Ćwiczenia Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania w Zakładzie ORLEN Południe S.A. w Trzebini
12.04.2025
Od 4 do 11 kwietnia w wielu miejscach w Polsce odbyły się ćwiczenia taktyczno-specjalne Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania (KSWSiA) pod nazwą „Wspólny Patrol-25”. Jednym z epizodów ćwiczeń była eksplozja „brudnej bomby” na terenie infrastruktury strategicznej. Epizod ten został rozegrany w Zakładzie ORLEN Południe S.A. w Trzebini.
Zagrożenie w obiekcie infrastruktury strategicznej
Przed rozpoczęciem ćwiczenia, w budynku na terenie Zakładu ORLEN Południe S.A. w Trzebini, odbył się briefing prasowy. Wzięli w nim udział: wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar oraz prezes zarządu ORLEN Południe S.A. Mikołaj Wierzbicki. Obecny był także ppłk Marcin Czapeczko, pełniący rolę narratora ćwiczeń.
Rafineria ORLEN Południe w Trzebini to jeden z kluczowych punktów na mapie przemysłowej Małopolski, a także jeden z obiektów infrastruktury strategicznej. Ćwiczenia miały na celu weryfikację skuteczności reakcji służb i organów ochrony ludności w przypadku wystąpienia zagrożenia oraz sprawdzenie w praktyce rozwiązań, w których uczestniczy wiele komponentów.
Dziękuję wszystkim zaangażowanym w ćwiczenie służbom. Ich profesjonalizm i gotowość do wspólnego działania pozwalają nam utrzymać wysoki poziom bezpieczeństwa w Małopolsce
– powiedział podczas briefingu w Trzebini wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.
Samochód pułapka i wybuch
Scenariusz ćwiczeń zakładał wybuch improwizowanego ładunku zawierającego materiał promieniotwórczy emitowany przez chlorek cezu (tzw. „brudna bomba”). Według scenariusza miał on być wwieziony na teren Rafinerii ORLEN Południe S.A. w Trzebini w samochodzie dostawczym pod pretekstem dostarczenia substancji chemicznych niezbędnych do regularnej produkcji surowców przez zakład. Kierowca samochodu pułapki miał odpowiednie dokumenty przewozowe. W przestrzeni ładunkowej znajdowały się m.in. KOH i NaOH w workach lub big bagach (w rzeczywistości wypełnione piaskiem). Podczas kontroli przy bramie wjazdowej ochroniarz nie zauważył ukrytego wśród dostarczanych materiałów improwizowanego ładunku wybuchowego. Po sprawdzeniu pojazdu i uzyskaniu zgody na wjazd na teren zakładu, kierowca zamarkował powrót do samochodu i zbiegł z miejsca. Po chwili doszło do eksplozji i pożaru pozostawionego pojazdu. Ochrona uruchomiła służby zakładowe, w tym Zakładową Straż Pożarną. Po upływie 10 minut od wybuchu sekretariat zakładu otrzymał telefon od nieznanej osoby z informacją, że w zdetonowanym ładunku znajdują się związki promieniotwórcze.
Syreny
Na początku ćwiczeń na terenie Zakładu ORLEN Południe S.A. w Trzebini uruchomione zostały syreny alarmowe. Można było wtedy usłyszeć trzyminutowy sygnał modulowany. Syreny usłyszeć można było też na zakończenie ćwiczeń. Wówczas trzyminutowy dźwięk ciągły ogłosił odwołanie alarmu.
Więcej o alarmowaniu i ostrzeganiu
System współdziałania
Celem ćwiczeń w Trzebini było sprawdzenie zdolności do działania i współdziałania elementów Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania, a także podmiotów spoza systemu ważnych z perspektywy bezpieczeństwa kraju i ludności. Zagadnienie rozgrywane na terenie obiektu infrastruktury strategicznej, jako zdarzenie radiacyjne, z uwagi na zasięg kwalifikowane jest jako zdarzenie „wojewódzkie”, a zatem wymaga podjęcia działań w celu ochrony pracowników i ludności.
Nasze służby bardzo dobrze poradziły sobie z tym ćwiczeniem
– mówił po zakończeniu ćwiczeń wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.
Ćwiczenia Wspólny Patrol-25 to efekt trzyletnich przygotowań i szkoleń jednostek organizacyjnych wchodzących w skład Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania. Była to także okazja do sprawdzenia możliwości współdziałania oraz stanu przygotowań służb i organów ochrony ludności do realizacji zadań związanych z zagrożeniami CBRN (chemicznymi, biologicznymi, radiologicznymi, nuklearnymi).
Fot.: Małopolski Urząd Wojewódzki
