Wpływ cyfryzacji na naukę, technologię i innowacje
19.03.2020
Raport The Digitalisation of Science, Technology and Innovation został przygotowany przez Komitet OECD ds. Polityki Naukowej i Technologicznej CSTP Committee for Scientific and Technological Policy. Analizuje on wpływ digitalizacji na naukę, technologię i innowacje oraz związane z tym konsekwencje dla poszczególnych polityk. Obecnie digitalizacja jest najważniejszym wektorem innowacji w przedsiębiorstwach i nauce. Odpowiednio wykorzystane technologie cyfrowe przyczyniają się do rozwoju nauki, podnoszą standardy życia, pomagają chronić środowisko naturalne oraz usprawniają proces tworzenia polityk.
Komitet CSTP bada główne aspekty polityk publicznych związane z nauką, technologią i innowacjami STI Science, Technology and Innovation. Rewolucja cyfrowa i jej implikacje były kluczowe zarówno dla OECD jak i prac samego komitetu CSTP. Komitet CSTP pracuje od lat nad tematami związanymi z dostępem do danych badawczych finansowanych ze środków publicznych, rolą sztucznej inteligencji i blockchain w nauce i produkcji, wykorzystaniem technologii cyfrowej czy postępach digitalizacji w biotechnologii. W ramach projektu Going Digital OECD kompleksowo zbadało wpływ gospodarczy i społeczny technologii cyfrowej. Powstały zatem raport Going Digital: Shaping Policies, Improving Lives, stanowi mapę drogową dla kształtowania polityk w erze cyfrowej.
W raporcie zostało opisane m.in. wprowadzanie innowacji w przedsiębiorstwach w zakresie danych, które mogą okazać się w dłuższym okresie problematyczne. Dla przykładu ograniczenie transgranicznych przepływów danych może podnieść koszty prowadzenia działalności przez firmy, szczególnie w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). AI znajduje dziś zastosowania w większości działań przemysłowych. Przedsiębiorstwa posiadające znaczące ilości danych mogą nie posiadać wewnętrznych zdolności do ich pełnej analizy. Tak więc w tym przypadku, upatrywana jest wiodąca rola rządzących we współpracy z zainteresowanymi stronami w celu opracowania odpowiednich modeli umów i programów na rzecz zaufanego udostępniania danych. W przypadku bardziej ogólnych aplikacji AI, rządy też mogą promować inicjatywy na rzecz otwartych danych.
Ze względu na fakt, iż programy poświęcone innowacjom podlegają szybkim zmianom, rządy powinny wykazywać się elastycznością w działaniach i zapewnić dostępność do kluczowej infrastruktury. Dla przykładu, sieci szerokopasmowe - zwłaszcza łączność światłowodowa - są niezbędne dla Przemysłu 4.0.
Polityki w zakresie innowacji powinny być dostosowane do ogólnych cech technologii w ery cyfrowej, gdyż innowacje coraz częściej wymagają tworzenia cyfrowych produktów i procesów. W związkuz tym, powinny być wzięte pod uwagę działania dot. zapewniania odpowiednio zaprojektowanego wsparcia i zachęt dla innowacji i przedsiębiorczości, wsparcia współpracy na rzecz innowacji.
Cyfryzacja powoduje również zmiany we wszystkich obszarach nauki, od ustalania agendy, po eksperymenty, dzielenie się wiedzą i zaangażowanie społeczeństwa. W przeprowadzaniu otwartych badań naukowych należy uwzględniać rosnące koszty zarządzania danymi. Potrzebna jest większa spójność polityk i zaufanie wśród społeczności zajmujących się danymi badawczymi. Rządy powinny również wzmocnić działania dot. wspierania technologii platformy dla nauki, takie jak rozproszone sieci badawczo-rozwojowe oraz przechowywania danych cyfrowych genetycznych.
Raport przedstawia wykorzystanie i rozwój dużych zbiorów danych w domenach naukowych w 2018 roku.
Wykorzystanie zaawansowanych narzędzi cyfrowych, w tym dużych zbiorów danych, jest najczęściej obecne w sektorach informatycznych, a następnie w badaniach interdyscyplinarnych, matematyce, naukach o ziemi i inżynierii. Mniejsze różnice systemowe zauważamy w zastosowaniu narzędzi zwiększających wydajność. Co ciekawe, dziedziny, w których rzadziej wykorzystuje się zaawansowane narzędzia cyfrowe i narzędzia do rozpowszechniania danych/kodów występują w naukach społecznych, sztuce i naukach humanistycznych.
Więcej informacji:
OECD (2020), The Digitalisation of Science, Technology and Innovation: Key Developments and Policies, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/b9e4a2c0-en
Photo: ©OECD 2020; Cover:© Adobe Stock
