Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Choszcznie

Czym są badania profilaktyczne?

Badania przesiewowe to w pełni bezpieczne badania medyczne skierowane do osób zdrowych. Celem badań jest jak najwcześniejsze wykrycie i zweryfikowanie potencjalnie niebezpiecznych dla naszego zdrowia zmian chorobowych. Badania przesiewowe powinny być wykonywane regularnie, zgodnie z ogólnymi wskazaniami lub indywidualnymi zaleceniami lekarskimi.

Badania te są skierowane do:

• osób, które czują się zdrowe, i nie czują żadnych niepokojących objawów,
• jasno określonych grup osób, zarówno pod względem płci, jak i wieku.

Kobiety powinny regularnie wykonywać:

• cytologię
• mammografię
• kolonoskopię.

A mężczyźni kolonoskopię.

Badania te pozwalają na wczesne wykrycie raka szyjki macicy, raka piersi i raka jelita grubego, ale również zmian przednowotworowych (w przypadku raka szyjki macicy i raka jelita grubego) – a więc zmian zapowiadających wystąpienie choroby. Badania przesiewowe mogą być inaczej nazywane przesiewem, skriningiem lub screeningiem. 

Badania przesiewowe w Polsce są:

• powszechne,
• bezpłatne,
• w pełni bezpieczne,
• nie wymagające skierowania.

Jakie badania przesiewowe są dostępne w Polsce i dlaczego?

W Polsce istnieją 3 programy bezpłatnych onkologicznych badań przesiewowych w kierunku wczesnego wykrywania:

• raka piersi, badanie nazywamy mammografią,
• raka szyjki macicy, badanie nazywamy cytologią
• raka jelita grubego, badanie nazywamy kolonoskopią.
• Dlaczego akurat te trzy nowotwory możemy diagnozować w ramach badań przesiewowych? 
• Po pierwsze dlatego, że to jedne z najczęściej występujących nowotworów w Polsce. Po drugie, w przypadku tych nowotworów dysponujemy badaniami, pozwalającymi wykryć chorobę na wczesnym, jeszcze bezobjawowym etapie, czy nawet (jak w przypadku raka jelita grubego czy raka szyjki macicy), na etapie przednowotworowym, co pozwala zupełnie uniknąć wystąpienia choroby.
• W 2025 roku ma rozpocząć działanie ogólnopolski program badań przesiewowych w kierunku wczesnego wykrywania raka płuca z wykorzystaniem niskodawkowej tomografii komputerowej.