„Złota alga” w Januszkowicach i w Zbiorniku Czernica. Rekomendacje Zespołu Zarządzania Kryzysowego MKiŚ
24.10.2023
Mimo niskich temperatur „złota alga” nadal utrzymuje się w starorzeczach Odry. W Zbiorniku Czernica monitoring GIOŚ wskazał 130 mln komórek w litrze wody, wprowadzony jest alert II stopnia ostrzegający przed zakwitem. Alert I stopnia jest wydany dla starorzecza w Januszkowicach. Sytuację omówili eksperci Zespołu Zarządzania Kryzysowego MKiŚ. Specjaliści wydali rekomendacje dla służb na nadchodzący sezon zimowy.
Eksperci resortu klimatu i środowiska podkreślają, że „złota alga”, która jest gatunkiem inwazyjnym, pozostanie w Odrze, dlatego w kolejnych sezonach konieczne jest kontynuowanie stałego monitoringu oraz podejmowanie działań zaradczych. Zespół resortu wskazał działania krótko i długoterminowe.
W pierwszej kolejności eksperci rekomendują utrzymanie zainstalowanych wiosną i latem naturalnych biostabilizatorów, które mają działanie wielosezonowe. Na okres zimy i wiosny, ze względu na możliwe zwiększenie przepływów, zalecana jest zmiana usytuowania instalacji z biostabilizatorem, np. na zakotwiczenie ich na środku zbiornika i oznaczenie bojami.
Z myślą o kolejnych sezonach, przedstawiciele resortu zalecają m.in. kontynuację inteligentnego zarządzania zrzutami oraz stałą współpracę służb. Wskazane jest też rozszerzenie dotychczasowego stałego monitoringu wód o dorzecze Wisły. Eksperci podkreślają również konieczność rozbudowy sieci automatycznego monitoringu. Dla ochrony wód niezbędne są też dalsze inwestycje w systemy retencyjne i oczyszczanie ścieków.
Wskazane jest przesiewowe badanie rzek i zbiorników wodnych na obecność „złotej algi”. Nie tylko na terenie Polski – w ramach współpracy transgranicznej rekomendowana jest dalsza praca grup roboczych polsko-czeskich i polsko-niemieckich, w tym wymiana informacji, m.in. w zakresie oznaczania „złotej algi”. Doświadczenia z 2023 roku pozwalają sądzić, że obecność inwazyjnego glonu nie jest wyłącznie problemem polskim i może dotyczyć też państw sąsiednich. Tym bardziej, że badania Brandenburskiego Związku Rybołówstwa stwierdziły we wrześniu 2023 roku występowanie „złotej algi” na terenie Niemiec. Zakwity „złotej algi” w przeszłości pojawiały się też m.in. na Węgrzech, w Bułgarii, Danii czy Wielkiej Brytanii.
Polska ma obecnie najbardziej zaawansowany system monitoringu wód pod kątem „złotej algi”, w ciągu roku wykonano przeszło 71 tys. analiz. Jako jedyny kraj w Europie posiada też wzorzec oznaczania toksyny tego mikroskopijnego glonu.
Resort klimatu i środowiska na bieżąco przedstawia informacje na temat działań służb oraz wnioski z badań naukowych. Dostępne są na portalu.
Publikacja podsumowująca rok działań, z wnioskami płynącymi z analiz naukowych wykazuje, że problem występowania inwazyjnego glonu nie jest jedynie problemem Polski, ale może też dotyczyć państw sąsiednich. Stąd rekomendowane są dalsze robocze spotkania oraz bieżąca wymiana informacji. Więcej w podsumowaniu.