Pierwsza pomoc
Udzielenie pierwszej pomocy to Twój obowiązek. Nie bój się – kiedy pomagasz, nie ponosisz odpowiedzialności za nieumyślne błędy.
- Zadbaj o bezpieczeństwo własne i poszkodowanego. Nie przemieszczaj go, jeśli nie jest to konieczne.
- Oceń stan poszkodowanego: potrząśnij go za ramię i zapytaj: „Słyszysz mnie?”.
- Jeśli reaguje, zapytaj, co się stało.
- Zadzwoń pod numer 112 lub poproś o to kogoś z otoczenia – wskaż wtedy konkretną osobę.
Pamiętaj! Szpitale w czasie kryzysu będą przeciążone. W sytuacjach, które nie zagrażają życiu, musisz poradzić sobie samodzielnie.
Chcesz wiedzieć więcej? Zapisz się na kurs pierwszej pomocy.
Jeśli nie ma kontaktu z poszkodowanym
- Poproś konkretną osobę z otoczenia, żeby przyniosła defibrylator (AED).
- Sprawdź, czy poszkodowany oddycha w pozycji, w jakiej się znajduje. Obserwuj ruchy klatki piersiowej. W razie potrzeby rozepnij odzież.
- Jeśli oddycha – ułóż go w pozycji bocznej ustalonej. Obserwuj, czy oddycha, aż do przybycia ratowników
Jeśli poszkodowany nie oddycha
- Połóż poszkodowanego na plecach, na twardym i płaskim podłożu.
- Uklęknij obok jego klatki piersiowej.
- Rozepnij lub rozetnij odzież poszkodowanego tak, aby klatka piersiowa była odsłonięta (także u kobiet).
- Połóż jedną rękę na czole poszkodowanego, drugą na jego podbródku. Odchyl jego głowę do tyłu.
- Otwórz na chwilę jego usta i usuń widoczne ciała obce.
- Nachyl się nad poszkodowanym i przez 10 sekund sprawdzaj, czy oddycha: — obserwuj klatkę piersiową, czy się unosi i opada, — nasłuchuj oddechu przy nosie poszkodowanego, — poczekaj na wydech – poczujesz go na policzku.
- Jeśli nie oddycha – ułóż dłonie, jedna na drugiej, na środku klatki piersiowej poszkodowanego. Ręce trzymaj wyprostowane w łokciach.
- Uciskaj rytmicznie, mocno i gwałtownie: — głębokość uciśnięć: 5-6 cm, — częstotliwość: 2 uciski na sekundę, — po każdym ucisku oderwij dłonie od mostka, pozostawiając palce w kontakcie z klatką piersiową.
- Po 30 uciśnięciach ponownie udrożnij drogi oddechowe i 2 razy powoli wdmuchnij powietrze do ust poszkodowanego. Jeżeli nie chcesz tego robić, uciskaj klatkę piersiową bez przerw.
- Kiedy ktoś przyniesie defibrylator (AED), użyj go. Urządzenie podpowie Ci, jak działać.
- Prowadź reanimację do chwili, kiedy: — przybędą ratownicy, — zauważysz wyraźne oznaki powrotu krążenia, np. oddech, ruch, kaszel, — udzielanie pomocy stanie się dla Ciebie niebezpieczne.
Jeśli poczujesz zmęczenie, wyznacz kogoś, kto Cię zastąpi.
Defibrylatory znajdziesz w miejscach publicznych: urzędach, galeriach handlowych, na dworcach, lotniskach i stacjach metra. Zainstaluj aplikację pokazującą rozmieszczenie AED w okolicy.
Jeśli wystąpił obfity krwotok
- Załóż opatrunek uciskowy. Użyj np. bandaża, materiału, chusty.
- Gdy krwawienie z kończyny nie ustaje, załóż opaskę do tamowania krwotoków powyżej rany na ramieniu lub udzie. Zapisz godzinę założenia opaski.
- Jeśli nie możesz założyć opaski ani opatrunku, uciskaj bezpośrednio ranę dłonią lub tkaniną aż do zatrzymania krwotoku lub przybycia ratowników.
- Jeśli poszkodowany jest blady i spocony – unieś mu nogi na około 30 cm.
- Okryj poszkodowanego. Osoby po urazie wychładzają się szybciej.
- Monitoruj jego stan do czasu przybycia ratowników.
Obfity krwotok może w ciągu kilku minut doprowadzić do śmierci. Działaj szybko!
