Susza 2023. Prognozowane upały mogą wpłynąć niekorzystnie na sytuację na rzekach
09.06.2023
W Polsce i Europie wprowadzone są alerty z powodu wysokiego zagrożenia pożarowego lasów. Ma to związek z nasilającą się na kontynencie suszą. Najpoważniejsza sytuacja obecnie rozwija się w północnych rejonach Polski, gdzie od kilku tygodni nie spadła kropla deszczu. Sytuacja ma również wpływ na obniżanie się poziomu wody w rzekach. Zapowiadane na najbliższe dni i tygodnie upały, mogą to zjawisko pogłębić.
Jak podaje IMGW – PIB, obecnie stany wody w dorzeczu Odry układają się w strefie wody średniej i niskiej, lokalnie wysokiej. Stan niski obserwowano na Kłodnicy, Małej Panwi, Warcie, Widawce, Nerze, Drawie i Inie oraz lokalnie na Odrze, Nysie Kłodzkiej, Bystrzycy, Strzegomce, Widawie, Kaczawie, Baryczy, Bobrze, Kwisie, Nysie Łużyckiej, Prośnie i Noteci. Stan wysoki obserwowano lokalnie na Bobrze. Z kolei w dorzeczu Wisły stany wody układają się głównie w strefie wody średniej i niskiej, lokalnie wysokiej. Stan niski zanotowano na Brynicy, Sanie, Radomce, Pilicy, Biebrzy, Pisie, Omulwi, Orzycu, Nurcu, Wkrze i Brdzie oraz lokalnie na Wiśle, Przemszy, Sole, Skawie, Rabie, Dunajcu, Popradzie, Białej Tarnowskiej, Wisłoce, Wisłoku, Kamiennej, Narwi, Bugu, Liwcu, Bzurze i Drwęcy.
W ubiegłym roku suszą objęta była ponad połowa powierzchni Europy, naukowcy mówili o suszy 500-lecia. Całkowicie wyschły duże rzeki m.in. Pad we Włoszech oraz Tille we Francji, a na największych rzekach jak Dunaj czy Ren, obserwowano rekordowo niskie stany wód. Susza odbiła się również niekorzystnie na sytuacji polskich rzek. Utrzymujące się latem 2022 roku rekordowe upały przyczyniły się m.in. do obniżenia poziomu wody w Odrze do najniższych notowanych wartości, do zmniejszenia przepływu oraz znaczącego pogorszenia parametrów fizyko-chemicznych wody. W konsekwencji nakładające się na siebie niekorzystne warunki doprowadziły do rozwoju inwazyjnego gatunku złotej algi w Odrze. Zmiany klimatu mają decydujący wpływ na sytuację wodną w Europie.
W 2023 roku, mimo pojawiających się wiosną nawalnych opadów deszczu i podtopień notowanych na południu Europy, sytuacja hydrologiczna jest nadal niepokojąca. Europejskie Obserwatorium ds. Susz (EDO) w pierwszej dekadzie czerwca informuje o ostrzeżeniach suszowych już dla 1/3 terytorium kontynentu. Nasilenie suszy glebowej obserwowane jest nie tylko na południu Europy, ale przede wszystkim w Europie północnej i środkowej. W Niemczech sygnalizuje to zagrożenie pożarowe obejmujące już połowę terytorium. Susza rozwija się również w dorzeczu Odry. Mimo że na naszej drugiej co do wielkości rzece obecnie przeważają średnie stany wody, sytuacja pod wpływem upałów może szybko ulec zmianie. Dynamika tych zmian zaskakuje naukowców. W najbliższym czasie Europejskie Obserwatorium ds. Susz (EDO) planuje aktualizację raportu analitycznego na temat wpływu deficytu opadów na przepływy rzeczne. Zespół naukowy działający przy Ministerstwie Klimatu i Środowiska na bieżąco analizuje dane dotyczące sytuacji na Odrze. Aktualne informacje są publikowane na stronie www.gov.pl/odra oraz w mediach społecznościowych na profilach SZTAB dla ODRY.
