, co ma bezpośredni wpływ na profilaktykę dolegliwości kręgosłupa.

Program profilaktyki bólów kręgosłupa

NFZ prowadzi specjalny Program profilaktyki bólów kręgosłupa, który jest skierowany do osób dorosłych (powyżej 18. roku życia), z przewlekłym bólem pleców utrzymującym się dłużej niż
3 miesiące. W ramach programu można zgłosić się do placówek medycznych, które realizują ten program. Program obejmuje materiały edukacyjne (np. plany ćwiczeń, filmy) – NFZ 
promuje treningi, które można wykonywać samodzielnie, np. przez kanał Akademii NFZ.  Dzięki temu rolnik może uzyskać wsparcie w rozwoju nawyku regularnej aktywności fizycznej, 
co pomaga zmniejszyć ryzyko przeciążeń i bólów związanych z pracą fizyczną.

Program „8 tygodni do zdrowia”

W magazynie NFZ „Ze Zdrowiem” opisany jest program „8 tygodni do zdrowia” – to bezpłatny, treningowy plan profilaktyczny, skierowany do osób mało aktywnych lub z przewlekłymi
problemami zdrowotnymi. Rolnik może skorzystać z tego programu, by wzmocnić swoją kondycję fizyczną, co pozytywnie wpłynie na plecy i generalną sprawność. Treningi są bezpieczne, dostosowane do różnych poziomów aktywności, a ich wykonanie sprzyja profilaktyce przeciążeń.

Współpraca KRUS z NFZ 

KRUS i NFZ prowadzą wspólne działania, które mają na celu dotarcie do mieszkańców wsi z edukacją zdrowotną, badaniami profilaktycznymi i poradami dotyczącymi bezpieczeństwa pracy. Rolnik może korzystać z działań profilaktycznych NFZ, które niekoniecznie wymagają skierowania (np. „Moje Zdrowie”). Dzięki programom takim jak profilaktyka bólów pleców, „8  tygodni do zdrowia” i cyklom edukacyjnym każdy ma dostęp do wsparcia w zapobieganiu schorzeniom układu ruchu. 

Rehabilitacja i opieka długoterminowa – rolnicy mają możliwość korzystania z turnusów rehabilitacyjnych, zabiegów fizjoterapeutycznych oraz innych świadczeń rehabilitacyjnych  finansowanych przez NFZ, co wspiera zdrowie osób pracujących w rolnictwie.

Turnusy rehabilitacyjne organizowane przez KRUS (Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego) to forma wsparcia dla osób objętych ubezpieczeniem społecznym rolników. Ich 
celem jest poprawa stanu zdrowia, sprawności fizycznej oraz zapobieganie pogłębianiu się schorzeń związanych z pracą w gospodarstwie rolnym.

Najważniejsze informacje o turnusach KRUS

• Są bezpłatne dla osób spełniających kryteria skierowania, a KRUS pokrywa koszty zakwaterowania, wyżywienia i zabiegów.
• Odbywają się w Centrach Rehabilitacji Rolników KRUS.
• Przeznaczone są głównie dla osób po wypadkach przy pracy rolniczej lub z chorobami zawodowymi, a także dla rolników zagrożonych utratą zdolności do pracy.
• Program każdego turnusu obejmuje m.in. zabiegi fizjoterapeutyczne, konsultacje lekarskie, zajęcia ruchowe i edukację zdrowotną.
• Aby otrzymać skierowanie, trzeba złożyć odpowiedni wniosek do jednostki terenowej KRUS – najczęściej na podstawie aktualnej dokumentacji medycznej.

Turnusy rehabilitacyjne KRUS stanowią ważną formę profilaktyki i powrotu do zdrowia, pomagając rolnikom szybciej wrócić do codziennych obowiązków i poprawić jakość życia.

Plecy rolnika zimą pracują najciężej

Zima to nie czas odpoczynku w gospodarstwie. To okres dużego wysiłku, powtarzalnych obciążeń, pracy w zimnie i pośpiechu. W tym wszystkim plecy rolnika wykonują ogromną, często niedocenianą pracę.

Dbanie o kręgosłup – odpowiednia technika pracy, ochrona przed zimnem, korzystanie z fizjoterapii i prewencji NFZ – to inwestycja w dobrostan czlowieka, która pozwala przejść
przez sezon zimowy bez bólu i kontuzji.