Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Białymstoku

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Białymstoku zwraca się z prośbą do wszystkich podmiotów leczniczych o wzmożenie nadzoru epidemiologicznego nad odrą. Należy przypomnieć, iż osoby chore na odrę niosą wysokie ryzyko przeniesienia zachorowań na inne osoby. Po ekspozycji osoby podatnej na zakażenie ryzyko zachorowania wynosi 90–95%. Wirus odry przeżywa do 2 godzin na powierzchniach skażonych wydzielinami chorych. Okres wylęgania choroby wynosi 6–19 dni (śr. 13 dni).  Wirus odry przenoszony jest drogą powietrzną (inhalacyjną) i kropelkową poprzez aerozol wydzielin dróg oddechowych i śliny.

Chory jest zaraźliwy dla otoczenia od 1–2 dni przed wystąpieniem pierwszych objawów (ok. 4 dni przed wystąpieniem wysypki) do około czwartego dnia utrzymywania się wysypki. Stosowanie szczepień ochronnych ma zasadnicze znaczenie w zapobieganiu zachorowaniom na odrę i ze względu na wysoką zaraźliwość choroby oraz jej przenoszenie się drogą powietrzną nie może być zastąpione innymi środkami ochrony.

W przypadku wystąpienia podejrzenia zachorowania na odrę, należy w ramach dochodzenia epidemiologicznego ustalić osoby z kontaktu z chorym. Nieuodpornione osoby chore na odrę należy kierować na szczepienia z nadzoru w celu jak najszybszego przerwania transmisji wirusa. Wczesne wdrożenie prawidłowego postępowania pozwala nie tylko zminimalizować ryzyko zachorowania osób z kontaktu, ale również ograniczyć rozwój ognisk epidemicznych.

Należy podkreślić, że szczepienia poekspozycyjne przeciw odrze są skuteczne jedynie w przypadku podania szczepionki nie później niż przed upływem 3 doby od chwili narażenia (72 godziny). Ustalenie liczby osób z kontaktu z osobą chorą lub podejrzaną o zachorowanie na odrę, a nieszczepionych lub niemających udokumentowanego szczepienia, bez względu na ich wiek, do tego rodzaju szczepienia dokonuje państwowy powiatowy inspektor sanitarny w prowadzonym dochodzeniu epidemiologicznym.

Sposób postępowania w razie wystąpienia zachorowań na odrę i związanym z tym narażeniem na zakażenie osób, które są objęte szczepieniami profilaktycznymi w ramach Programu Szczepień Ochronnych jest uregulowane przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 września 2016 roku w sprawie metody zapobiegania odrze.

Niniejsze rozporządzenie umożliwia nieodpłatne szczepienie pierwszą dawką wszystkich osób narażonych na kontakt z wirusem odry niezależnie od ich wieku lub obywatelstwa (także przebywających na obszarze Polski krócej niż 3 miesiące).

Jednocześnie przypominam, że zostało wystosowane do Państwa pismo z prośbą o przesyłanie materiałów do badań laboratoryjnych w celu potwierdzenia podejrzeń o zachorowania na odrę i różyczkę. Prośba ta została poparta przez Głównego Inspektora Sanitarnego. Badania potwierdzające (zarówno wirusologiczne jak i serologiczne) wykonywane są w Zakładzie Wirusologii NIZP-PZH, 00-791 Warszawa, ul. Chocimska 24, nieodpłatnie dla każdego podmiotu leczniczego pod warunkiem zgłoszenia podejrzenia choroby do właściwego Inspektora Sanitarnego.

W gestii zlecającego pozostają koszty związane z transportem prób. Jednocześnie zwracamy się z uprzejmą prośbą o szybką reakcję na zgłoszenia nowych przypadków odry i różyczki, pobieranie materiałów do badań wirusologicznych, i molekularnych (krew na EDTA, wymaz z gardła i mocz) w okresie do 5 – 6 dni od wystąpienia objawów choroby.

Schemat Pakowania Próbek do Transportu

INSTRUKCJA POBIERANIA PRÓBEK DO BADAŃ SEROLOGICZNYCH W KIERUNKU ZAKAŻEŃ WIRUSAMI ODRY I RÓŻYCZKI