Polska w Peru

 W dniu 5 sierpnia 2021 r.  Ambasada RP w Limie  przy współpracy z oo. Franciszkanami z Prowincji Krakowskiej, zorganizowała w Parque Polonia w Limie uroczystość odsłonięcia monumentu upamiętniającego 30 rocznicę zabójstwa polskich misjonarzy: o. Zbigniewa Strzałkowskiego i o. Michała Tomaszka, zamordowanych w Pariacoto (departament Ancash) 9 sierpnia  1991 r. przez członków ultramaoistycznej guerrilli Świetlisty Szlak, a beatyfikowanych przez papieża Franciszka w 2015 r.

Uroczystość zgromadziła ok 80 osób. W odsłonięciu monumentu uczestniczyli m.in.: Nuncjusz Apostolski w Peru, Prowincjał oo. Franciszkanów Konwentualnych w Polsce, Biskup Chimbote, Delegat Zakonu z Rzymu, delegat franciszkańskiej delegatury prowincjalnej w Peru oraz prezes organizacji polonijnej Dom Polski w Limie. Wśród gości obecni byli także przedstawiciele peruwiańskiego rządu i Kongresu, władz Limy oraz dzielnicy Jesús María (w której znajduje się pomnik), Dyrektor Generalny ds. Europy oraz Dyrektor Europy z MSZ Peru; ambasadorzy i przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, przedstawiciele duchowieństwa z Peru, Polski i Włoch; reprezentanci najuważniejszych uczelni peruwiańskich (m.in. Universidad Nacional de Ingeniería, Universidad Mayor Nacional Mayor de San Marcos, Pontificia Universidad Catolica de Peru, Instituto de Estudios Peruanos, Universidad del Pacifico) a także przedstawiciele Polonii zamieszkałej w Limie oraz mieszkańcy Pariacoto i Chimbote.  W wydarzeniu uczestniczyły też  polskie i peruwiańskie media, m.in.: TV PAX, TVPE i TVP Polonia, oraz przedstawiciele peruwiańskich dzienników: „El Comercio”, „La Razón”, „El Diario” i mediów katolickich oraz dyplomatycznych.

Inaugurując uroczystość, Ambasador RP w Limie Magdalena Śniadecka-Kotarska  zaznaczyła, że  reżimy totalitarne na całym świecie zawsze walczyły z wiedzą i pamięcią historyczną (…), uroczystość inauguracji pomnika to nie tylko dowód naszej pamięci oraz kultywowania pamięci historycznej, ale to również hołd dla empatii, dobroci, wiary i cnót uniwersalnych reprezentowanych przez zamordowanych. To także wezwanie do pamięci o ofiarach wśród tych którzy zatracili świadomość swej historii – a naród bez historii i prawdy o niej przestaje istnieć. Ambasador  Śniadecka-Kotarska podkreśliła także, że upamiętnianie wydarzeń z 1991 r. jest wyjątkowe, bo wtedy po raz pierwszy historia Polski i Peru splotła i połączyła oba kraje na zawsze, choć w  sposób tak bolesny.  Podkreślając dziedzictwo polskich męczenników zaakcentowała również, że księża mieszkający w Pariacoto, pomimo zagrożeń i ryzyka, przez kilka lat nieśli wszechstronną pomoc ludności, nie tylko duchową, ale przede wszystkim społeczną, edukacyjną, medyczną, charytatywną i materialną (…) Ich działania stały się zagrożeniem dla Sendero Luminoso, ponieważ misjonarze budzili serca i wspierali tych, którzy byli zagubieni w swoich codziennych trudach, w klęskach żywiołowych: w epidemi cholery, w suszach które dotknęły w 1990 i 1991 r. peruwiańska Sierrę.

Nicola Girasoli - Nuncjusz Papieski w Peru powiedział, że dla wierzących to wydarzenie w trzydziestą rocznicę męczeńskiej śmierci ma nie tylko wielkie znaczenie historyczne, ale przede wszystkim głębokie znaczenie duchowe, przypominając, że papież Franciszek podpisał dekret beatyfikacyjny  męczenników z Pariacoto 3 lutego 2015 r., – łącząc ich tym samym  z beatyfikacją biskupa Óscara Romero, jako tych którzy oddali życie z głębokiej miłości do ludzi i poświęcenia się dla dobra innych – chociaż jedni zginęli z rąk  lewicowych a drudzy prawicowych bojówek paramilitarnych.

Ks. Marian Gołąb, prowincjał oo. Franciszkanów Św. Antoniego z Padwy i bł. Jakuba ze Strepy z Krakowa, podkreślił m.in, że obaj zakonnicy przybyli do Peru dobrowolnie, znali ryzyko i chociaż byli ostrzegani o grożącym niebezpieczeństwie, nie uciekli, nie opuścili ludzi, którym bezinteresownie i z oddaniem służyli i dla których całkowicie się poświęcili.

Okolicznościowe przemówienia wygłosili ponadto burmistrz  dzielnicy Jesús María, Jorge Quintana, biskup Chimbote Ángel Simón Piorno, Sekretarz Generalny Animacji Misyjnej Braci Mniejszych Konwentualnych z Rzymu, o. Dariusz Mazurek oraz pani Danuta Madej, prezes organizacji polonijnej Dom Polski, którzy akcentowali  m.in. różne aspekty życia i działań błogosławionych o. Zbigniewa Strzałkowskiego i o. Michała Tomaszka, oraz konsekwencji ich śmierci dla współczesnych.

Uczestnikom został też udostępniony tekst listu przesłanego z tej okazji przez Wiceministra Spraw Zagranicznych Szymona Szynkowskiego vel Sęka, zawierający hołd i wyrazy uznania dla zmarłych oraz życzenia dla wszystkich licznych polskich misjonarzy i misjonarek oraz księży i sióstr pracujących i dziś z oddaniem w najtrudniejszych rejonach Peru.

Uroczystość w Parku Polonia w Limie stanowi kolejny etap działań realizowanych przez Ambasadę RP w Limie od 2018 r. z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę oraz obchodów 200-lecia uzyskania niepodległości przez Republikę Peru. Działań wspieranych już przez kolejnych Ministrów Kultury i Spraw Zagranicznych Peru oraz kolejnych  burmistrzów Limy, których celem jest upamiętnienie i upowszechnianie wiedzy na temat wybitnych Polaków, którzy wpisali się w wspólną historię relacji polsko – peruwiańskich.