Efektywność polityki mieszkaniowej zależy nie tylko od wysokości wydatków, ale od ich struktury
Efektywność polityki mieszkaniowej zależy nie tylko od wysokości wydatków, ale od ich struktury
13 maja 2025 r. w Gdańsku odbyła się konferencja zorganizowana przez Narodowy Bank Polski, poświęcona aktualnym wyzwaniom gospodarczym. Jednym z poruszanych tematów była polityka mieszkaniowa i skuteczność publicznego wsparcia w tym obszarze.
W debacie głos zabrał dr hab. Adam Czerniak, Zastępca Prezesa KZN, który zwrócił uwagę na kluczowy, choć często pomijany aspekt: o skuteczności działań publicznych decyduje nie tylko skala środków przeznaczonych na mieszkalnictwo, ale przede wszystkim sposób ich wykorzystania.
Choć Polska wydaje na ten cel więcej niż Austria – zarówno w wartościach bezwzględnych, jak i w relacji do PKB – efekty wsparcia są odmienne. W Polsce dominuje model bezzwrotnych grantów inwestycyjnych dla samorządów oraz dopłat do kredytów mieszkaniowych dla osób prywatnych. Tymczasem w Austrii środki publiczne są w znacznej mierze kierowane na instrumenty zwrotne, wspierające budowę mieszkań czynszowych oraz świadczenia dla osób o najniższych dochodach.
Efektem takiego podejścia jest większa liczba powstających mieszkań w przeliczeniu na każde euro wsparcia publicznego, a także trwałość zasobu mieszkaniowego – właściciele nie mają motywacji do jego wyprzedaży, ponieważ czynsze pokrywają koszty utrzymania.
To ważna lekcja dla kształtowania przyszłej polityki mieszkaniowej w Polsce: skuteczność systemu zależy nie tylko od wielkości środków, ale od ich ukierunkowania i trwałości zastosowanych rozwiązań.